گویا قاضی‌ به دلیل یک شکایت با آقای رحیم محمد‌پور دشمنی داشته. ماموران و کارمندان زندان هم از اعدامش بسیار متاثر شده بودند.

خبر و اطلاعات در خصوص اعدام آقای رحیم محمدپور فرزند فاطمه و احمد از طریق مصاحبه بنیاد عبدالرحمن برومند با یکی از نزدیکانش (۵ بهمن ۱۳۹۷ ) و یک کارمند زندان مهاباد در زمان اجرای حکم اعدام او (۲۶ اسفند ۱۳۹۷)، مدارک موجود در بنیاد برومند، از جمله دادنامه صادره از شعبه اول دادگاه انقلاب اسلامی سردشت (۲۸ آذر ۱۳۹۲)،  و آژانس خبری کردپا (۱۸ آبان ۱۳۹۵) بدست آمده است. مقامات ایران اعدام آقای محمد‌پور و سه نفر دیگر را اعلام نکردند.

آقای محمدپور کرد، سنی مذهب، متولد ۱۲ اسفند ۱۳۵۹، اهل و ساکن روستای بیوران سفلی از توابع شهرستان سردشت در استان آذربایجان غربی بود. او متاهل و دارای ۲ فرزند بود. آقای محمدپور تا دوم راهنمایی تحصیلات داشت و از طریق کشاورزی و مسافرکشی امرار معاش می‌کرد. او دارای سابقه کیفری بود. (مصاحبه بنیاد برومند، ۵ بهمن ۱۳۹۷)

به گفته یکی از نزدیکانش، آقای محمدپور انسانی «خیلی خوب و جوانمرد» بود. (مصاحبه بنیاد برومند، ۵ بهمن۱۳۹۷). یکی از نگهبانان زندان هم از او به عنوان پسر خوبی که سرش به کار خودش بود یاد می‌کند. (مصاحبه بنیاد برومند، ۲۶ اسفند ۱۳۹۷).

پرونده آقای محمدپور به جرائم مواد مخدر مرتبط بود.

دستگیری  و بازداشت

۱۲ مامور لباس شخصی ستاد مبارزه با مواد مخدر نیروی انتظامی، آقای محمد‌پور و هم پرونده‌ایش را در ساعت ۶ عصر روز ۱۶ شهریور ۱۳۹۲ در خانه باغش در روستای بیوران سفلی سردشت در حضور همسر، مادر و دخترش با «توهین و استفاده از زور» دستگیر کردند. (مصاحبه بنیاد برومند، ۵ بهمن ۱۳۹۷)

ماموران خانه باغ آقای محمدپور را همان روز دستگیری تفتیش کردند و او را به بازداشتگاه اداره آگاهی سردشت منتقل کردند. و پس از یک شب به «خانه معلم»، زندان مرکزی این شهر منتقل کردند. به گفته خانواده‌اش، او در زمان بازداشت مورد ضرب و شتم قرار گرفت. (مصاحبه بنیاد برومند، ۵ بهمن ۱۳۹۷)

با این که آقای محمدپور به زندان منتقل شده بود، به گفته یکی از نزدیکانش، مقامات برای ۲۷ روز به او اجازه ملاقات با خانواده را ندادند و تا چهار ماه پس از بازداشت نیز اجازه گرفتن وکیل به او ندادند. او اولین بار خانوده‌اش را به مدت ۱۵ دقیقه به صورت حضوری ملاقات کرد و در طول یک سال و ۶ ماه بازداشت در زندان سردشت، تنها ۳ الی چهار بار با سختی به او اجازه ملاقات با خانواده‌اش را دادند. مقامات بدون توضیح روشنی او را از حق تماس تلفنی نیز محروم کردند. آقای محمد‌پور پس ۱۸ ماه به زندان مهاباد منتقل شد و آنجا یک بار در ماه خانواده‌اش را به صورت حضوری ملاقات کرد. (مصاحبه بنیاد برومند، ۵ بهمن ۱۳۹۷)

به گفته یکی از نگهبانان زندان، آقای محمد‌پور در واحد فرهنگی زندان، مهاباد که کتاب به زندانی‌ها می‌داد و برای زندانیان عریضه و درخواست می‌نوشت، کار می‌کرد و به خیاطی و اتو کشی مشغول بود. (مصاحبه بنیاد برومند، ۲۷ اسفند ۱۳۹۷)

دادگاه

شعبه اول دادگاه انقلاب اسلامی شهرستان سردشت، آقای محمدپور را ۲ بار در تاریخ  ۹ مهر و ۲۸ آذر ۱۳۹۲ محاکمه کرد. (دادنامه دادگاه، ۲۸ آذر ۱۳۹۲) او در دادگاه به وکیل دسترسی داشت. (مصاحبه‌ بنیاد برومند، ۵ بهمن ۱۳۹۲)‌

به گفته یک فرد مطلع، هر جلسه محاکمه آقای محمدپور خیلی کوتاه بود و حدود ۲۰ الی ۳۰ دقیقه طول کشید و قاضی با او رفتار خوبی نداشت و به او و وکیلش اجازه صحبت نداد. (مصاحبه‌ بنیاد برومند، ۵ بهمن ۱۳۹۷)‌

 درباره جزئیات جلسات دادگاه آقای محمدپور اطلاع دقیقی در دست نیست.

اتهامات

دادگاه آقای محمدپور را به «مشارکت در تولید، حمل و نگهداری مواد مخدر از نوع شیشه به میزان یک کیلو ۵۸۰ گرم و سه لیتر اسید استون» متهم کرد. (دادنامه، ۲۸ آذر ۱۳۹۲)

در شرایطی که حداقل تضمین‌های دادرسی رعایت نمی شود و متهمان از یک محاکمه منصفانه محرومند، صحت جرایمی که به آنها نسبت داده می شود مسلم و قطعی نیست. سازمان‌های بین المللی حقوق بشر به گزارش‌هایی اشاره می کنند مبنی بر اینکه مقامات جمهوری اسلامی ایران، در برخی موارد اتهامات کاذبی از قبیل قاچاق مواد مخدر یا ارتکاب جرائم عمومی و جنسی را به مخالفان خود (از جمله فعالان سیاسی، مدنی، صنفی و یا اقلیت‌های قومی و مذهبی) نسبت داده و آنان را همراه با محکومان عادی دیگر اعدام می کنند. بر اساس روند قضایی نامتناسب با معیارهای بین المللی، هزاران نفر از متهمان به قاچاق مواد مخدر به اعدام محکوم شده اند. بسیاری از آنها بر مبنای قانون سال ۱۳۶۸ اعدام شده‌اند که مجازات مرگ برای قاچاقچیانی که مقدار معینی مواد مخدر در اختیار داشتند (۵ کیلوگرم حشیش یا تریاک، بیش از ۳۰ گرم هروئین، کودئین یا متادون) را بطور اجباری اعمال می‌کرد. شمار افرادی که بر اساس اتهامات کاذب به اعدام محکوم شده اند معلوم نیست.

مدارک و شواهد

در دادنامه به کشف «حدود یک کیلوگرم مواد مخدر از نوع شیشه در داخل خانه باغ (متعلق به آقای محمدپور) که روی یک سینی در حال خشک شدن بوده» و «سابقه کیفری وی در خصوص مشروبات الکلی» اشاره شده است. دادنامه همچنین به کشف یک بسته پلاستیکی حاوی یک کیلو و ۵۸۰ گرم مواد مخدر از نوع شیشه و ۳ لیتر اسید استون در خارج از خانه باغ اشاره کرده و به گزارش پلیس مبارزه با مواد مخدر سردشت در خصوص دریافت گزارش در مورد پخت و پز و تولید شیشه در خانه باغ آقای محمد‌پور. (دادنامه، ۲۸ آذر ۱۳۹۲)

دفاعیات

آقای محمدپور در دادگاه اظهار داشت که مواد کشف‌شده در باغ و خانه باغش مال او نیست و متعلق به فردی اهل کردستان عراق است. او عنوان کرد که «این فرد مواد کشف شده را در داخل یک کیسه به باغ آورد و گفت بعد آنها را می‌برم و چون او را می‌شناختم و به او اعتماد داشتم، داخل کیسه را نگاه نکردم». (دادنامه، ۲۸ آذر ۱۳۹۲)

قاضی: «اگر خدا هم تو را نکشد، من تو را می‌کشم».

قاضی در دادنامه به سابقه کیفری آقای محمدپور در ارتباط با مشروبات الکلی اشاره کرده است. به گفته یکی از نزدیکان آقای محمد‌پور، او در جریان بررسی این پرونده از قاضی شکایت کرده و به همین خاطر قاضی از او کینه داشت. قاضی دادگاه به آقای محمد‌پور و پدرش گفته بود «اگر خدا هم تو را نکشد، من تو (آقای محمدپور ) را می‌کشم».(مصاحبه‌ بنیاد برومند، ۵ بهمن ۱۳۹۷)‌

خلاصه‌ای از ایرادهای حقوقی دادرسی پرونده آقای رحیم محمدپور

بر اساس اطلاعات موجود آقای محمد‌پور در اداره آگاهی تحت شکنجه قرار گرفته است. در ماده ۵۷۸ قانون مجازات اسلامی آزار و اذیت متهم جرم‌انگاری شده است. از طرف دیگر بر اساس اصل ۳۸ قانون اساسی اقرار ناشی از شکنجه فاقد اعتبار است. اگر آقای محمدپور و یا وکیل ایشان در دادگاه موضوع شکنجه را مطرح کرده و دادگاه به آن توجهی نکرده است بدون شک بر خلاف مقررات عمل کرده است.

آقای محمدپور در مراحل مختلف دادرسی گفته است که مواد مربوط به یک شخص تبعه عراق بوده است. به نظر می‌رسد دادگاه در این‌باره هیچ تحقیقی نکرده و از طرفیت تفاهم‌نامه معاضدت قضایی بین ایران و عراق برای یافتن آن شخص استفاده‌ای نکرده است. حال آنکه لازم بود در مورد صحت ادعای محمدپور تحقیقات لازم انجام شود. به عبارتی دادگاه این ادعای متهم را به کلی نادیده گرفته و بدون اینکه در مورد صحت و سقم آن تحقیق کند این ادعا را رد کرده است.

در حکم دادگاه مشاهده می‌شود قسمت زیادی از اموال متهم از جمله خودرو و باغ ایشان توقیف و به نفع دولت مصادره شده است. برای مصادره اموال لازم است تحقیقات لازم در مورد اینکه آن اموال از چه طریق به دست آمده است انجام شود. به عبارتی باید ثابت می‌شد که آقای محمدپور باغ و خودرو را از طریق تجارت مواد مخدر خریداری کرده است. در دادنامه به هیچ وجه نحوه احراز این مساله اشاره نشده است و به نظر می‌رسد هیچ مدرکی دال بر اثبات این امر در پرونده موجود نباشد. به همین جهت مصادره باغ و خودرو برخلاف قانون انجام شده است.

حکم

شعبه اول دادگاه انقلاب اسلامی شهرستان سردشت در تاریخ ۲۸ آذر ۱۳۹۲، آقای رحیم محمدپور را از بابت اتهام تولید، تهیه و نگهداری مواد مخدر از نوع شیشه به «اعدام از طریق حلق آویز در داخل زندان مهاباد» محکوم کرد. (دادنامه دادگاه، ۲۸ آذر ۱۳۹۲)

بر اساس متن دادنامه، دادگاه به استناد «مدارک و شواهد موجود و دفاعیات غیرقابل قبول آقای محمدپور و وکیلش» و به این دلیل که پلیس در جریان تحقیقات خود، فردی عراقی که به گفته آقای محمد‌پور صاحب مواد کشف شده بود را شناسایی نکرده، اتهامات او را محرز و مسلم دانست و با «رعایت مفاد ماده ۱۳۱* از قانون مجازات اسلامی از باب تعدد جرم و مستندا به بند ۶ از ماده ۸ اصلاحی قانون مبارزه با مواد مخدر** و به ماده ۴۰*** اصلاحی از قانون مذکور و بند ۳ از ماده ۵ از قانون مبارزه با مواد مخدر با اصلاحات و الحاقات ۱۳۸۱ و برابر به فهرست جدول شماره ۲ از قانون الحاق به کنوانسیون سازمان ملل متحد برای مبارزه با قاچاق مواد مخدر و داروهای روانگردان، بند ۶ از ماده ۸ قانون مبارزه با مواد مخدر**** و با تغییر مفاد کیفرخواست از مشارکت به «مباشرت» حکم اعدام او را صادر کرد. (دادنامه دادگاه، ۲۸ آذر ۱۳۹۲)

دادگاه آقای محمدپور را از جهت نگهداری و تهیه سه لیتر اسید استون به «تحمل ۴۰ ماه حبس تعزیری، تحمل ۴۰ ضربه شلاق تعزیری و پرداخت ۴ میلیون تومان جزای نقدی در حق دولت» محکوم کرد. آقای محمدپور  همچنین به استناد ماده ۳۸ از قانون سازمان اموال تملیکی و ماده ۲۱۵ از قانون مجازات اسلامی جدید به «ضبط مواد مخدر و اسید‌های مکشوفه از منزلش، مصادره اموالش شامل یک دستگاه خودرو استیشن و یک قطعه باغ» به نفع دولت محکوم شد. (دادنامه دادگاه، ۲۸ آذر ۱۳۹۲)

به گفته یک کارمند زندان مهاباد، مسئولان زندان زندانی محکوم را صبح روز قبل از اجرای حکم اعدام، به بهانه کاری اداری و بهداری صدا می‌کنند و سپس او را به یک اتاق در بهداری زندان، که قاعدتا برای جدا کردن بیماران مبتلا به بیماری‌های مسری استفاده می‌شود، تنها نگاه داشتند. پدر و برادر آقای محمد‌پور، او را در عصر همان روز به صورت حضوری به مدت ۲۰ الی ۳۰ دقیقه ملاقات کردند اما به گفته یکی از نزدیکانش، مسئولان زندان مهاباد به آنها نگفتند که او قرار است اعدام شود و با دادن نامه‌ای برای مسئولان دادگاه سردشت برای توقف حکمش، «سرشان کلاه گذاشتند که آنها را بیرون بفرستند و رحیم را اعدام کنند». (مصاحبه‌های بنیاد برومند، بهمن ۱۳۹۷ و ۲۷ اسفند ۱۳۹۷)

به گفته کارمند زندان مهاباد، آقای محمدپور پس از انتقال به سالن ملاقات زندان مهاباد که محل اجرای حکمش بود، برای خانواده‌اش ابراز ناراحتی می‌کرده و بر بی‌گناهی خود تاکید داشت. آقای محمدپور وصیت‌نامه خود را به یک روحانی که در آن محل برایش دعا خوانده داد. (مصاحبه بنیاد برومند، ۲۷ اسفند ۱۳۹۷) و در ساعت ۱ و ۳۰ دقیقه بعد از نیمه شب ۱۷ آبان ۱۳۹۵ با حضور قاضی ناظر بر زندان سردشت و یک منشی دادگاه مهاباد به دار کشیده شد. پس از ۲۰ دقیقه و با تایید فوتش توسط پزشکی قانونی، او را به بیمارستان مهاباد منتقل کردند.

خانواده‌ آقای محمدپور در مسیر برگشت به سردشت برای تحویل نامه زندان مهاباد به به دادگاه سردشت، از اعدام او مطلع شدند. آنها جنازه او را در همان روز اجرای حکم از بیمارستان مهاباد تحویل گرفتند و سپس در روستای بیوران سفلی دفن کردند. (مصاحبه‌ بنیاد برومند، ۵ بهمن ۱۳۹۲)

یکی از نزدیکان آقای محمدپور در مورد تاثیر اعدام او بر خانواده‌اش عنوان کرد:«همه ناراحت هستند. الان هم کسی که این بلا را بر سرش [آقای محمدپور ] آورد را نفرین می‌کنند. باور کنید پدرش هیچ وقت نماز نمی‌خواند، اما الآن همیشه نماز می‌خواند و دعا می‌کند که کسی که این بلا را بر سرشان آورد، وجدان راحت نداشته باشد، مادرش هم همینطور از خدا می‌خواهد انتقام پسرش را بگیرد».(مصاحبه‌ بنیاد برومند، ۵ بهمن ۱۳۹۷)

کارمند زندان مهاباد که شاهد اجرای حکم اعدام آقای محمد‌پور بود در مورد تاثیر اعدام او بر روی خودش و همکارانش در مصاحبه با بنیاد برومند اظهار داشت:«تاثیرش خیلی بد بود. یعنی من یک هفته حالم بد بود، حتی سربازهای زندان می‌‌ترسیدند و می‌گفتند ما از سالن ملاقات می‌ترسیم، متاسفانه اکثر اوقات اعدامی‌ها را به سربازها می‌دادند که من به شدت مخالف این بودم چون سربازها جوان بودند و می‌گفتم آنها می‌ترسند و نباید بیایند. به یاد دارم شب اعدام آقای محمدپور یا یک زندانی دیگری، یکی از همکارهایم شوک شده بود. یعنی فقط چشمش به آن جسد بود و هرچه صدایش می‌کردم جواب نمی‌داد. مثل دیوانه‌ها شده بود.»(مصاحبه بنیاد برومند، ۲۷ اسفند ۱۳۹۷)

-------------------------

* ماده ۱۳۱ قانون مجازات اسلامی: در جرائم موجب تعزیر هرگاه رفتار واحد، دارای عناوین مجرمانه متعدد باشد، مرتکب به مجازات اشد محکوم می‌شود.

** ماده ۸ قانون اصلاح قانون مبارزه با مواد مخدر: هر کس هروئین، مرفین، کوکائین و دیگر مشتقات شیمیایی مرفین و کوکائین و یا لیزرژیک اسید دی ‌اتیل آمید (ال.اس.دی)، متیلن دی اکسی‌ مت ‌آمفتامین (ام.دی.ام.آ. یا آکستاسی)، گاما هیدروکسی بوتیریک اسید (جی.اچ.بی)، فلونیترازپام، آمفتامین، مت آمفتامین (شیشه) و یا دیگر مواد مخدر یا روان‌گردان‌های صنعتی غیرداروئی که فهرست آنها به تصویب مجلس شورای اسلامی می‌رسد را وارد کشور کند و یا مبادرت به ساخت، تولید، توزیع، صدور، ارسال، خرید یا فروش نماید و یا در معرض فروش قرار دهد و یا نگهداری، مخفی یا حمل کند با رعایت تناسب و با توجه به میزان مواد به شرح زیر مجازات خواهد شد. 

- بند ۶: بیش از سی گرم ، اعدام و مصادره اموال ناشی از همان جرم.

*** ماده ۴۰ قانون اصلاح قانون مبارزه با مواد مخدر: هر کس عالما عامدا به قصد تبدیل یا تولید مواد مخدر یا روان‌گردان‌های صنعتی غیرداروئی، مبادرت به ساخت، خرید، فروش، نگهداری، حمل، ورود، صدور و عرضه مواد صنعتی و شیمیائی از قبیل انیدریداستیک، اسید انتراتیلیک، اسید فنیل استیک، کلرور استیل و سایر مواد مندرج درجداول یک و دو ضمیمه به ماده ۱۲ کنوانسیون مبارزه با قاچاق مواد مخدر و داروهای روان گردان مصوب ۱۹۸۸ میلادی و اصلاحات و الحاقات بعدی آن بنماید، همچنین نسبت به ورود، خرید، فروش، ساخت، مصرف و نگهداری یا صدور کدئین و متادون اقدام نماید با رعایت تناسب و با توجه به مقدار مواد حسب مورد به مجازاتهای مقرر در ماده ۵ قانون مبارزه با مواد مخدر محکوم خواهد شد.

**** ‌ماده ۵- هرکس تریاک و دیگر مواد مذکور در ماده ۴ ( بنگ، چرس، گراس، تریاک، شیره، سوخته، تفاله تریاک و یا دیگر مواد مخدر یا روان‌گردان‌های صنعتی غیرداروئی) را خرید، نگهداری، مخفی یا حمل کند با رعایت تناسب و با توجه به مقدار مواد و تبصره ذیل همین‌ماده به مجازاتهای زیر محکوم می‌شود:

-بند ۳: بیش از پانصد گرم تا پنج کیلوگرم، پانزده میلیون تا شصت میلیون ریال جریمه نقدی و چهل تا هفتاد و چهار ضربه شلاق و دو تا پنج سال حبس.

**** ماده ۸ قانون اصلاح قانون مبارزه با مواد مخدر و الحاق موادی به آن: هر کس هروئین، مرفین، کوکائین و دیگر مشتقات شیمیایی مرفین و کوکائین و یا لیزرژیک اسید دی ‌اتیل آمید (ال.اس.دی)، متیلن دی اکسی‌ مت ‌آمفتامین (ام.دی.ام.آ. یا آکستاسی)، گاما هیدروکسی بوتیریک اسید (جی.اچ.بی)، فلونیترازپام، آمفتامین، مت آمفتامین (شیشه) و یا دیگر مواد مخدر یا روان‌گردان‌های صنعتی غیرداروئی که فهرست آنها به تصویب مجلس شورای اسلامی می‌رسد را وارد کشور کند و یا مبادرت به ساخت، تولید، توزیع، صدور، ارسال، خرید یا فروش نماید و یا در معرض فروش قرار دهد و یا نگهداری، مخفی یا حمل کند با رعایت تناسب و با توجه به میزان مواد به شرح زیر مجازات خواهدشد.

-بند ۶: بیش از سی گرم، اعدام و مصادره اموال ناشی از همان جرم.