بنیاد عبدالرحمن برومند

برای حقوق بشر در ایران

https://www.iranrights.org
امید، یادبودی در دفاع از حقوق بشر در ایران
یک سرگذشت

محمد پژمان

درباره

ملیت: ايران
مذهب: احتمال قوی اسلام
وضعیت تأهل: نامعلوم

مورد

تاریخ کشته‌شدن: ۸ خرداد ۱۳۸۶
محل: بوشهر، استان بوشهر، ايران
نحوه کشته‌شدن: حلق آویز
اتهامات: تجاوز
سن در زمان ارتکاب جرم انتسابی: زیر ۱۸ سال

ملاحظات

خبرمحکومیت و اعدام آقای محمد پژمان در سایت‌های اینترنتی هفته نامه پیغام (٢٥ و ٢٦ شهریور ١٣٨٥؛ ٦ ،٧ و ٨ خرداد ١٣٨٦) و ایرنا (٨ خرداد ١٣٨٦) منتشر شد.

دستگیری و بازداشت

بر اساس خبر هفته نامه پیغام، در تیر ماه ١٣٨٥ به دنبال شکایت یک دختر دانشجو در بوشهر مبنی بر ربوده شدن توسط سه جوان بوشهری در جنگل‌های اطراف روستای چاهکوتاه و مورد تجاوز قرار گرفتن توسط ٧ جوان که چهار نفر از آنان ساکن دهستان چاهکوتاه بودند، ماموران نیروی انتظامی ضمن حضور در محل اغلب متهمان را به جز یک نفر که متواری شده بود دستگیر کردند.

دادگاه

این پرونده در دادگاه كیفری استان بوشهر مورد رسیدگی قرار گرفت.

اتهامات

اتهام آقای پژمان و ٥ نفردیگر «تجاوز به عنف» گزارش شده است.

در شرایطی که حداقل تضمین‌های دادرسی رعایت نمی‌شود و متهمین از یک محاکمه منصفانه محرومند، صحت جرایمی که به آنها نسبت داده می‌شود مسلم و قطعی نیست. سازمان‌های بین المللی حقوق بشراشاره به گزارش‌هایی می‌کنند دال بر اینکه مقامات جمهوری اسلامی به مخالفین سیاسی خود اتهامات کاذبی از قبیل قاچاق مواد مخدر یا ارتکاب جرائم عمومی و جنسی نسبت داده وآنان را همراه با محکومین غیرسیاسی دیگر اعدام می‌نمایند. هر سال، صدها نفر در دادگاه‌های جمهوری اسلامی به اتهام ارتکاب جرائم عمومی محکوم می‌شوند. شمار افرادی که بر اساس اینگونه اتهامات کاذب به اعدام محکوم شده‌اند معلوم نیست.

مدارک و شواهد

مدارک ارائه شده علیه متهم شکایت شاکی و «اعترافات» خود او ذکر شده است.

سازمان‌های بین المللی حقوق بشر بارها دولت جمهوری اسلامی ایران را به خاطر اعمال سیستماتیک شکنجه‌های شدید و استفاده از سلول‌های انفرادی جهت گرفتن اعتراف از زندانیان محکوم کرده‌اند و صحت اعترافاتی که تحت فشار از متهمان گرفته شده است را مورد پرسش قرار داده‌اند. این اعترافات در مورد زندانیان سیاسی گاه از تلویزیون پخش شده‌اند. تلویزیون ملی اقدام به پخش اعترافاتی کرده است که طی آنها زندانیان به جرم‌های مبهم و غیرواقعی اعتراف کرده، باورهای سیاسی خویش را نفی کرده و از آنها توبه کرده‌اند و یا حتی پای دیگران رابه میان کشیده‌اند. سازمان‌های حقوق بشر همچنین به روند اعترافات و توبه زندانیانی که آزاد شده‌اند نیز اشاره کرده‌اند.

دفاعیات

از دفاعیات متهم در دادگاه اطلاعی در دست نیست. بر مبنای گزارش هفته نامه پیغام، «پس از اعلام صدور احکام بستگان شش جوان متهم در مقابل دادگستری بوشهر اجتماع کردند. در این تجمع که اغلب اوقات با واکنش‌های عاطفی شدید مادران و خواهران متهمان به تشنج منجر می‌شد، خانواده متهمان به روند دادرسی اعتراض داشتند و خواستار توقف حکم بودند. آنها همچنین با تجمع در مقابل پلیس راه بوشهر به برازجان برای مدتی رفت و آمد وسایل نقلیه را مختل کردند. مادر یکی از متهمان بوشهری که به شدت منقلب بود، در گفتگو با خبرنگار پیغام با طرح این ادعا که اغلب متهمان از جمله فرزند وی زیر هیجده سال سن دارند، موضوع ربایندگی را به این دلیل که به گفته وی دختر موردتجاوز قرار گرفته شده با میل خود با محکومان از شهر خارج شده است، منتفی می‌دانست. او همچنین به عملکرد وکیل تسخیری دادگاه و صدور و اجرای سریع حکم اعتراض داشت. خواهر یکی از متهمان نیز با تاکید بر زیر هیجده سال بودن سن برادرش اعتقاد داشت صدور حکم با اعمال نفوذ صورت گرفته است. معترضان مدعی بودند به دلیل ناتوانی‌شان در دفاع از حقوق خود در حال از دست دادن فرزندان خویشند. خانواده محکومین در تجمع اعتراضی‌شان متن رضایتنامه خانواده شاکی را تکثیر و در اختیار مردم و مسئولین قضایی و مطبوعات قرار دادند.»

قوانین بین‌المللی به طور اکید استفاده از مجازات اعدام را برای افرادی که در هنگام ارتکاب جرم زیر ۱۸ سال سن بوده‌‌اند ممنوع کرده است. ایران به عنوان یکی از کشورهای عضو میثاق بین‌المللی حقوق مدنی و سیاسی و کنوانسیون حقوق کودک متعهد گشته است که افرادی را که در دوران کودکی مرتکب جرم شده‌‌اند اعدام نکند.

حکم

دادگاه آقای محمد پژمان را به اعدام محکوم کرد و حکم به تائید دیوان عالی کشور رسید. بر مبنای گزارش رسانه‌ها اعدام این ٦ نفر با تقاضای بستگان متهمان از رییس قوه قضاییه و بیان اعتراضاتشان نسبت به روند دادرسی در پرونده، ٣ بار به تعویق افتاد وخانواده شاکی نیز نسبت به متهمان اعلام رضایت کردند. در جریان دومین رسیدگی به این پرونده دادگاه تجدید نظراحکام اعدام را قابل اجرا دانست و در نهایت این احکام به تائید رئیس قوه قضائیه رسید. به نوشته هفته نامه پیغام، «به دلیل تجمع خانواده و بستگان متهمین در مقابل دادگستری و استانداری، شورای تامین استان به این نتیجه رسید که با هماهنگی قوه قضاییه محکومین به مرگ را جداگانه و با فاصله زمانی به چوبه دار بسپارند.» آقای محمد پژمان در ٨ خرداد ١٣٨٦ در زندان برج بوشهر به دارآویخته شد.

تصحیح و یا تکمیل کنید