بنیاد عبدالرحمن برومند

سازمان دیده بان حقوق بشر امروز گزارش داد که دولت ایران باید فورا تهدید به تحت پیگرد قانونی قرار دادن برجسته ترین سازمان حقوق بشری کشور را نقض کند.

پنج شنبه سوم اگوست، وزارت کشور اعلام کرد کانون مدافعان حقوق بشر که توسط شیرین عبادی برنده جایزه صلح نوبل بنیان گذاری شد، سازمانی غیر قانونی است. بیانیه ای که توسط وزارت کشور منتشر شده است تصریح می کند که "هرگونه فعالیت این کانون، غیرقانونی و متخلفان تحت پیگرد قانونی قرار میگیرند." این بیانیه می افزاید که انجمن یاد شده مجوزهای لازم برای فعالیت را دریافت نداشته است.

"سارالی ویتسون" مدیر بخش خاورمیانه و شمال آفریقای سازمان دیده بان حقوق بشر گفت: "تلاش برای خاموش کردن کانون مدافعان حقوق بشر عقب گردی جدی برای حمایت از حقوق بشر درایران است." وی اضافه کرده است: "وقتی شخصی مانند دکتر عبادی برای دفاع کردن در خصوص حقوق بشر تهدید شده است، بنابراین هیچ کس که در زمینه حقوق بشر فعالیت می کند از تحت تعقیب قرار گرفتن در امان نیست."

کانون مدافعان حقوق بشر، چهار سال پیش توسط شیرین عبادی، وکیل مستقر درتهران، تاسیس شد. این کانون در همین سال (۲۰۰۲) در خصوص اخذ مجوز اقدام کرد اما هیچ گاه بر خلاف پیگیری های متعددی که به عمل آمد، پاسخی ازمقامات مسئول دریافت نکرد. قانون اساسی ایران اخذ چنین مجوزی را ملزم نکرده است اما وزارت کشور گرفتن آن را به نوعی اجباری و به انجمن ها تحمیل کرده است.

در پاسخ به این بیانیه، شیرین عبادی گفته است که بر اساس قانون اساسی ایران سازمان های غیردولتی که از قانون تبعیت می کنند و بر خلاف شئونات عمومی عمل نمی کنند نیازی به اخذ مجوز ندارند.

سازمان دیده بان حقوق بشر گفت که تهدید دولت و ادامه مضایقه و خودداری از ارائه مجوز به کانون مدافعان حقوق بشر، حمله ای واضح و آشکار به صداهای مستقل و حقوق بنیادی مشروع آنان در ایران است و باید دغدغه همه کسانی باشد که از تحولات دموکراتیک مسالمت آمیز در ایران حمایت می کنند.

کانون مدافعان حقوق بشر، خدمات حقوقی رایگان برای صدها دگراندیشان، روزنامه نگاران و دانشجویانی که در معرض پیگرد برای اعمال آزادی های بنیادی خود قرار دارند، مانند اعتراض مسالمت آمیز یا انتقاد از سیاست های دولت، فراهم می آورد. وکلای کانون مدافعان حقوق بشر، هدایت پرونده بسیاری از قربانیان برجسته حقوق بشر را به عهده داشته اند. برای مثال، شیرین عبادی و همکارانش وکالت خانواده زهرا کاظمی خبرنگار- عکاس ایرانی الاصل کانادایی را که در ماه ژوئن ۲۰۰۳ در زندان اوین کشته شد را به عهده داشته اند. سال گذشته، کانون مدافعان حقوق بشر همچنین، وکالت حقوقی ناراضی سیاسی ایرانی، اکبر گنجی را به عهده داشت که شش سال را در زندان سپری کرد.

در شانزدهم جولای سال جاری، دادگاه انقلاب تهران، عبدالفتاح سلطانی یکی از بنیانگذاران کانون مدافعان حقوق بشر را به پنج سال زندان و به جرم فاش کردن اسناد محرمانه برعلیه دولت محکوم کرد. مقامات قضائی او را متهم کردند که در مورد پرونده موکلان خود با دیپلمات های خارجی صحبت کرده است. سلطانی درخواست استیناف از دادگاه تجدید نظر کرده و هم اکنون در انتظار دریافت حکم خوداز این دادگاه می باشد.

در ژانویه سال ۲۰۰۵، دادگاه انقلاب احضاریه ای برای شیرین عبادی صادر کرد بدون آنکه اتهام مشخصی علیه وی اقامه شود. مامورین قضائی احضاریه را پس از اعتراضات شدید در داخل و خارج ایران پس گرفتند. وی همچنین تا کنون چندین بار ازسوی افراد ناشناس تهدید به مرگ شده است. او بارها مسئولین مربوطه را از این تهدیدها باخبر ساخته است، اما هیچ کسی در این ارتباط دستگیر نشده و یا دیگر اقدامات لازم برای افزایش امنیت او به دست نیامده است.

ایران به عنوان یکی از اعضای میثاق بین المللی حقوق مدنی وسیاسی، موظف است که از آزادی انجمن ها حمایت کند. قانون اساسی ایران، صریحا حقوق انجمن ها را مورد توجه قرار داده است و به خصوص اظهار داشته که "هیچ کس را نمیتوان از شرکت در آنها منع کرد."

بر اساس اعلامیه سازمان ملل متحد در زمینه مدافعین حقوق بشر، که در مجمع عمومی این سازمان با توافق تمامی اعضاء در سال ۱۹۹۸ به تصویب رسید، دولت ایران وظیفه دارد که از خانم عبادی و دیگر مدافعین حقوق بشر محافظت کند. بر طبق این اعلامیه افراد و انجمنها این حق را دارند که "در ترفیع و ترویج و تلاش برای حفاظت و تحقق حقوق بشر و حقوق بنیادی" فعالیت کنند. این اعلامیه همچنین حقوق افراد و انجمنها "برای توسعه و بحث در زمینه اندیشه های نوین و دفاع از حقوق بشر و فعالیت برا ی پذیرش آن" را به رسمیت میشناسد و به آنها حق "شکایت در زمینه اقدامات مقامات و سازمانهای دولتی که ناقض حقوق بشر هستند" را میدهد. همچنین بر طبق این اعلامیه دولتها "محذور هستند که از تمامی امکانات خود برای حفاظت مدافعین حقوق بشر از سوی مقامات صالح و شایسته استفاده کنند تا هیچگونه خشونت، تهدید، اقدام تلافی جویانه، تبعیض، فشار، یا هرگونه اقدامات خودسرانه بر علیه مدافعین حقوق بشر اعمال نشود" تا مدافعیین حقوق بشر بتوانند از تلاشهای مشروع خود برای ترفیع و ترویج حقوق بشر بهره مند شوند.

سازمان دیده بان حقوق بشر از دولت ایران خواسته است به مدافعان حقوق بشر اجازه دهد فعالیت های مسالمت آمیز خود را بدون هراس از تحت پیگرد قرار گرفتن و یا اذیت و آزار مسئولین رسمی انجام دهند.

ویتسون مدیر بخش خاورمیانه و شمال آفریقای سازمان دیده بان حقوق بشر گفته است: "دولتی مانند ایران که ادعای احترام به حقوق بشر را دارد، باید از سازمان های مستقل نظارت کننده مانند کانون مدافعان حقوق بشر استقبال کند. به جای آنکه به فکر ساکت کردن و تعطیل آنها باشد."