بنیاد عبدالرحمن برومند

برای حقوق بشر در ایران

https://www.iranrights.org
امید، یادبودی در دفاع از حقوق بشر در ایران
یک سرگذشت

بختیار محمدی

درباره

سن: ۳۶
ملیت: ايران
مذهب: اسلام (سنی)
وضعیت تأهل: متاهل

مورد

تاریخ کشته‌شدن: ۱۳ دی ۱۳۹۶
محل: زندان مرکزی (دیزل‌آباد)، کرمانشاه، استان کرمانشاه، ايران
نحوه کشته‌شدن: حلق آویز
اتهامات: قتل
سن در زمان ارتکاب جرم انتسابی: ۳۲

ملاحظات

شرایط روحی خوبی نداشت و چهار بار اقدام به خودکشی کرده بود.

خبر اعدام آقای بختیار محمدی توسط وب‌سایت هنگاو در تاریخ ۱۳ دی ۱۳۹۶ منتشر شد. اطلاعات تکمیلی در این باره از طریق مصاحبه بنیاد برومند با پسرعموی او و تحقیقات بنیاد برومند (۲۱ بهمن ۱۳۹۶) به دست آمده است.

آقای بختیار محمدی، فرزند محمود، ۳۶ ساله، کرد، سنی مذهب، متاهل، اهل روانسر و ساکن پاوه در استان کرمانشاه بود. او تا مقطع دبیرستان درس خوانده بود. پیشتر راننده تاکسی بود و سپس با فروش تاکسی‌اش، در پاوه مغازه نانوایی باز کرد.

به گفته پسرعموی آقای محمدی، او فرزند دوم خانواده بود که پس از مرگ پدرش در سال ۱۳۸۲ به خاطر تامین هزینه‌های زندگی خانواده‌اش شرایط سختی داشت و وضعیت روحی خوبی نداشت. آقای محمدی در سال ۱۳۸۷ ازدواج کرده و با تلاش فراوان زندگی خوبی برای خود و خانواده فراهم کرده بود. همسر آقای محمدی از سال ۹۰ دچار بیماری سرطان ریه شد و خود او در سال ۱۳۹۲ در یک حادثه تصادف صدمات جسمی خورد که درد ناشی از آن باعث اعتیاد وی به قرص ترامادول و دگرگونی روحی او شد. بنا به اطلاعات دادنامه او به غیر از ترامادول،  شیشه نیز مصرف می‌کرد.

بنا بر اطلاعات موجود، آقای محمدی فردی آرام و درون‌گرا بود. او بعد از مرگ پدرش بیشتر درون‌گرا و گوشه‌گیر شد و به جز دوستان صمیمی‌اش با دیگران ارتباط محدودی داشت.

پرونده آقای محمدی در ارتباط با  قتل همسر باردارش بود.

دستگیری و بازداشت

آقای محمدی در ساعت ۶ و ۳۰ دقیقه صبح روز ۱۲ اردیبهشت ۱۳۹۲ خود را در پاوه به کلانتری معرفی کرد و گفت که همسر باردارش را کشته است.

او در تحقیقات مقدماتی اظهار داشت که بدون هیچ انگیزه‌ای مرتکب قتل همسرش شده، با همسرش مشکلی نداشته و قصد ازدواج مجدد نیز نداشته است. در زمان وقوع حادثه تحت تاثیر مواد مخدر نبوده و تنها به دلیل این که از زندگی سیر شده بوده، دست به قتل همسرش زده است. (مدارک موجود در بنیاد برومند)

آقای محمدی خود را به عنوان قاتل همسر باردارش به کلانتری معرفی کرد.

آقای محمدی در خرداد ماه ۱۳۹۲ به زندان دیزل‌آباد کرمانشاه منتقل شد. به گفته یک فرد مطلع، او پس از صدور حکمش در زندان شرایط روحی و روانی مناسبی نداشت و یک بار در زندان از طریق خوردن قرص اقدام به خودکشی کرد و به مدت یک هفته در بیمارستان امام خمینی کرمانشاه بستری شد. آقای محمدی برخی اوقات به خاطر شرایط نامناسب روحی و روانی‌ علی‌رغم مراجعه خانواده‌اش به زندان جهت ملاقات به سالن ملاقات نمی‌رفت. او در زندان خیلی گوشه‌گیر بود. او مدت چهار سال در زندان دیزل‌آباد محبوس بود.

دادگاه

شعبه اول دادگاه کیفری استان کرمانشاه، آقای محمدی را در ۲ جلسه در تاریخ‌های ۱۹ اسفند ۱۳۹۳ و ۹ خرداد ۱۳۹۴ محاکمه کرد. دادگاه با حضور خانواده و وکیل مدافع مقتول و وکیل تعیینی آقای محمدی برگزار شد.

بر اساس اطلاعات موجود، وکیل اولیای دم در جلسه دادگاه برای آقای محمدی قصاص نفس با پرداخت تفاضل دیه و همچنین دیه جنین (چهار ماهه پسر) را تقاضا کرد.

اتهامات

دادگاه آقای محمدی را به «قتل عمد همسر باردارش» متهم کرد. او متهم شد که در روز ۱۲ اردیبهشت ۱۳۹۲ همسر باردارش را به وسیله شال دور کمرش خفه کرده است.

مدارک و شواهد

اعترافات آقای محمدی در مراحل مختلف دادرسی مبنای صدورحکم او بود. همچنین گزارش پزشکی قانونی مبنی بر علت مرگ مقتول ، بازسازی صحنه قتل، وجود جسد مقتول، اثر انگشت روی شال کمری آقای محمدی به عنوان آلت قتاله و گزارش پزشکی قانونی مبنی بر سلامت روانی آقای محمدی و رد جنون او در حین وقوع قتل از جمله دیگر مدارک ارائه شده علیه او بود. (مصاحبه با یک فرد مطلع و مستندات موجود در بنیاد برومند)

دفاعیات

بر اساس اطلاعات موجود، آقای محمدی در شهریور ماه ۱۳۹۳ در زندان دیزل‌آباد با ارسال لایحه‌ای به دادگاه اظهار داشت که در حین وقوع قتل تحت تاثیر ماده مخدر شیشه** بوده و شرایط عادی نداشته است. (مستندات موجود در بنیاد برومند)

به گفته پسرعموی آقای محمدی، او پس از تصادف در سال ۱۳۹۲ به مصرف قرص ترامادول اعتیاد پیدا کرده بود و سپس تحت تاثیر دوستانش به مواد مخدر نیز روی آورده بود. (مصاحبه بنیاد)

بنا بر اعلام وب‌سایت رسمی وزارت بهداشت، مصرف شیشه موجب ایجاد بدبینی شدید، خشونت، کاهش شدید حافظه، توهم‌های شنوایی و بینایی، جنون آنی و بسیاری اختلالات عصبی دیگر می‌شود. همچنین مصرف بلند مدت آن موجب می‌شود فرد به شدت تحریک‌پذیر و پرخاشگر شود و ممکن است دست به هر خشونتی بزند. همچنین مکانیسم کنترل درد در ترامادول مشابه مورفین است. مصرف مداوم آن منجر به وابستگی فیزیکی و روانی مشابه اعتیاد به مواد مخدر می‌شود و گاهی نیز توهم‌زاست. مصرف همزمان این ماده با مشروبات الکلی، تریاک و مشتقات آن و همچنین داروهای آرام‌بخش مثل آندازپام، دیازپام و لورازپام بسیار خطرناک است. چون موجب اختلال کلیه و مغز و کاهش شدید تنفس می‌شود. (وب‌سایت وزارت بهداشت) با وجود این که آقای محمدی در زمان حادثه تحت تاثیر مواد مخدر شیشه و ترامادول بوده، از سوی پزشکی قانونی تحت آزمایش قرار نگرفته است.

بنا بر اطلاعات موجود، آقای محمدی به خاطر مشکلات زندگی دچار مشکلات روحی و روانی بود و سابقه چند بار خودکشی ناموفق داشت که یکی از این خودکشی‌ها در دوران زندان بود. بنا بر اظهارات آقای محمدی، او در سال ۱۳۸۵ به وسیله چاقو اقدام به خودکشی کرده و به مدت ۱۵ روز در بیمارستان بستری شده بود. (مصاحبه با یک فرد مطلع و مستندات موجود در بنیاد برومند)همچنین حال روحی او از یک ماه پیش از حادثه دوباره رو به وخامت گذاشته بود و برای همین نزد یکی از مقامات مذهبی در شهر باینگان رفته بود و ضمن دعا کردن، به او گفته بود «از زندگی سیر شده‌ام و شیطان توی جلدم رفته است.» آن فرد به او توصیه کرده بود که «به موقع نماز بخوان». به گفته آقای محمدی، او در یک ماه منتهی به حادثه چند بار سعی کرده بود خودکشی کند. او یک بار قصد کرده بود با اسلحه خودش را بکشد، اما نتوانسته بود سلاح تهیه کند. یک هفته پیش از حادثه از ۵ بعد از ظهر تا ۸ صبح لوله بخاری را در آورده بود که در اثر خفگی با گاز خودش را بکشد و موفق نشده بود. یک بار نیز خودش را جلوی ماشین انداخته بود.

بر اساس مستندات موجود، وکیل مدافع آقای محمدی در دفاع از او در جلسه دادگاه اظهار داشت که او در شب وقوع قتل کنار همسرش شام خورد و با هم دعوای خاصی نداشتند، اما موکلش شرایط عادی نداشته است. آقای محمدی با وجود آگاهی به مجازات اعدام برای جرم قتل، به دلیل شرایط نامساعد و غیرطبیعی‌اش پس از انجام قتل خود را به کلانتری معرفی کرد و متواری نشد. وکیل مدافع آقای محمدی همچنین گفت که چند شاهد مصرف مواد روان‌گردان توسط آقای محمدی و چندین بار اقدام به خودکشی او را تایید کرده‌اند که نشانگر عدم سلامت عقلی و روانی آقای محمدی است. وکیل آقای محمدی ارجاع مجدد پرونده به پزشکی قانونی را درخواست کرد. بر اساس مستندات موجود، دادگاه اشاره‌ای به سابقه خشونت و بزهکاری آقای محمدی نداشته و هیچ انگیزه‌ای برای قتل پیدا نکرد. (مصاحبه با یک فرد مطلع و مستندات موجود در بنیاد برومند)

خلاصه‌ای از ایرادهای حقوقی دادرسی آقای بختیار محمدی

در این پرونده مشاهده می‌شود که بختیار محمدی بدون اینکه هیچ اختلافی با همسرش داشته باشد در حالی که او باردار بوده است مرتکب قتل وی شده است. بعد از وقوع قتل خود را تسلیم کرده و در تمام مراحل تحقیقات مقدماتی و دادرسی به وقوع قتل اعتراف کرده است. شواهد نشانگر این است که هیچ انگیزه‌ای برای قتل وجود نداشته است. بر اساس مدارک موجود ایشان چندین بار سابقه خودکشی داشته است و روحیه و احوالاتش نشانگر این بوده که در سلامت کامل عقلی و روحی نبوده است. علاوه بر این ایشان مرتبا مواد مخدر از نوع شیشه مصرف می‌کرده است. شب حادثه نیز از این ماده استعمال کرده بود. اگر توجه شود که مصرف بیش از حد شیشه به اختلالات روانی هم منجر می‌شود می‌توان گفت بختیار محمدی در حالت عادی قرار نداشته است. بر اساس اصول حاکم بر جرایم و مجازات‌ها وقتی فردی مسئولیت تام در قبال رفتارش دارد که فعل مجرمانه از طرف وی به صورت کاملا ارادی صورت گرفته باشد. با این وجود پزشکی قانونی نظر به سلامت روح ایشان داده است اما شواهد موجود نشان می‌دهد این نظر چندان با واقعیت منطبق نیست. وکیل بختیار محمدی تقاضای بررسی مجدد سلامت عقل موکلش توسط پزشکی قانونی شده اما دادگاه با این تقاضا مخالفت کرده است. به همین جهت به نظر می‌رسد تحقیقات کافی در مورد وضعیت روحی و روانی بختیار محمدی به صورت کامل انجام نشده است.

حکم

شعبه اول دادگاه کیفری استان کرمانشاه، آقای بختیار محمدی را بنا به در خواست اولیای دم در تاریخ ۹ خرداد ۱۳۹۴ به استناد بند* «الف » ماده ۲۹۰ و مواد** ۳۵۱، ۳۵۵، ۳۵۷ ۳۶۰، ۳۸۱، ۳۸۲، ۷۱۶ قانون مجازات اسلامی (جدید) و آیات*** ۱۷۹ سوره بقره و ۳۳ سوره اسراء به اعدام (قصاص نفس) محکوم کرد. دادگاه همچنین آقای محمدی را به اتهام سقط جنین به سه سال حبس تعزیری محکوم کرد. حکم او به تایید دیوان عالی کشور رسید.

مقامات به خانواده‌ آقای محمدی امکان آخرین ملاقات ندادند. آنها از اعدام او بی‌خبر بودند و طریق تماس یکی از هم‌بندی‌‌هایش مطلع شدند

تلاش‌‌های خانواده آقای محمدی برای گرفتن رضایت از خانواده مقتول بی‌نتیجه ماند و آقای محمدی بدون اطلاع خانواده و وکیل مدافعش در روز ۱۳ دی ۱۳۹۶ در زندان دیزل‌آباد کرمانشاه به دار آویخته شد. مقامات بدون توجیه آقای محمدی و خانواده‌اش را از آخرین ملاقات محروم کردند.

خانواده آقای محمدی از طریق تماس یکی از هم‌بندی‌‌هایش از اعدام او مطلع شدند. آنها پس از مراجعه به پزشکی قانونی کرمانشاه، جنازه آقای محمدی را در بعد از ظهر همان روز تحویل گرفتند و جسدش را در گورستان «گله چرمو» روانسر به خاک سپردند. (مصاحبه بنیاد برومند با یک فرد مطلع)

------------------------------------------

* ماده ۲۹۰: جنایت در موارد زیر عمدی محسوب می‌شود:
الف- هرگاه مرتکب با انجام کاری قصد ایراد جنایت بر فرد یا افرادی معین یا فرد یا افرادی غیرمعین از یک جمع را داشته باشد و در عمل نیز جنایت مقصود یا نظیر آن واقع شود، خواه کار ارتکابی نوعاً موجب وقوع آن جنایت یا نظیر آن بشود، خواه نشود.
**مواد:
ماده ۳۵۱: ولی دم، همان ورثه مقتول است به جز زوج یا زوجه او که حق قصاص ندارد.
ماده ۳۵۵ : در مورد ماده* ( ۲۵۴ ) این قانون، جنین در صورتی ولی دم محسوب می شود که زنده متولد شود.
*ماده ۳۵۴ - اگر مجنیٌ علیه یا همه اولیاي دم یا برخی از آنان، صغیر یا مجنون باشند، ولیِّ آنان با رعایت مصلحتشان حق قصاص، مصالحه و گذشت دارد و همچنین می تواند تا زمان بلوغ یا افاقه آنان منتظر بماند. اگر برخی از اولیاي دم، کبیر و عاقل و خواهان قصاص باشند، می توانند مرتکب را قصاص کنند لکن در صورتی که ولی صغیر یا مجنون خواهان اداء یا تأمین سهم دیه مولی علیه خود از سوي آنها باشد باید مطابق خواست او عمل کنند. مفاد این ماده، در مواردي که حق قصاص به علت مرگ مجنیٌ علیه یا ولی دم به ورثه آنان منتقل می شود نیز جاري است. این حکم در مورد جنایاتی که پیش از لازمالاجراء شدن این قانون واقع شده است نیز جاري است.
ماده ۳۵۷: اگر مرتکب یا شریک در جنایت عمدی، از ورثه باشد، ولی دم به شمار نمی آید و حق قصاص و دیه ندارد و حق قصاص را نیز به ارث نمی برد.
ماده ۳۶۰: در مواردی که اجرای قصاص، مستلزم پرداخت فاضل دیه به قصاص شونده است، صاحب حق قصاص، میان قصاص با رد فاضل دیه و گرفتن دیه مقرر در قانون ولو بدون رضایت مرتکب مخیر است.
ماده ۳۸۱: مجازات قتل عمدی در صورت تقاضاي ولی دم و وجود سایر شرایط مقرر در قانون، قصاص و در غیر این صورت مطابق مواد دیگر قانون از حیث دیه و تعزیر عمل می گردد.
ماده ۳۸۲ : هرگاه زن مسلمانی عمداً کشته شود، حق قصاص ثابت است لکن اگر قاتل، مرد مسلمان باشد، ولی دم باید پیش از قصاص، نصف دیه کامل را به او بپردازد و اگر قاتل، مرد غیر مسلمان باشد، بدون پرداخت چیزی قصاص می‌شود. در قصاص مرد غیرمسلمان به سبب قتل زن غیرمسلمان، پرداخت مابه التفاوت دیه آنها لازم است.
ماده ۴۱۷ : در اجرای قصاص، اذن مقام رهبری یا نماینده او لازم است.
*** آیات:
آیه ۱۷۹: در قصاص «گرفتن از قاتلین عمد» برایتان زندگی است ای صاحبان عقل و خرد «و این دستور را الله متعال داده» تا اینکه شما «ازکشتن دیگران برحذر بوده» و به ترسید «و دست به جنایت قتل و کشتار نزنید».
آیه ۳۳: و نفسی را که خدا محترم شمرده به قتل نرسانید، مگر آنکه بر اساس حق باشد و کسی که بی گناهی رابکشد ما برای ولی آن مقتول قدرت و تسلط قانونی قرار داده‌ایم که قصاص کند، پس ولی خون در قتل تجاوز نکند که او از جانب خدا و قانون الهی یاری شده

تصحیح و یا تکمیل کنید