بنیاد عبدالرحمن برومند

برای حقوق بشر در ایران

https://www.iranrights.org
امید، یادبودی در دفاع از حقوق بشر در ایران
یک سرگذشت

حاجی محمد ضیائی

درباره

سن: ۵۵
ملیت: ايران
مذهب: اسلام (سنی)
وضعیت تأهل: نامعلوم

مورد

تاریخ کشته‌شدن: ۲۹ تیر ۱۳۷۳
محل: زرین‌دشت، شاهزاده مسلم، استان فارس، ايران
نحوه کشته‌شدن: نحوه دیگر اعدام فراقضایی
اتهامات: جرايم مذهبی

ملاحظات

اطلاعات مربوط به اعدام فرا قضایی آقای حاجی محمد ضیائی از دو گزارش سازمان عفو بین‌الملل، که در سال‌های ۱۹۹۵ و ۱۹۹۶ منتشرشد، به دست آمده. آقای حاجی محمد ضیائی مقیم بندرعباس و از منتقدان شناخته‌شده‌ی سیاست‌های دولت بود.

سازمان عفو بین‌الملل در تعریفی که از اعدام با توسل به شیوه‌های فر قضایی به دست داده‌است مواردی را نیز می‌گنجاند که ناظر بر قتل اشخاص معینی می‌شود که می‌توان منطقاً فرض گرفت قتل آن‌ها نتیجه سیاست دولت در سطوح مختلف آن است.

دستگیری و بازداشت

آقای ضیائی یک بار در سال ۱۹۸۱ دستگیر شده بود. بنا بر گزارش‌ها وی در دوره‌ی بازداشت‌اش در سال ۱۹۸۱چند هفته شکنجه شده بود. پس از آزدایش ایشان پیوسته مورد ایذاء و آزار قرار داشته است. این گونه کارهای ایذایی، بنا بر گزارش ها در پی اعدام دکتر علی مظفریان (یکی از رهبران سنی مذهب ایران) در سال ۱۹۹۲ افزایش می‌یابد. حاجی محمد ضیائی مجبور بوده است ماهی یک بار برای پس دادن بازجویی به تهران سفر کند. در آخرین بازجویی‌اش گویا به وی وعده داده بودند که می تواند مسجد سنیان شیراز را که برای مدتی بسته مانده بود بازگشایی کند و نیز گفته بودند نیازی به ادامه بازجویی‌ها نیست. آقای ضیائی در ۱۵ ژوئیه برای بازجویی به ادراه امنیت شهر لار در استان فارس احضار شده بود.

دادگاه

اطلاعی درباره جلسه یا جلسات دادگاه در دست نیست.

اتهامات

از اتهامات وارده به آقای ضیائی اطلاعی در دست نیست.

مدارک و شواهد

بنا به گزارش سازمان عفو بین الملل در سال ۱۹۸۱ مدرک جرم آقای ضیائی متن مصاحبه ای با یک مجله کویتی بوده. وی در آن مصاحبه از مصائب و گرفتاری‌های مسلمانان سنی مذهب در ایران پرده بر داشته و اعدام مخالفان را محکوم کرده بود.

دفاعیات

از دفاعیات آقای ضیائی اطلاعی در دست نیست.

حکم

در سال ۱۹۸۱ آقای ضیائی به اعدام محکوم شده بود ولی حکم به اجرا در نیامده و ایشان آزاد شد. در مورد حکم احتمالی که به اعدام فراقضایی ایشان منجر شد اطلاعی در دست نیست. پنج روز پس از آخرین احضارش به اداره امنیت شهر لار، در ۲۰ ژوئیه بدن مثله شده‌ی او را در کنار اتومبیل‌اش در اطراف روستای شاه مسلم که ۲۰۰ کیلومتر از لار فاصله دارد یافتند. بنا بر گزارش‌ها سر از بدن‌اش جدا و یک پا و یک دست‌اش از بازو قطع شده بود. گزارش شده است که مقامات امنیتی لار مرگ وی را در نتیجه تصادف با اتومبیل اعلام کرده اند. اما گزارش شهود حاضر در محل کشف جسد، که به سازمان عفو بین الملل رسیده، حاکی از آن است که جسد آقای ضیائی در محل توقف اتوموبیل او یافت نشده و با آن فاصله داشته، و بر اتومبیل نیز اثر تصادفی دیده نشده.

تصحیح و یا تکمیل کنید