آخرین حرف پویا این بود: «من هم پسر کسی هستم، مردم این فرصت رو از دست ندید. این رژیم فاسد و تبهکار رو که ۴۰ ساله مردم کشور عزیز ایران رو بدبخت کرده برای یکبار از بین ببریم.»

اطلاعات در خصوص اعدام خودسرانه آقای پویا بختیاری فرزند منوچهر و ناهید شیرپیشه، ۲۷ ساله و مجرد از طریق وبسایت‌های رادیو فردا (۷ آذر ۱۳۹۸، ۳ خرداد ۱۴۰۱)، ایران وایر (۷ آذر ۱۳۹۸)، توییتر مسیح علینژاد (۷ آذر ۱۳۹۸)، هرانا (۳ دی ۱۳۹۸، ۱۴ تیر ۱۴۰۲، ۲۰ تیر ۱۴۰۲) ، خبرگزاری مهر (۳ دی ۱۳۹۸) ، انصاف نیوز (۵ دی ۱۳۹۸) ، ، دنیای اقتصاد (۱۰ دی ۱۳۹۸) ، زیتون (۵ بهمن ۱۳۹۸)  و مشرق (۲۰ تیر ۱۴۰۱)  به دست آمده است.

آقای پویا بختیاری در تاریخ ۱۹ شهریور ۱۳۷۱ در شهر کرج به دنیا آمد. او فرزند دوم خانواده بود و پدرش، آقای منوچهر بختیاری، جانباز جنگ ایران و عراق است. مادرش، خانم ناهید شیرپیشه، نیز معلم دوره دبستان بود. آقای بختیاری فارغ‌التحصیل رشته مهندسی برق بود و مدیریت یک کارگاه خانوادگی کوچک را بر عهده داشت.

مادرش در وصف او می‌گوید: «روحیه لطیفی داشت، به طبیعت عشق می‌ورزید و گیاهخوار شده بود. پویا به تاریخ و شعر ایرانی علاقه زیادی داشت و همچنین به وضعیت سیاسی حاکم بر مردم معترض بود. پویا در اعتراضات مردمی پیش از آبان ۱۳۹۸ حضور فعال داشت.»

آقای پویا بختیاری در دفتر خاطرات خود نوشته بود: «آزادی خواهی و مردم خواهی» جزو اصول اولیه زندگی‌اش است. (ایران وایر، ۷ آذر ۱۳۹۸) آقای بختیاری در تاریخ ۲۵ آبان ۱۳۹۸ در اعتراضات موسوم به آبان۹۸ شرکت کرد.

پیش‌زمینه اعتراضات آبان‌ماه ۱۳۹۸

درست قبل از نیمه شب ۲۳ آبان ماه ۱۳۹۸، دولت ایران افزایش شدید قیمت بنزین (۵۰٪ برای بنزین سهمیه‌ای و ۲۰۰٪ برای بنزین آزاد) را اعلام داشت. متعاقب این اعلامیه دولت، اعتراضات سراسری در کشور در روز ۲۴ آبان ماه آغاز شد. بر اساس گزارشات و ویدیوهای موجود، معترضان به طور مسالمت‌آمیز در روزهای ۲۴ و ۲۵ آبان در مکان‌های عمومی گرد‌هم آمده و با مسدود کردن برخی از جاده‌ها، ترافیک شدیدی ایجاد کردند. تظاهرکنندگان همزمان شعارهای ضد دولتی سر می‌دادند. معترضان در اقصی نقاط کشور از هموطنان خود می‌خواستند خودروهای خود را خاموش کرده و شعارهای ضد حکومتی* سر دهند. طبق گزارشات، تا پایان روز ۲۵ آبان، بانک‌ها در برخی مناطق به آتش کشیده شده بودند و در تعدادی از ویدیوها صدای تیراندازی به گوش می‌رسید. از همان شب، دولت ایران اینترنت را در سراسر کشور به مدت دست کم ده روز قطع کرد. عدم دسترسی مردم به اطلاعات، توانایی معترضان در سازماندهی اعتراضات و خبررسانی در خصوص برخورد بی‌رحمانه حکومت با تظاهرکنندگان را به شدت ضعیف کرد.**

واکنش مقامات ایران به معترضان، سریع، بی‌تناسب، افراطی، و مرگبار بود. در همان روزهای آغازین، یعنی تا پایان روز ۲۵ آبان، سران جمهوری اسلامی در بیانات خود انگشت اتهام را به سوی ملت نشانه رفته و نشان دادند هیچ گونه ابراز مخالفت و شکایتی را از جانب مردم بر نمی‌تابند. تظاهرکنندگان به «شرارت» و «ارتباط با نیروهای خارج از کشور» متهم شدند و به آنان اخطار شد که در صورت وارد آوردن خسارت به اموال عمومی، مجازات سختی در انتظارشان خواهد بود. خبر نخستین کشته در روز ۲۴ آبان گزارش شد. در روز دوم تظاهرات، در ادامه تیراندازی نیروهای انتظامی و امنیتی به روی مردم در چندین شهر کشور، تعداد تلفات افزایش یافت. در ویدیوهایی که از ایران ارسال شده، نیروهای انتظامی و امنیتی را می‌توان در حال شلیک سلاح گرم به سوی تظاهرکنندگان مشاهده کرد در شرایطی که به نظر نمی‌رسد خطر جانی متوجه‌شان باشد. نیروهای لباس شخصی نیز در حال ضرب و شتم و دستگیری ملت دیده می‌شوند. در برخی موارد، تظاهرکنندگان جاده‌ها را مسدود و یا در مقابل کلانتری‌ها و ساختمان‌های دولتی تجمع کردند، و یا نیروهای انتظامی و امنیتی را با پرتاب سنگ دور کردند. در چندین استان، بانک‌ها و دیگر ساختمان‌های عمومی به ظاهر توسط معترضان خشمگین به آتش کشیده شد و نیروهای انتظامی نیز در برخی از ویدیوها در حال خسارت زدن به اموال عمومی دیده می‌شوند. تظاهرات که به ده‌ها شهر (۱۲۰)، جاده، و مکان‌های خارج از مناطق شهری گسترش یافته بود، ظرف چند روز سرکوب شد.

تا زمان نگارش متن حاضر، شمار دقیق تلفات مشخص نیست. در اکثر موارد، ماموران، معترضانی را که کشته و زخمی شده بودند با خود بردند. این مقامات در تلاش برای پنهان ساختن حقیقت، از خانواده‌های جان باخته‌گان تعهد گرفتند که در ازای استرداد اجساد عزیزانشان، سکوت اختیار کنند و برخی را مجبور کردند اجساد را در سیاهی شب و تحت کنترل ماموران امنیتی به خاک بسپارند. از برخی دیگر نیز درخواست پرداخت وجوه مختلف کردند. در روز ۱۱ آذر ماه ۱۳۹۸، سازمان عفو بین‌الملل تعداد کشته‌شدگان را دست‌کم ۲۰۸ تن اعلام کرد. بسیاری از تظاهرکنندگان از ناحیه سر هدف گلوله قرار گرفته بودند. صدها تن دیگر زخمی شدند و از سرنوشت تعداد بسیاری هم خبری در دست نیست. دولت ایران کشته شدن پنج عضو نیروهای انتظامی و امنیتی را تایید کرد. طبق اظهارات یکی از نمایندگان مجلس، دست‌کم ۷۰۰۰ نفر در حین اعتراضات و پس از آن، دستگیر شدند. فقدان شفافیت در خصوص دستگیری‌ها و گزارشات رسمی درباره «اعترافات» بازداشت‌شدگان متعاقب اعتراضات که طی آن خود را مقصر قلمداد می‌کردند، و نیز گزارشات رسیده در خصوص زندان‌ها و بازداشتگاه‌هایی که بسیار بیش از ظرفیت‌شان زندانی پذیرفته بودند، نگرانی‌های جدی‌ درباره امنیت بازداشت‌شدگان ایجاد کرد. 

اعدام خودسرانه آقای پویا بختیاری

بنا بر اطلاعات موجود، آقای پویا بختیاری در تاریخ ۲۵ آبان ۱۳۹۸ ب در بلوار رزهبان  در فاز ۴ مهرشهر کرج  به ضرب گلوله نیروهای امنیتی کشته شد. 

آقای بختیاری ساعت پنج بعدازظهر ۲۵ آبان ۱۳۹۸ از محل کار به خانه بازگشت و با خوشحالی به خانواده‌اش گفت که بیرون شلوغ شده است. خانم شیرپیشه گفت که آنها سریعاً ناهار خوردند و در حالی که دستش را دور دست پسرش حلقه زده بود، به همراه دخترش به سوی اعتراضات در مهرشهر کرج رفتند تا «رسالت» خود را انجام دهند. (ایران وایر، ۷ آذر ۱۳۹۸)

در فیلمی که توسط آقای بختیاری و قبل از کشته شدن ضبط شده بود، او با نشان دادن اعتراضات مردم می‌گوید: «مردم این فرصت رو از دست ندید. این رژیم فاسد و تبهکار رو که چهل ساله مردم کشور عزیز ایران رو بدبخت کرده برای یکبار از بین ببریم.» (توییتر مسیح علینژاد، ۷ آذر ۱۳۹۸)

آقای بختیاری پس از پیمودن مسیری متوجه شد کفشش پاره شده و برای تعویض آن به طرف اتومبیلش رفت تا آن را تعویض کند. خانم شیرپیشه گفت وقتی پویا برگشت به آنها گفت مراقبش باشند. او حدس میزند فرزندش این جمله را به این خاطر گفته که حس کرده شناسایی شده یا ماموران امنیتی به دنبال او هستند. پس از شلیک گاز اشک‌آور و تیراندازی هوایی توسط نیروهای امنیتی، مردم وحشت کردند و سیل جمعیت باعث جدا شدن آقای بختیاری از مادرش شد. خانم شیرپیشه گفت پس از ده دقیقه در بلوار رزهبان مهرشهر جمعیتی را دیدم که پیکری با سر و روی خونی را با خودشان حمل می‌کنند و شعار می‌دهند «میکشم میکشم آنکه برادرم کشت». وقتی جلو رفتم دیدم پویاست. «صورت خونی پویا در حالی که بدنش روی دست مردم حمل می‌شد، آخرین تصویری است که من از او در ذهن دارم. فوراً او را به بیمارستان قائم کرج رساندیم که دیدیم دیر شده و او در همان لحظه شلیک گلوله جان داده است.» 

 خانم ناهید شیرپیشه گفت اصلا فکرش را نمی‌کرد که دولت آنقدر «وحشی» باشد که در مقابل اعتراض مردم گلوله واقعی شلیک کند. او تاکید کرد تک تیرانداز شقیقه پسرش را هدف قرار داده است. پزشکی قانونی علت مرگ را «اصابت جسم سخت» عنوان کرد. پیکر آقای بختیاری در ۲۸ آبان ۱۳۹۸ در بهشت سکینه کرج توسط خانواده به خاک سپرده شد. (ایران وایر، ۷ آذر ۱۳۹۸)

مراسم بزرگداشت چهلمین روز درگذشت آقای بختیاری علیرغم مخالفت نهادهای امنیتی با برگزاری آن در بهشت سکینه و بازداشت اعضای نزدیک خانواده بختیاری با حضور مردم و آشنایان خانواده بختیاری در روز ۵ دی ۱۳۹۸ در بهشت سکینه کرج برگزار شد. این مراسم با حضور پرشمار ماموران امنیتی در بهشت سکینه بدل به صحنه درگیری خشونت آمیز ماموران امنیتی با شهروندانی شد که به مناسبت بزرگداشت آقای بختیاری به روی مزار او حضور پیدا کردند. تعداد بسیاری از شهروندان مورد ضرب و جرح قرار گرفته و بازداشت شدند. (انصاف نیوز، ۵ دی ۱۳۹۸)

واکنش مسئولان

ماموران امنیتی در بیمارستان از تحویل پیکر آقای بختیاری به خانواده‌اش خودداری کردند و  به آنها گفتند روز ۲۶ آبان برای تحویل جسد به بهشت سکینه کرج مراجعه کنند. ماموران امنیتی روز ۲۶ آبان نیز از تحویل پیکر امتناع کردند. روز ۲۷ آبان دادستان کرج با خانواده آقای بختیاری تماس گرفت و گفت به شرط اخذ تعهد کتبی برای «رعایت شئونات» جنازه آقای بختیاری را تحویل می‌دهند. (رادیو فردا، ۷ آذر ۱۳۹۸ ؛ ایران وایر، ۷ آذر ۱۳۹۸)

پزشکی قانونی علت مرگ را «اصابت جسم سخت» اعلام کرد که با اعتراض خانواده مواجه شد و سپس ، علت مرگ به «شلیک گلوله» تغییر کرد. (ایران وایر، ۷ آذر ۱۳۹۸)

وزارت اطلاعات شهر کرج پدر و مادر آقای بختیاری را در تاریخ ۳۰ آذر ۱۳۹۸ احضار کردند و از آنها خواستند مراسم چهلم را در مکانی غیر از بهشت سکینه و در یک مکان سربسته بگیرند. (خبرگزاری هرانا، ۳ دی ۱۳۹۸)

ماموران امنیتی در تاریخ دوم دی ۱۳۹۸ پدر، مادر، خواهر، همسر خواهر و خواهر زاده یازده ساله آقای پویا بختیاری را در منزلشان در کرج بازداشت کردند. خبرگزاری مهر به نقل از یک منبع امنیتی کشته شدن آقای بختیاری در «اغتشاشات» را «مشکوک» دانست و خانواده آقای بختیاری را افرادی دانست که «علیرغم دعوت و صحبت در روند پروژه ضدانقلابی ورشکستگان فراری فعالیت کردند و بر اقدامات ساختارشکنانه اصرار ورزیدند.» این خبرگزاری دلیل بازداشت خانواده آقای بختیاری را «صیانت از نظم و امنیت» دانست و گفت به منظور جلوگیری از «تداوم پروژه کشته‌سازی و تکرار اقدامات مسلحانه علیه مردم» خانواده بختیاری بازداشت شدند. (خبرگزاری مهر، ۳ دی ۱۳۹۸) 

اسماعیلی، سخنگوی وقت قوه قضائیه گفت بازداشت خانواده آقای بختیاری تصمیم شورای تامین استان البرز است و برای پیشگیری از «اقدامات ضد امنیت شهروندان» صورت گرفت. (روزنامه دنیای اقتصاد، ۱۰ دی ۱۳۹۸)

خانواده آقای بختیاری از جمله مادر، خواهر، همسر خواهر و خواهرزاده او در ۱۷ دی ماه ۱۳۹۸و آقای منوچهر بختیاری در تاریخ ۵ بهمن ۱۳۹۸ از بازداشت وزارت اطلاعات آزاد شدند. (زیتون، ۵ بهمن ۱۳۹۸)

آقای منوچهر بختیاری پدر آقای پویا بختیاری در تاریخ ۹ اردیبهشت ۱۴۰۰ بازداشت و در دادگاه به تحمل ۳ سال و شش ماه حبس، تبعید و ممنوعیت خروج از کشور محکوم و در پرونده‌ای دیگر به اتهام «توهین به رهبری» به تحمل شش ماه حبس محکوم شد. خانم ناهید شیرپیشه در تاریخ ۲۰ تیر ۱۴۰۱ به همراه چند تن از مادران دادخواه آبان ۹۸ در منزل شخصی بازداشت شد. او در شعبه یکم دادگاه انقلاب کرج به اتهام «اجتماع و تبانی و تبلیغ علیه نظام» به تحمل ۵ سال حبس محکوم شد. (خبرگزاری هرانا، ۱۴ تیر ۱۴۰۱ و ۲۰ تیر ۱۴۰۱)

خبرگزاری مشرق به نقل از «یک منبع آگاه» مادر آقای بختیاری و چند مادر دادخواه دیگر را «عناصر مدعی دادخواهی» معرفی کرد و ادعا کرد آنها توسط «یک عنصر متصل به سرویس جاسوسی بیگانه پول دریافت می‌کردند تا ناامنی و اغتشاش ایجاد کنند.» (خبرگزاری مشرق، ۲۰ تیر ۱۴۰۱)

واکنش خانواده

آقای منوچهر بختیاری، پدر پویا با درخواست نهادهای امنیتی مبنی بر برگزاری یادبود چهلم فرزندشان در یک مکان سربسته و محدود مخالفت کردند و با انتشار یک فراخوان عمومی از طریق رسانه‌ها از مردم برای حضور در مراسم دعوت کردند. (خبرگزاری هرانا، ۳ دی ۱۳۹۸)

خانواده‌ی آقای بختیاری پس از کشته‌شدن فرزندشان به دلیل دادخواهی از سوی نهادهای امنیتی تحت فشار قرار گرفتند. آنها به ثبت علت مرگ «اصابت جسم سخت» از سوی پزشکی قانونی شهر کرج در گواهی فوت فرزندشان اعتراض کردند که پس از آن عنوان مرگ به «شلیک گلوله» تغییر یافت.  (ایران وایر، ۷ آذر ۱۳۹۸)

آقای منوچهر بختیاری در پیامی از زندان گفت که به دلیل حضور بر سر مزار پسرش و ابراز اعتراض به قتل او، زندانی شده است. او اظهار داشت که خامنه‌ای قاتل و آمر قتل فرزندش است و با او مبارزه خواهد کرد. آقای بختیاری افزود که تا زمانی که آرمان فرزندش، که «حاکمیت آزادی و عدالت» بود، محقق نشود، صدایش را بلند نگه خواهد داشت. (رادیو فردا، ۳ خرداد ۱۴۰۱)

تأثیر بر خانواده

بنا بر اطلاعات موجود، خانم ناهید شیربیشه و آقای منوچهر بختیاری مادر و پدر آقای بختیاری به دلیل دادخواهی تا تنظیم این گزارش (۲ اسفند ۱۴۰۳) در زندان به سر میبرند. همچنین آقای مهرداد بختیاری، عموی پویا نیز به دلیل فعالیت‌های دادخواهانه مورد تهدید،  ترور ناموفق و بازداشت قرار گرفت.

آقای منوچهر بختیاری گفت خانم شیرپیشه از لحاظ روحی آسیب دیده است چرا که به چشم خودش متلاشی شدن مغز فرزندش را دیده است. (رادیو فردا، ۷ آذر ۱۳۹۸)

-----------------------

* شعارها شامل موارد زیر می‌شد: «همه خسته‌ایم»، «چه اشتباهی کردیم که انقلاب کردیم»، «رضا شاه، روحت شاد»، «مرگ بر دیکتاتور»، «حقمونو می‌گیریم، ذلت نمی‌پذیریم»، «تا کی پول من، پول من و شمای ایرانی بره تو جیب غزه و لبنان»، «ما مردمیم نه اوباش، بنزین باید ارزون شه».

** دسترسی به اینترنت در اکثر استان‌ها (به جز خوزستان و سیستان و بلوچستان) تا حدودی برقرار شد اما شهروندان تا اواسط آذر ماه به اینترنت جهانی از طریق موبایل‌های خود دسترسی نداشتند. در طول این مدت، ارتباطات از طریق خدمات تلفنی و اینترنت ملی، که کنترل آن توسط حکومت آسان‌تر است، برقرار بود.