بنیاد عبدالرحمن برومند

برای حقوق بشر در ایران

https://www.iranrights.org
امید، یادبودی در دفاع از حقوق بشر در ایران
یک سرگذشت

ارشد رضائی

درباره

سن: ۴۲
ملیت: ايران
مذهب: اسلام (سنی)
وضعیت تأهل: متاهل

مورد

تاریخ کشته‌شدن: ۱۳۸۲ — ۱۳۸۳
محل: کرمانشاه، استان کرمانشاه، ايران
نحوه کشته‌شدن: حلق آویز
اتهامات: اتهام نامعلوم
سن در زمان ارتکاب جرم انتسابی: ۳۴

ملاحظات

خبر اعدام آقای ارشد رضائی به همراه ۵ تن دیگر از پیشمرگان حزب دمکرات کردستان ایران از سوی وبسایت کوردستان و کورد (وبسایت مرکزی حزب دمکرات کردستان ایران، ۲۹ مهر ۱۳۹۰)، کانون زندانیان سیاسی ایران (۲۶ فروردین ۱۳۸۳) و وبسایت عصرنو ( ۲۷ فروردین ۱۳۸۳) منتشر شد. اطلاعات تکمیلی در اینباره از مصاحبه بنیاد عبدالرحمن برومند با همسر آقای رضائی (مصاحبه بنیاد) و مصاحبه داریوش اسلام‌دوست، هم پرونده‌ای آقای رضایی با تلویزیون تیشک کردستان به دست آمده است (یوتیوب، ۳۰ مهر ۱۳۹۲).

آقای رضائی متاهل و اهل روستای شوشمه سفلی از توابع شهرستان نوسود کرمانشاه بود. او سنی مذهب بود وتحصیلات سوم راهنمایی داشت. آقای رضائی در سال ۱۳۶۰ در ۱۹ سالگی وارد حزب دمکرات کردستان ایران شد و در گردان" شاهو" به عنوان پیشمرگه فعالیت کرده بود (مصاحبه بنیاد).

حزب دموکرات کردستان ايران در سال ١٣٢۴ با هدف خودمختاری برای کردستان در شمال‌غربی ایران تاسیس شد. پس از انقلاب اسلامی، اختلافات بین دولت جمهوری اسلامی شیعه و استان عمدتا سنی‌نشین کردستان در مورد حقوق و نقش اقلیتها در تدوین قانون اساسی، تعیین مذهب شیعه به عنوان دین رسمی کشور و مخصوصا مساله خودمختاری کردستان به درگیریهایی شدید و گاه مسلحانه بین سپاه پاسداران و پیشمرگان (قوای مسلح حزب دمکرات کردستان) انجامید. حزب دموکرات کردستان رفراندوم ١٢ فروردین را تحریم کرد. آیت‌الله خمینی در روز ٢٨ مرداد ١٣۵٨ حزب دمکرات کردستان را «غیر رسمی و غیر قانونی» اعلام کرد و آن را «حزب شیطان» خواند. اعدام‌های دسته جمعی و نبرد سخت مسلحانه تا ماه‌ها در منطقه ادامه داشت. در طی ۴ سال بعد، حزب دمکرات قدرت خود را در ناحیه تا حد زیادی از دست داد چند تن از رهبران حزب دموکرات کردستان ترور شده‌اند. در سال ۱۳۸۵ و در پی اختلافات داخلی حزب دمکرات دچار انشعاب شد و به دو تشکیلات «حزب دموکرات کردستان ایران» و «حزب دموکرات کردستان» تقسیم شد.

 پیش زمینه

روز ۲۷ مهرماه ۱۳۷۵ ، هفت تن از پیشمرگه‌های حزب دمکرات کردستان ایران بعد از انجام یک ماموریت حزبی و تشکیلاتی و بدون فعالیت نظامی در مناطق اطراف شهرستان پاوه، درحال بازگشت بسوی قرارگاه‌های خود در سلیمانیه عراق بودند که در کردستان عراق توسط افراد مسلح «جنبش اسلامی کردستان عراق»* دستگیر و به نیروهای اداره اطلاعات شهرستان پاوه تحویل داده شدند. بنا بر گفته یکی از اعضای این گروه به نقل از ماموران اداره اطلاعات ایران، جنبش اسلامی کردستان عراق در ازای دریافت پول، آقای رضائی و هم پرونده‌ای‌هایش را به اداره اطلاعات ایران تحویل داده بود (مصاحبه داریوش اسلام دوست). جنبش اسلامی کردستان عراق این ادعا را تکذیب کرده است.

دبیرکل وقت حزب دمکرات کردستان ایران طی ‌نامه‌ای از دبیرکل وقت سازمان ملل متحد و موریس کاپیتورن - نماینده ویژه‌ کمیسیون حقوق بشر جهت تحقیق در مورد وضعیت حقوق بشر در ایران - درخواست کرد تا برای نجات جان این افراد تلاش نمایند (عصر نو، ۲۷ فروردین ۱۳۸۳). بنابر بیانیه حزب دمکرات ایران، سفیر جمهوری اسلامی در بریتانیا طی نامه‌ای در روز شنبه ۹ فروردین ۱۳۸۲، در پاسخ به نامه معاون رئیس گروه حقوق بشر پارلمان بریتانیا اعلام کرد که این افراد پس از درگیری با نیروهای جمهوری اسلامی و در حین مراجعت به قرارگاه‌های خود با نیروهای جنبش اسلامی کردستان درگیر شده و شش تن از آنان کشته شده‌اند و نفر هفتم نیز به نام داریوش اسلام دوست به اسارت نیروهای جنبش اسلامی درآمده است که بعدها در نتیجه تلاش بعضی از خویشاوندان خود آزاد شده است (وبسایت مرکزی حزب دمکرات کردستان ایران، ۲۹ مهر ۱۳۹۰).

دستگیری و بازداشت

آقای رضائی در ۲۷ مهرماه ۱۳۷۵ به همراه ۶ تن دیگر از پیشمرگان حزب دمکرات کردستان ایران در روستای «عنب» از توابع شهر حلبچه در کردستان عراق توسط اعضای جنبش اسلامی کردستان* دستگیر شد و در حالی که دست، پا و چشمهایشان بسته شده بود در مرز ایران و عراق به نیروهای اداره اطلاعات ایران تحویل داده شد (مصاحبه اسلام دوست). وی و دوستانش ۳ روز در بازداشتگاه اداره اطلاعات شهرستان پاوه بودند و سپس به بازداشتگاه اطلاعات کرمانشاه منتقل شدند و مدت ۷ ماه در آنجا زندانی بودند. پس از آن اطلاعی از محل نگهداری آنها در دست نیست. به گفته هم پرونده‌ای آقای رضائی، او و سایر متهمان این پرونده در مدت بازداشت در سلولهای انفرادی بازداشتگاه اداره اطلاعات کرمانشاه، برای اعتراف در مورد فعالیت های حزب دمکرات ایران و افشای اطلاعات اعضای تشکیلات مخفی این حزب در پاوه، شکنجه شده بودند (مصاحبه اسلام دوست با تیشک تی وی).

آقای رضایی پس از بازداشت هیچ تماس و ملاقاتی با اعضای خانواده‌اش نداشت و خانواده‌اش از سرنوشت او و محل نگهداری‌اش بی‌خبر بودند (مصاحبه بنیاد).

دادگاه

از جلسه یا جلسات دادگاه آقای رضائی اطلاعی در دست نیست.

اتهامات

ازاتهام یا اتهامات علیه آقای رضایی اطلاعی در دست نیست بغیر از اینکه اتهامات او در ارتباط با عضویت و فعالیت در حزب دموکرات کردستان ایران بود.

در شرایطی که حداقل تضمین های دادرسی رعایت نمی‌شود و متهمین از یک محاکمه منصفانه محرومند، صحت جرایمی که به آنها نسبت داده می شود مسلم و قطعی نیست.

مدارک و شواهد

اطلاعی در مورد مدارک و شواهد ارائه شده در دادگاه در دست نیست. بنا بر بیانیه حزب دمکرات، سفیر ایران در پاسخ به نامه معاون رئیس گروه حقوق بشر پارلمان بریتانیا ادعا کرده بود که آقای رضایی و هم پرونده‌ای‌هایش با نیروهای امنیتی ایران درگیر شده و یک نفر از نیروهای سپاه پاسداران را کشته بودند (عصر نو).

دفاعیات

از دفاعیات آقای رضائی در دادگاه اطلاعی در دست نیست. حزب دمکرات ایران در بیانیه‌ای ادعای درگیری این ۷ نفر با نیروهای دولت ایران و کشته شدن یکی از نیروهای آنها را رد کرد (عصر نو). بنابر گفته هم پرونده‌ای آقای رضائی «بازجوها گفته بودند که ما شما را از جنبش اسلامی کردستان خریده ایم و شما باید زیر شکنجه بمیرید» (مصاحبه اسلام دوست با تیشک تی وی).

بنابرگفته همسر آقای رضائی، او وکیل نداشته و محاکمه هم نشده بود (مصاحبه بنیاد و وبسایت کوردستان و کورد۱۳۹۰).

حکم

بنابر اطلاعیه حزب دموکرات کردستان ایران، آقای ارشد رضائي به همراه پنج نفر دیگر از هم پرونده‌ای‌هایش از سوی مسئولین امنیتی - قضایی جمهوری اسلامی ایران اعدام شدند. زمان تقریبی اعدام آنها در سال ۱۳۸۳ بوده است (مصاحبه داریوش اسلام دوست). ازجزئیات این حکم اعدام اطلاعی در دست نیست.

جسد آقای رضایی تحویل خانواده‌اش نشد و از محل دفن او نیز اطلاعی در دست نیست.

-----------------------------------------------

* جنبش اسلامی کردستان 

تصحیح و یا تکمیل کنید