شماره نمایه عفو بین الملل: MDE13/061/2009

23 ژوئن 2009 (2 تیر 1388)

اطلاعات بیشتر در باره فراخوان فوری UA150/09(MDE 13/056/2009, 15 June 2009) نگرانی از استفاده مفرط از زور/شکنجه

ایران: تظاهرکنندگان علیه اعلام انتخاب دوباره رئیس جمهور احمدی نژاد

تظاهرات در ایران در پی انتخابات ریاست جمهوری در روز 12 ژوئن ادامه پیدا کرده است. رسانه های دولتی ایران گزارش کردند که در روز 20 ژوئن، حداقل 475 نفر در طی درگیری های پس از انتخابات دستگیر شده اند و حداقل 13 نفر کشته و عده بسیار بیشتری زخمی شدهاند. ارقام واقعی ممکن است بسیار بیشتر باشد. نیروهای امنیتی از گاز اشک آور و شیلنگ آب علیه تظاهرکنندگان استفاده کردند و با باتوم آنها را کتک زدند. عفو بین الملل بر این باور است که دستگیرشدگان در خطر شکنجه و اذیت و آزارهای دیگر هستند، و تظاهرکنندگان دیگر با خطر کشته شدن به شیوه غیرقانونی یا حتا اعدام فراقضایی روبرو هستند. مقامات به روشی غیرقانونی آزادی بیان، تجمع و تشکل را محدود می کنند.

مرگ زن جوان 26 ساله به نام ندا آقا سلطان در روز 20 ژوئن روی ویدئو ضبط و در اینترنت پخش شد. ندا آقا سلطان، دانشجوی فلسفه، همراه دیگران در اتومبیلی بود که در ترافیک ناشی از اعتراض ها در خیابان کارگر تهران گیر کرد. بنا به گزارش ها، او به علت گرمای زیاد از اتومبیل خارج شد که پس از آن تیرانداز ناشناسی که احتمالا یکی از اعضای نیروی بسیج بوده گلوله ای به سینه اش شلیک کرد. خانواده اش او را روز بعد به خاک سپردند، اما مراسم ترحیم پس از این که مسئولان آن را به صراحت ممنوع کردند لغو شد. به تمام مسجدهای منطقه تهران هشدار داده شده که به یاد او مراسم برگزار نکنند.

در روز 22 ژوئن، پس از این که نامزد ریاست جمهوری میر حسین موسوی از هوادارانش خواست تظاهرات بیشتری برگزار کنند، سپاه پاسداران اطلاعیه ای در تارنمایش منتشر و اظهار کرد: در شرایط حساس کنونی... سپاه قاطعانه به روشی انقلابی با آشوبگران و قانون شکنان برخورد خواهد کرد. موسوی از هوادارانش خواسته بود از خشونت اجتناب کنند و خویشتن داری نشان دهند. بعدا هواداران میر حسین موسوی در اینترنت از مردم خواستند برای همبستگی با قربانیان ناآرامی ها شمع های سیاه با نوارهای سبز بردارند. آنها همچنین از رانندگان خواستند برای نشان دادن همبستگی با خانوادههای کشته شدگان رویدادهای اخیراز ساعت پنج چراغ های خود را به مدت دو ساعت روشن کنند. حداقل یک هزار تظاهرکننده در تهران گرد آمدند و ممنوعیت دولتی تظاهرات را نادیده گرفتند. پلیس گاز اشک آور شلیک کرد و چند نفر دستگیر شدند.

مقام رهبری، آیت الله خامنه ای، در یک سخنرانی خطاب به ملت در نماز جمعه 19 ژوئن در تهران که از تلویزیون پخش شد، خواستار پایان یافتن اعتراض ها علیه نتیجه انتخابات شد. او به جای این که به نیروهای امنیتی شامل نیروی داوطلب بسیج دستور خویشتن داری و اقدام طبق قانون بدهد، اخطار کرد که اگر مردم به آمدن به خیابان ها ادامه دهند، خودشان مسئول عواقب آن خواهند بود.

در روز 22 ژوئن، خبرگزاری رسمی ایرنا به نقل از ابراهیم رئیسی، یکی از مسئولان بلندپایه قضایی، در تلویزیون دولتی گفت که بیش از 450 نفر در طی درگیری ها با پلیس در روز 20 ژوئن دستگیر شده اند و حداقل 10 نفر کشته شده اند. او افزود که «با کسانی که در حوادث اخیر بازداشت شدند طوری برخورد خواهد شد که درس عبرت بگیرند» و یک دادگاه ویژه در حال بررسی پرونده های آنهاست. عفو بین الملل از مقامات می خواهد که فورا تحقیق در باره قتل های تایید شده و نیز گزارش شده را شروع کنند.

سرکوب رسانه ها نیز ادامه دارد و رسانه های خارجی از پوشش دادن به تظاهرات ممنوع شده اند.

اطلاعات پس زمینه ای

در روزهای پس از انتخابات ریاست جمهوری در روز 12 ژوئن، صدها هزار نفر از ایرانیان در راه پیمایی ها و تظاهرات در سراسر کشور شرکت کرده و هم علیه فرایند و هم نتیجه انتخابات اعتراض کرده اند. پس از سخنرانی مقام رهبری در روز جمعه 19 ژوئن، درگیری ها بین تظاهرکنندگان و نیروهای امنیتی به شدت افزایش یافته است. پلیس و نیروهای امنیتی، شامل نیروی بسیج، از زور مفرط از جمله کتک زدن تظاهرکنندگان با باتوم برای پایان دادن به تظاهرات استفاده کرده اند. در برخی موارد گلوله های واقعی به روی تظاهرکنندگان شلیک شده است. تعداد کشته شدگان رو به افزایش است. پس از انتخابات ریاست جمهوری، تعداد کل 21 کشته را رسانه های دولتی تایید کرده اند، و ده ها سیاست مدار، روزنامه نگار، دانشگاهی، دانشجو و مدافعان حقوق بشر در سراسر ایران، بعضا به مدت کوتاهی، بازداشت شده اند.

نیروی بسیج یک نیروی شبه نظامی داوطلب از زنان و مردان و زیر نظر سپاه پاسداران انقلاب اسلامی است. اعضای آن در مدارس، دانشگاه ها، موسسه های دولتی و خصوصی، کارخانه ها و حتا در میان ایلات حضور دارند. از نیروهای بسیج وسیعا برای حفظ نظم و قانون و کنترل مخالفت ها استفاده می شود و این نیرو مکرر به استفاده از خشونت مفرط متهم شده است.

اقدامات پیشنهادی: لطفا هر چه سریعتر نامه هایی به فارسی، عربی، انگلیسی، فرانسوی یا به زبان خودتان بفرستید و:

ـ از مقامات بخواهید در کنترل هر تظاهرات آتی مربوط به نتیجه انتخابات خویشتن داری به خرج دهند و تضمین کنند که سلاح گرم فقط به عنوان آخرین وسیله و در شرایطی که برای محافظت از زندگی انسان ها اجتناب ناپذیر باشد، به کار گرفته شود؛

- از مقامات ایران بخواهید که بهکارگیری نیروی بسیج برای کنترل تظاهرات را فورا پایان دهند؛

- تاکید کنید که تمام بازداشتیان، شامل 475 نفری که روز 20 ژوئن دستگیر شده اند، باید از شکنجه و دیگر اذیت و آزارها محفوظ بمانند، اجازه دسترسی به خانواده ها، وکلا و مراقبت های ضروری پزشکی داشته باشند و بدون تاخیر نزد یک قاضی حاضر شوند تا بتوانند به دلایل بازداشتشان اعتراض کنند؛

- از مقامات بخواهید دستور تحقیق مستقل و بیطرفانه در باره کنترل تظاهرات صادر کنند، به ویژه در باره تمام مواردی که در آنها قتل گزارش شده است؛

- از مقامات بخواهید تا هرکسی که صرفا به خاطر بیان مسالمت آمیز عقایدش در باره نتیجه انتخابات دستگیر شده، فورا و بدون قید و شرط آزاد شود؛

ـ از مقامات بخواهید که به محدودیت غیرقانونی بر آزادی تشکل، تجمع و بیان، از جمله آزادی جستجو، دریافت و پخش اطلاعات و نظریات، پایان دهند.

نامهها را به مقامات زیر بفرستید:

وزیر کشور

صادق محصولی

وزارت کشور

خیابان دکتر فاطمی

تهران، جمهوری اسلامی ایران

فکس: 203 896 8 21 98+

547 899 8 21 98+

203 650 6 21 98+

عنوان: جناب آقای

رئیس قوه قضاییه

آیت الله محمود هاشمی شاهرودی

حوزه ریاست قوه قضاییه

خیابان پاستور، خیابان ولی عصر، پایین تر از سه راه جمهوری، تهران کد پستی 1316814737، جمهوری اسلامی ایران

پست الکترونیکی: [email protected](در قسمت موضوع بنویسید: خدمت آیت الله شاهرودی)

عنوان: جناب آقای

رونوشت برای:

رهبر جمهوری اسلامی ایران

آیت الله سید علی خامنه ای

دفتر مقام رهبری

خیابان جمهوری اسلامی، خیابان شهید کشور دوست، تهران، جمهوری اسلامی ایران

پست الکترونیکی:[email protected]

از طریق تارنمای: (انگلیسی) http://www.leader.ir/langs/en/index.php?p=letter

(فارسی)http://www.leader.ir/langs/fa/index.php?p=letter

عنوان: جناب آقای

و نمایندگان دیپلماتیک ایران در کشور خودتان.

لطفا درخواست ها را فورا ارسال کنید. در صورتی که بخواهید پس از 4 آگوست 2009 نامه بفرستید، از دبیرخانه عفو بین الملل یا دفتر عفو بین الملل بخش خودتان سوال کنید.