بنیاد عبدالرحمن برومند

برای حقوق بشر در ایران

https://www.iranrights.org
امید، یادبودی در دفاع از حقوق بشر در ایران
یک سرگذشت

نسرین حداد

درباره

سن: ۵۸
ملیت: ايران
مذهب: احتمال قوی اسلام
وضعیت تأهل: متاهل

مورد

تاریخ کشته‌شدن: ۱۷ شهریور ۱۳۹۷
محل: کوی سنجک، عراق
نحوه کشته‌شدن: اعدام فراقضایی

ملاحظات

خانم حداد فردی بسیار متین، آرام، اجتماعی و دلسوز و وفادار به آرمان‌های حزب دموکرات کردستان بود.

اطلاعات در خصوص کشته شدن خانم نسرین حداد معروف به «ماموستا (استاد) نسرین»، فرزند کریم و کافیه، همراه با همسرش، آقای محمد حسن‌پور، از مصاحبه بنیاد عبدالرحمن برومند با آقای ژیلوان حسن‌پور، فرزند خانم حداد (۲ بهمن و ۱۵ بهمن ۱۳۹۹؛ ۲۱ اردیبهشت ۱۴۰۰) به دست آمده است. خبر این قتل همچنین در وبسایت آکام نیوز (۱۸ شهریور ۱۳۹۷)، وبسایت رسمی حزب دموکرات کردستان- کردستان و کرد (۱۸ شهریور ۱۳۹۷) و وبسایت سازمان حقوق بشر هنگاو (۱۸ شهریور ۱۳۹۷) منتشر شده است. 

اطلاعات تکمیلی از طریق مصاحبه‌های بنیاد عبدالرحمن برومند با آقای کمال کریمی، عضو دفتر سیاسی حزب دموکرات کردستان (۱۲ دی، ۱۶ بهمن و ۱۲ اسفند ۱۳۹۹)، آقای منصور خسروی، عضو حزب دموکرات کردستان (۱۱ فروردین ۱۴۰۰) و آقای فرزین ندیمی، پژوهشگر موسسه واشنگتن برای سیاست خاور نزدیک (۳۱ فروردین ۱۴۰۰) به دست آمده است. همچنین برای تکمیل این پرونده از اساسنامه حزب دموکرات کردستان مصوبه کنگره ۱۶ (بهمن ۱۳۹۴)، خبرگزاری رویترز (۳۰ تیر ۱۳۹۷)، دویچه‌وله فارسی ( ۱۹و ۳۱ تیر ۱۳۹۷)، وبسایت مرکزی حزب دموکرات کردستان- کردستان و کرد ( ۲۷ بهمن ۱۳۹۴، ۱۷ شهریور ۱۳۹۵و ۱۳۹۷)، خبرگزاری ایسنا ( ۱۹ و ۲۳ شهریور ۱۳۹۷) و سایر منابع* استفاده شده است.

خانم حداد، کرد و متولد ۷ تیر ۱۳۳۹ در شهرستان سردشت آذربایجان غربی بود. او در یک خانواده سیاسی به دنیا آمد و پدرش یکی از رهبران حزب دموکرات کردستان ایران در قبل از انقلاب اسلامی ۱۳۵۷ بود. خانم حداد متاهل و دارای ۲ فرزند بود. او در بهار ۱۳۵۸ از دانشسرای تربیت معلم شهرستان مهاباد فارغ‌التحصیل شد. (مصاحبه بنیاد برومند، ۱۵ بهمن ۱۳۹۹)

خانم حداد بعد از پیروزی انقلاب ۱۳۵۷، به عضویت اتحادیه جوانان حزب دموکرات کردستان ایران در شهرستان سردشت درآمد و در سازماندهی تظاهرات‌های اعتراضی در این شهرستان فعال بود. نیروهای شهربانی سردشت در ۱۶ دی ۱۳۶۰خانه‌ی خانواده‌ی خانم حداد را مصادره کردند و او را به اتهام «شرکت فعال و مسلحانه در تظاهرات اعتراضی ضد حکومتی» و همچنین تحت فشار قرار دادن پدرش، دستگیر و به مدت یک هفته همراه با تعداد دیگری از اعضای خانواده‌اش در منزلشان زندانی کردند. به گفته پسر خانم حداد، او در همین مدت تحت شکنجه قرار گرفت و به خاطر شکنجه و سرما، کلیه‌هایش دچار مشکل شد. او با دستبند به بیمارستان اعزام و سپس توسط نیروهای دولتی به زندان فرمانداری سردشت منتقل شد. خانم حداد به دلیل عدم وجود مدرک علیه او با وثیقه آزاد شد. (مصاحبه بنیاد برومند، ۱۵ بهمن ۱۳۹۹؛ ۲۱ اردیبهشت ۱۴۰۰)

خانم حداد در سال ۱۳۶۰ و بعد از شرکت در دوره سیاسی حزب دموکرات کردستان ایران، کادر درجه ۴ این حزب شد. پس از تسلط نیروهای دولتی در شهرهای کردستان و عقب نشینی احزاب کرد در اواخر سال ۱۳۶۱، خانم حداد به همراه خانواده‌اش به روستاهای اطراف سردشت که تحت کنترل حزب دموکرات کردستان ایران بودند، مهاجرت کرد. او در مدارس ابتدایی تدریس تحت کنترل حزب در ایارن و شهر کویه در کردستان عراق به عنوان«معلم شورش»** تدریس می کرد. خانم حداد تا سال ۱۳۷۶ مدیر مدرسه در کمپ مرکزی حزب در شهر کویه بود. آو از سال ۱۳۷۶-۱۳۸۰ مسئول بخش آموزش و پرورش حزب دمکوکرات کردستان ایران بود. (مصاحبه بنیاد برومند، ۱۵ بهمن ۱۳۹۹؛ ۲۱ اردیبهشت ۱۴۰۰)

خانم حداد از سال ۱۳۸۲ و بعد از دریافت درجه ۲ حزب، از بخش آموزش و پرورش حزب دموکرات کردستان به طور کامل خارج شد و در کمیسیون مالی و دارایی، کمیسیون تربیت و تحقیق، بنیاد امور صنفی و دبیرکلی اتحادیه زنان حزب دموکرات کردستان ایران فعالیت داشت. او بعد از انشعاب در حزب دموکرات کردستان ایران، از سال ۱۳۸۵ به عضویت حزب دموکرات کردستان درآمد و تا سال ۱۳۸۶ به عنوان کادر درجه یک و مشاور کمیته مرکزی این حزب فعالیت داشت. او در کنگره ۱۴ این حزب در سال ۱۳۸۷ به عنوان عضو علی‌البدل کمیته مرکزی انتخاب شد. خانم حداد در کنگره‌های ۱۵ و ۱۶ به عنوان عضو کمیته مرکزی حزب دموکرات کردستان برگزیده شد. او در این مدت مسئول سازمان صنفی و دموکراتیک و سپس معاون رییس کمیسیون تحقیق و آموزش بود. (مصاحبه بنیاد برومند، ۱۵ بهمن ۱۳۹۹؛ ۲۱ اردیبهشت ۱۴۰۰)

خانم حداد فردی بسیار متین، آرام، اجتماعی و دلسوز، ساده‌زیست و وفادار به آرمان‌های حزب دموکرات کردستان بود. (مصاحبه بنیاد برومند، ۱۵ بهمن ۱۳۹۹)

مسئله کرد در جمهوری اسلامی 

پس از انقلاب اسلامی سال ۱۳۵۷ اختلافات بین دولت جمهوری اسلامی شیعه و تشکیلات مناطق کردنشین غرب ایران در مورد حقوق و نقش اقلیتها در تدوین قانون اساسی، سکولار یا مذهبی بودن حکومت و مخصوصا مسئله خودمختاری کردستان، اختلافاتی که منجر به تحریم رفراندوم رأی به جمهوری اسلامی در فروردین ۱۳۵۸ توسط سازمان‌های سیاسی کردستان شد، به درگیریهای شدید و گاه مسلحانه بین حکومت مرکزی و پیشمرگان (قوای مسلح حزب دموکرات کردستان) انجامید. 

 آیت‌الله خمینی در روز ٢٨ مرداد ١٣۵٨ حزب دموکرات کردستان ایران (حدکا)، قدیمی‌ترین و بانفوذترین حزب کردستان را «حزب شیطان» خواند و آن را «غیر رسمی و غیر قانونی» اعلام کرد و فرمان حمله نظامی به کردستان را صادر کرد. اعدامهای دسته جمعی و نبرد سخت مسلحانه تا ماه‌ها در منطقه ادامه داشت، درگیری‌هایی که به کشته شدن شماری از غیرنظامیان، آوارگی و جابجایی ساکنان برخی از شهرها منجر شد. در طی ۴ سال بعد، احزاب کرد قدرت خود را در منطقه تا حد زیادی از دست دادند و به کردستان عراق نقل مکان کردند. از آن زمان تعدادی از اعضا و رهبران آن‌ها در خارج از ایران و به خصوص در کردستان عراق ترور شدند. 

در سالهای حیات جمهوری اسلامی علاوه بر تشکل‌هایی مانند حزب دموکرات کردستان ایران، کومله (سازمان انقلابی زحمتکشان کردستان ایران)، مکتب قرآن به رهبری احمد مفتی زاده، سازمان خبات کردستان ایران که در نخستین سالهای بعد از انقلاب فعال بودند، در خارج از ایران برخی دیگر از احزاب مخالف کرد مانند حزب حیات ایران (پژاک)، حزب آزادی کردستان (پاک) نیز تاسیس شدند. این احزاب با مشی و روش های سیاسی و نظامی نه الزاما یکسان در بخشهایی از اقلیم کردستان عراق مانند کویه، سلیمانیه و در دامنه کوهستان قندیل مستقر هستند. برخی ازاین احزاب طی سالهای اخیر دچار انشعابات درونی نیز شده‌اند. این اختلافات کمتر نظری و بیشتر بر سر روشهای اداره تشکیلات بوده است. این احزاب از اواخر دهه ۶۰ هیچ بخشی از خاک ایران را تحت کنترل نداشته‌اند و در دوره‌های مختلف استراتژی‌های متفاوتی برای مواجه با جمهوری اسلامی، پیشبرد اهداف سیاسی و عضوگیری پیش برده‌اند.

از سال ۱۳۹۵، درگیری‌های حکومت و احزاب کرد، که حضور نیروهایشان در ایران را در واکنش به تشدید بازداشت و اعدام فعالان کرد و رواج باورهای بنیادگرایانه در مناطق کردنشین افزایش داده بودند، وارد مرحله جدید و جدی‌تری شد. نیروهای کرد به ویژه حزب دموکرات کردستان ایران و پژاک که در در داخل کشور و در مناطق مرزی کردستان عراق چندین بار مورد حمله نیروهای نظامی مرزی و نیروهای سپاه پاسداران قرار گرفتند. در همین سال سپاه پاسداران مواضع احزاب کرد ایرانی درون مرزهای اقلیم کردستان عراق را هم گلوله باران کرده است. بمبگذاری در مراسم شب یلدای سال ۱۳۹۵ (که تولد عبدالرحمن قاسملو نیز بود) باعث کشته شدن ۵ نفر از اعضای حزب و ۲ تن از نیروی‌های امنیتی حکومت اقلیم کردستان شد. در چندین مورد نیز نیروهای کرد نیروهای جمهوری اسلامی را هدف قرار دادند. در این زد و خوردهای نظامی حداقل دهها نفر از نیروهای دو طرف کشته شدند.***

در سالهای بعد به ویژه در سالهای ۱۳۹۶ و ۱۳۹۷ درگیری ها با تعداد و شدت کمتری ادامه پیدا کرد. مهمترین این درگیری‌ها حمله نیروهای پژاک در ۳۰ تیر۱۳۹۷ به یک پاسگاه مرزی است که منجر به کشته شدن ۱۱ نفر شد. (دویچه‌وله، ۳۱ تیر ۱۳۹۷؛ خبرگزاری رویترز، ۳۰ تیر ۱۳۹۷) در ۱۷ شهریور همان سال، در شهر کویه واقع در کردستان عراق، مقر حزب دموکرات کردستان (حدک)، حزبی که مخالف مشی مسلحانه بود و در درگیریها با نیروهای جمهوری اسلامی شرکت نداشت، مورد حمله موشکی سپاه پاسداران انقلاب قرار گرفت و ۱۶ نفر کشته و ۵۰ نفر زخمی شدند. (خبرگزاری ایسنا، ۲۳ شهریور ۱۳۹۷؛ وبسایت کرد و کردستان، ۱۷ شهریور۱۳۹۷) 

پیشینه تشکیل حزب دموکرات کردستان 

حزب دموکرات کردستان ایران که در سال ١٣٢۴ با هدف خودمختاری برای کردستان در شمال غربی ایران تاسیس شده است، در سال ۱۳۸۵ و در پی اختلافات داخلی، دچار انشعاب و به دو تشکیلات «حزب دموکرات کردستان ایران»‌ و «حزب دموکرات کردستان (حدک)»‌ تقسیم شد. حدک خواهان «تاسیس جمهوری کردستان در چارچوب یک ایران فدرال» است. (اساسنامه مصوبه کنگره ۱۶ در بهمن ۱۳۹۴) این حزب مبارزه مسلحانه را منتفی اعلام نکرده است، اما مبارزه سیاسی و بیان مطالبات مردم کردستان از طریق انتخابات و سایر فعالیت‌های مدنی در چارچوب قوانین داخلی را در اولویت و دستور کار خود قرار داده است. (وبسایت مرکزی حزب دموکرات کردستان، ۲۷ بهمن ۱۳۹۴)

حدک خواستار اجرا و حتی مذاکره بر سر اصول ۱۵**** و ۱۹***** قانون اساسی جمهوری اسلامی مرتبط با حقوق اقلیت‌های قومی و مذهبی بوده‌ و مقامات حزب در سال ۱۳۹۴ با مقامات شورای عالی امنیت ملی ایران در اربیل کردستان عراق دیدار کردند. این حزب در بیانیه پایانی کنگره شانزدهم خود در تاریخ ۲۶ بهمن ۱۳۹۴ با شعار «بهرەگیری از کلیەی بسترها و شیوەهای مبارزە در راستای همەگیر ساختن گفتمان ملی در کردستان ایران، با اتکاء بە اتحاد و همبستگی» بر «فعال‌تر ساختن مبارزە و فعالیت در داخل و خارج از کشور و در تمامی زمینەها و بسترها، تقویت گفتمان ملی و روح وحدت و همبستگی در کردستان ایران» تاکید کرد. (مصاحبه بنیاد برومند، ۱۶ بهمن سال ۱۳۹۹؛ گیارنگ، ۱۳ دی ۱۳۹۷؛ دویچه‌وله، ۱۹ تیر ۱۳۹۸؛ وبسایت مرکزی حزب دموکرات کردستان، ۲۷ بهمن ۱۳۹۴)

تهدید و مرگ خانم نسرین حداد

خانم نسرین حداد و همسرش، آقای محمد حسن‌پور، در حمله موشکی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در ۱۷ شهریور ۱۳۹۷ در محل برگزاری جلسه کمیته مرکزی حزب دموکرات کردستان در شهر کویه سنجق استان اربیل عراق کشته شد. 

او همراه همسرش، محمد حسن پور، ترور شد.

ساعت ۱۰:۴۵ دقیقه صبح شنبه ۱۷ شهریور ۱۳۹۷ دفتر سیاسی حزب دموکرات کردستان (حدک) در ساختمانی معروف به قلعه دموکرات در شهر کویه سنجق واقع در ۶۶ کیلومتری مرز ایران و عراق هدف حمله موشکی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی قرار گرفت. این ساختمان که حدود ۷۰۰ متر طول و ۲۰۰ متر عرض دارد، شامل ۱۰۰ اتاق در دو طبقه و یک زیرزمین می‌شود و تمام بخش‌های سیاسی، نظامی و نهاد‌های مربوط به مسائل زنان، کودکان، جوانان و رادیو و تلویزیون حزب و همچنین خوابگاه و محل زندگی پیشمرگه‌های مجرد حزب دموکرات کردستان را در بر می‌گیرد. در فاصله یک کیلومتری این ساختمان هم پیشمرگه‌ها با خانواده هایشان زندگی می‌کنند. محل دفاتر و ساختمان‌های حزب دموکرات کردستان ایران از جمله مرکز آموزش این حزب نیز در فاصله حدود یک کیلومتری شرق این ساختمان قرار دارد. مرکز آموزش حزب دموکرات کردستان ایران، در نزدیک‌ترین فاصله با قلعه قرار گرفته است. مراسم حزبی هم تا پیش از این حمله در سالن‌های این ساختمان برگزار می‌شد. در این حمله، مقر آموزش سیاسی نظامی حزب دموکرات کردستان ایران نیز مورد هدف قرار گرفت. (مصاحبه بنیاد برومند، ۱۱ فروردین ۱۴۰۰) 

به گفته سپاه و شاهدان محلی در این حمله ۷ موشک نقطه‌زن زمین به زمین شلیک شد که ۳ موشک به دفتر مرکزی حدک و ۲ موشک به نزدیکی مرکز آموزشی حدکا برخورد کرد و در نتیجه آن ۱۴ عضو حدک و ۲ عضو حدکا کشته و حدود ۵۰ نفر زخمی شدند که تعدادی از آن‌ها زن و کودک بودند. (مصاحبه بنیاد، ۱۲ دی ۱۳۹۹؛ وبسایت حزب دموکرات کردستان؛ خبرگزاری دفاع مقدس، ۱۸ شهریور ۱۳۹۷)

فرزین ندیمی، پژوهشگر موسسه واشنگتن برای سیاست خاور نزدیک در گفت‌وگو با بنیاد عبدالرحمن برومند گفت: «بر اساس ادعای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی تکنولوژی به کار رفته در موشک فاتح ۱۱۰ که در حمله موشکی به مقر حزب دموکرات کردستان استفاده شده، احتمالا از دقت بالایی برخوردار بوده است.» به نظر او درباره دلیل اصابت نکردن دو موشک دیگر به هدف معین نمی‌توان اظهارنظر دقیقی کرد و مشخص نیست که این موشک‌ها قرار بود به مراکز حزب دموکرات کردستان ایران اصابت کنند یا حزب دموکرات کردستان. (مصاحبه بنیاد برومند، ۳۱ فروردین ۱۴۰۰) 

بعد از حمله‌ی موشکی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به ساختمان مرکزی حزب دموکرات کردستان و اعدام سه زندانی سیاسی کرد، زانیار مرادی، لقمان مرادی و رامین حسین‌پناهی، در ۱۷ شهریور ۱۳۹۷، فعالان سیاسی و مدنی و احزاب کرد از جمله حزب کومله کردستان ایران، کومله زحمتکشان کردستان، سازمان خبات کردستان ایران، حزب دموکرات کردستان ایران و حزب دموکرات کردستان برای اعتصاب سراسری فراخوانی را منتشر کردند. به دنبال این فراخوان، بازاریان در شهرهای مختلف استان‌های کردستان، آذربایجان غربی و کرمانشاه مغازه‌های خود را در روز ۲۱ شهریور ۱۳۹۷ بستند. (دویچه‌وله، ۲۱ شهریور ۱۳۹۷)

واکنش مسئولان ایران 

خبر حمله موشکی ۱۷ شهریور ابتدا از رسانه‌های نیمه رسمی نزدیک به نهادهای نظامی منتشر شد. یک روز بعد از آن در ۱۸ شهریور ۱۳۹۷ سپاه پاسداران در اطلاعیه‌ای مسئولیت حمله موشک به اردوگاه حزب دموکرات کردستان را به عهده گرفت و آن را به دلیل «بی‌اعتنایی سران این گروهک‌ها به هشدارهای جدی مسئولان اقلیم کردستان عراق، مبنی بر عزم جمهوری اسلامی برای برچیدن ضپایگاه‌های آنان و ضرورت پایان بخشیدن به شرارت‌ها و اقدامات تجاوزکارانه و تروریستی ضد ایران اسلامی» قلمداد کرد. (خبرگزاری دفاع مقدس، ۱۸ شهریور ۱۳۹۷) بهرام قاسمی، سخنگوی وقت وزارت خارجه ایران هم این حمله را پاسخی به حمله نظامی ۳۰ تیر ۱۳۹۷ به پاسگاه مرزی که منجر به کشته شدن تعدادی مرزبان شده بود، اعلام کرد. (خبرگزاری مهر، ۱۹ شهریور ۱۳۹۷) این در حالی است که خبرگزاری رویترز در ۳۰ تیر ۱۳۹۷ به نقل از حسین خوش‌اقبال، معاون سیاسی استانداری کردستان، حمله ۳۰ تیر به پاسگاه مرزی را به پژاک نسبت داده بود. سردار محمد حسین رجبی فرمانده قرارگاه استانی شهید شهرامفر کردستان نیز روز ۱۷ شهریور ۱۳۹۷، یعنی روز بعد از حمله به احزاب کرد در عراق، در مصاحبه با خبرگزاری فارس تاکید کرده بود که پاسخ حمله به پاسگاه مرزی و کشته شدن «۱۱ پاسدار بومی» به وسیله نیروهای محلی سپاه پاسداران با کشتن ۶ عضو پژاک [روز ۱۶ شهریور ۱۳۹۷] در «عملیات تعقیب با نام نامی حیدر کرار» داده شد. (خبرگزاری فارس، ۱۷ شهریور ۱۳۹۷؛ رویترز، ۳۰ تیر۱۳۹۷) 

علی شمخانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی ضمن تایید حمله موشکی ایران، آن را پاسخی به «اقدامات ناامن‌ساز» دانست. (خبرگزاری ایسنا، ۱۹ شهریور ۱۳۹۷) همچنین سرلشکر محمد باقری، رئیس ستاد کل نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران از دولت عراق و حکومت اقلیم کردستان عراق خواست تا اعضای این حزب و احزاب مخالف ایران را به این کشور تحویل دهند یا از خاک خود اخراج کنند. (خبرگزاری ایسنا،‌ ۲۳ شهریور ۱۳۹۷) 

واکنش حزب دموکرات کردستان 

به گفته کمال کریمی، عضو دفتر سیاسی حزب دموکرات کردستان در گفتگو با بنیاد عبدالرحمن برومند این حزب از زمان انشعاب در سال ۱۳۸۵ عملیات نظامی در داخل ایران نداشته است و اعزام پیشمرگه به داخل ایران برای فعالیت‌های تبلیغی بوده است. (مصاحبه بنیاد برومند، ۱۶ بهمن ۱۳۹۹) سازمان حقوق بشر هنگاو در گزارش سال ۲۰۱۶ میلادی (که دوره زمانی این تحقیق است) از فعالیتهای نظامی بین احزاب کرد و نیروهای نظامی حکومت ایران هیچ شکلی از درگیری بین اعضای حزب دموکرات کردستان با نیروهای امنیتی و نظامی جمهوری اسلامی ثبت نکرده است. وبسایت کردستان و کرد، ارگان خبری حزب دموکرات کردستان، از کشته شدن دو نفر از اعضایش در ۱۶ شهریور ۱۳۹۵ (سپتامبر ۲۰۱۶) خبر داده بود که به منظور انجام «فعالیت سیاسی» در ایران بودند و در «تله انفجاری» گرفتار شدند. (وبسایت کردستان و کرد، ۱۷ شهریور ۱۳۹۵) 

حزب دموکرات کردستان و حزب دموکرات کردستان ایران در بیانه‌های جداگانه‌ای به حمله موشکی جمهوری اسلامی واکنش نشان دادند. دفتر سیاسی حزب دموکرات کردستان، ضمن محکوم کردن حملە موشکی سپاه بە پایگاههای این حزب از گروههای سیاسی و افراد مبارز، مراکز و نهادهای بین المللی و افکار عمومی جهان خواست تا این حمله را محکوم کنند. این حزب در بیانیه خود تاکید کرد که محل برخورد موشک‌ها، محل دفاتر مراکز و جمعیت‌های مدنی حزب بوده است. (وبسایت حزب دموکرات کردستان، ۱۷ شهریور ۱۳۹۷) به گفته کمال کریمی حمله تابستان ۱۳۹۷ به پاسگاهی در مریوان که بهانه حمله موشکی به مراکز حزب دموکرات کردستان بوده است، توسط پژاک اجرا شد و مسئولیت آن رسما توسط همان سازمان پذیرفته شد. ( مصاحبه بنیاد برومند، ۱۲ اسفند ۱۳۹۹؛ رادیو فرانسه، ۳۰ تیر ۱۳۹۷)

بنا به اطلاعات موجود حزب دموکرات کردستان بعد از این حمله نیز همچنان به مذاکره با جمهوری اسلامی ادامه داده است. آن‌ها همراه با سه حزب سیاسی کرد دیگر و با وساطت یک سازمان غیردولتی نروژی در تیر ۱۳۹۸ به صورت مستقیم در حال مذاکره با جمهوری اسلامی بودند. اما به گفته کمال کریمی، عضو دفتر سیاسی حزب دموکرات کردستان در گفتگو با بنیاد عبدالرحمن برومند این مذاکرات فعلا متوقف شده است. (دویچه وله، ۱۷ تیر ۱۳۹۸؛ مصاحبه بنیاد، ۱۶ بهمن ۱۳۹۹) 

واکنش دولت عراق و حکومت اقلیم کردستان عراق 

دولت عراق روز یکشنبه ۱۸ شهریور ۱۳۹۷ موشکباران پایگاه‌های دو حزب مخالف کرد ایران توسط سپاه پاسداران را محکوم کرد و آن را «نقض حاکمیت» خود خواند. احمد محجوب، سخنگوی وزارت خارجه عراق، تاکید کرد: «عراق علاقمند به (حفظ) امنیت کشورهای همسایه است و مخالف هرگونه استفاده از خاک خود برای تهدید امنیت این کشورهاست، بنابراین بغداد قاطعانه هرگونه نقض حاکمیت خود به واسطه بمباران هر هدفی در داخل خاک عراق بدون کسب موافقت قبلی مقام‌های عراقی را رد می‌کند» دولت اقلیم کردستان هم در اطلاعیه‌ای با محکوم کردن حملات هوایی سپاه پاسداران به دفاتر احزاب دموکرات، از جمهوری اسلامی و احزاب کرد ایرانی ساکن اقلیم کردستان عراق خواست این منطقه را به میدان رقابت تبدیل نکنند. فواد معصوم رئیس جمهور عراق هم با ابراز نگرانی و تاسف خود گفت حمله ایران به اردوگاه و دفاتر حزب دموکرات در شهر کویه نقض گسترده امنیت کشور است. (رادیو فردا، ۱۸ شهریور۱۳۹۷؛ کردستان ۲۴، ۱۸ شهریور ۱۳۹۷؛ خبرگزاری ایسنا، ۱۹ و ۲۳ شهریور ۱۳۹۷)

تأثیرات بر خانواده

آقای ژیلوان حسن‌پور، پسر خانم حداد درباره تاثیر این قتل بر خود و سایر اعضای خانواده‌اش به بنیاد عبدالرحمن برومند گفت: «پدر و مادر، ستون‌های خانواده هستند. من و خواهرم در یک روز هر دو ستون زندگی‌مان را در چنین حادثه وحشتناکی از دست دادیم و این موضوع، درد را برای ما بسیار زیادتر می‌کند. تا کسی در این موقعیت نباشد، شاید نتواند این حس را کامل درک کند. خواهرم که از من کوچک‌تر است به طور ناگهانی با خبر مواجه شد و من باید همزمان جای پدر و مادرم را برای او پر می‌کردم و خودم نیز در برابر این مشکل باید تحمل می‌کردم. البته بسیاری از دوستان به ما تسلی دادند و کنارمان بودند. من و خواهرم به خاطر شوک این حادثه، نتونستیم درس بخوانیم و بعد از دو سال مجددا به مدرسه بازگشتیم. با این حال توانستیم این روزها را پشت سر بگذاریم. زندگی متوقف نمی‌شود.» (مصاحبه بنیاد برومند، ۲ بهمن ۱۳۹۹) 

-----------------------

* خبرگزاری دفاع مقدس ( ۱۸ شهریور ۱۳۹۷)؛ خبرگزاری فارس (۱۷شهریور ماه ۱۳۹۷)؛ گزارش سالانه سازمان حقوق بشر هنگاو ( ۲۰۱۶)؛ رادیو فرانسه ( ۳۰ تیر ۱۳۹۷)، رادیو فردا ( ۱۸ شهریور۱۳۹۷)؛ وبسایت کردستان ۲۴( ۱۸ شهریور ۱۳۹۷)؛ آرا نیوز (۱ اردیبهشت، ۴ مهر و ۳۰ اسفند ۱۳۹۵)؛ وبسایت گیارنگ ( ۱۳ دی ۱۳۹۷)؛ خبرگزاری مهر ( ۱۹ شهریور ۱۳۹۷ )
** معلم شورش، پیشمرگه ها و کادرهای حزب بودند که سواد و تحصیلات داشتند و در روستاهای که تحت کنترل حزب بود و دولت مرکزی ایران کنترلی رو آنها نداشت، در مدارسی که حزب دموکرات کردستان ایران تاسیس کرده بود به عنوان آموزگار و معلم به بچه ها تدریس می کردند. این افراد علاوه بر اینکه پیشمرگه و یا کادرحزب بود به صورت داوطلبانه معلم می شدند. معلمان شورش از اول تا پنجم ابتدایی را تدریس می کردند و شب ها هم برای زنان و مردان پیشمرگه که بی سواد بودند کلاس سواد آموزی می گذاشتند.
*** به عنوان مثال حمله اعضای پیشمرگه حزب آزاد کردستان (پاک) به رژه سربازان در ۲۹ فروردین ۱۳۹۵ (آرانیوز، ۳۱ فروردین ۱۳۹۵)، کشته شدن ۶ عضو سپاه پاسداران انقلاب اسلامی از جمله یک فرمانده ارشد در حمله اعضای حزب دموکرات کردستان ایران در اشنویه در ۲۶ خرداد ۱۳۹۵ (روداو، ۲۷ خرداد ۱۳۹۵)، کشته شدن بیشتر از ۳۰ عضو سپاه پاسداران انقلاب اسلامی کشته و زخمی شدن ده‌ها نفر در حمله اعضای پیشمرگه حزب دموکرات کردستان ایران در ۳ مهر ۱۳۹۵ به یک مرکز بزرگ امنیتی در شهر پیرانشهر؛متعاقب دستگیری ده‌ها فعال کرد (آرا نیوز، ۴ مهر ۱۳۹۵)، کشته شدن حداقل دو نفر از اعضای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در حمله گروه «عقاب‌های زاگرس» در شهر مریوان در اسفند ۱۳۹۵ (آرا نیوز،‌ ۲۹ اسفند ۱۳۹۵)
**** اصل ۱۵ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران: زبان و خط رسمي و مشترك مردم ايران فارسي است‌. اسناد و مكاتبات و متون رسمي و كتب درسي بايد با اين زبان و خط باشد ولي استفاده از زبان هاي محلي و قومي در مطبوعات ورسانه‌هاي گروهي و تدريس ادبيات آنها در مدارس‌، در كنار زبان ‌فارسي آزاد است‌.
***** اصل ۱۹ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران: مردم ايران از هر قوم و قبيله كه باشند از حقوق مساوی برخوردارند و رنگ ، نژاد، زبان و مانند اين ها سبب امتياز نخواهد بود.

تصحیح و یا تکمیل کنید