بنیاد عبدالرحمن برومند

برای حقوق بشر در ایران

https://www.iranrights.org
امید، یادبودی در دفاع از حقوق بشر در ایران
یک سرگذشت

رشید آق‌ قلعه‌ای

درباره

ملیت: ايران
مذهب: اسلام
وضعیت تأهل: نامعلوم

مورد

تاریخ کشته‌شدن: ۱۴ تیر ۱۳۶۰
محل: تهران، استان تهران، ايران
نحوه کشته‌شدن: تيرباران

ملاحظات

خبر اعدام آقای رشید آق‌قلعه‌ای، فرزند غلام، و ٢٢ نفر دیگر، از طریق اطلاعیه روابط عمومی دادستانی انقلاب جمهوری اسلامی اعلام شد و روز یکشنبه، ٢٨ تیر ۱۳۶۰ در روزنامه‌های کیهان و جمهوری اسلامی به چاپ رسید.

دستگیری و بازداشت

بر مبنای اطلاعیه روابط عمومی دادستانی انقلاب جمهوری اسلامی، آقای رشید آق‌قلعه‌ای «در تاریخ چهارشنبه ۲۷ خرداد ۱۳۶۰ در هزار دستگاه نازی آباد گلابدره، همراه با ٨٩ نفر دیگر توسط پاسداران دستگیر شد.» طبق گزارش، ساختمان مذکور از سوی مأموران محاصره شده بود. آقای رشید آق‌قلعه‌ای به مدت ١٨ روز بازداشت و به‌طور مداوم تحت بازجویی بود.

دادگاه

پرونده‌های این متهمان در دادگاه انقلاب اسلامی تهران مورد رسیدگی قرار گرفت و جلسات محاکمه تا ۱۴ تیر ۱۳۶۰ در شعبه‌های مختلف دادگاه‌های انقلاب ادامه داشت.

اتهامات

اتهامات آقای رشید آق‌قلعه‌ای و۱۴ نفر دیگر این‌طور عنوان شد: «بسیج‌کنندگان و تعلیم‌دهندگان و کارگردانان اصلی و فعال خانه تیمی مزبور و نیز تهیه‌کننده سلاح‌های جنگی سرد و گرم بودند و دیگر متهمان را به‌صورت اکیپ ضمن آموزش نحوه کاربرد اسلحه به خیابان‌ها و اماکن عمومی می‌فرستادند و یا خود شخصا مسلحانه به محاربه می‌پرداختند.»

در شرایطی که حداقل تضمین‌های دادرسی رعایت نمی‌شود و متهمان از یک محاکمه منصفانه محرومند، صحت جرایمی که به آنها نسبت داده می‌شود مسلم و قطعی نیست.

مدارک و شواهد

این گزارش، درباره مدارک علیه آقای رشید آق‌قلعه‌ای و دیگر متهمان این‌طور می‌نویسد: ‌«در بازرسی خانه تیمی مزبور و بازرسی بدنی مقادیر متنابهی آلات و ادوات جنگی از قبیل تفنگ ژ ٣، کوکتل مولوتوف، و گالن‌های پر و آماده حاوی مواد آتش‌زا، فشنگ سلاح‌های کلت، یوزی و ژ٣، تیر و کمان سنگ قلاب، چاقو کارد سنگری، تیغ موکت بری سه‌راهی، گونی محتوی نمک و فلفل، تکه‌های سنگ و آجر و طناب دار آماده و لوازم دیگری مانند پیستول رنگ، کلاه کاسک، کلاه توری، قمقمه، کوله پشتی، دوربین عکاسی، رادیو، ماشین حساب، اورکت، ساک‌های برزنتی و مقادیر زیادی کتاب و نوار و نشریات منافقین به‌دست می‌آید که پاره ای از اوراق و نشریات مزبور توسط آنها به آتش کشیده می‌شود". «اعترافات» متهمان و«شهادت پاسداران مامور عملیات کشف خانه تیمی» از دیگر مدارک ارائه شده است.

سازمان‌های بین‌المللی حقوق بشر بارها دولت جمهوری اسلامی ایران را به خاطر اعمال سیستماتیک شکنجه‌های شدید و استفاده از سلول‌های انفرادی برای گرفتن اعتراف از زندانیان محکوم کرده‌اند و صحت اعترافاتی که تحت فشار از متهمان گرفته شده را مورد پرسش قرار داده‌اند. این اعترافات در مورد زندانیان سیاسی گاه از تلویزیون پخش شده‌اند. تلویزیون ملی اقدام به پخش اعترافاتی کرده است که طی آنها زندانیان به جرم‌های مبهم و غیرواقعی اعتراف کرده، باورهای سیاسی خویش را نفی کرده و از آنها توبه کرده‌اند و یا حتی پای دیگران رابه میان کشیده‌اند. سازمان‌های حقوق بشر همچنین به روند اعترافات و توبه زندانیانی که آزاد شده‌اند نیز اشاره کرده‌اند.

دفاعیات

در اطلاعیه آمده است «متهم پس از تفهیم اتهام به دفاع از خود پرداخت» اما از دفاعیات متهم اطلاعی در دست نیست.

حکم

به حکم دادگاه انقلاب اسلامی تهران، آقای رشید آق‌قلعه‌ای «محارب، مفسد، باغی و قیام‌کننده علیه حکومت جمهوری اسلامی به‌طور مسلحانه» شناخته و به اعدام محکوم شد. او شامگاه یکشنبه ۱۴ تیر ١٣۶٠ در محوطه زندان اوین تیرباران شد. از جزئیات دیگر این حکم اعدام اطلاعی دردست نیست.

تصحیح و یا تکمیل کنید