بنیاد عبدالرحمن برومند

بسم الله الرحمن الرحیم

به درخواست گروه ٥ نفره مآمور تحقیق شکنجه که طی نامه ای به دفتر ریاست جمهوری ابلاغ شده بود اسناد واصله به دفتر ریاست جمهوری مربوط به اعمال شکنجه تحویل این گروه گردید. این اسناد که مشتمل بر ٢٦٣ برگ سند، اعم از اظهار نامه، گواهی پزشک قانونی، استشهاد محلی و نیز استشهاد شاهدان اعمال شکنجه است به همراه ٣٠ قطعه عکس از آثار شکنجه بر بدن زندانیان یا معدومین تحویل هیئت ٥ نفره مأمور تحقیق در امر شکنجه گردید یک مقام مطلع گفت: در دفتر رئیس جمهوری ضمن اعلام این مطلب در این باره به خبرنگار ما گفت: دو نامه نیز همراه این اسناد میباشد که در یکی از آن ها مشخصات کلی پرونده ها تشریح شده و در دیگری توضیحات کلی نسبت به وضعیت شکنجه و شکنجه شدگان که از مراجعات مردم به دفتر ریاست جمهوری و تحقیقات بعدی مستفاد گردیده ذکر شده است.

در قسمتی از نامه دوم آمده است:

توجه هیئت محترم را به پاره ای نکات جلب مینماید که انشاءالله این توضیحات به سمع رضا اصغاء خواهد شد:

١ـ اکثر شکوائیه های رسیده به این دفتر مربوط به بازداشت افراد در درگیری های سیاسی است.

٢ـ طبق اظهارات، عاملین شکنجه بعضأ افراد با تجربه ای هستند که در حرفه خود کار کشته بوده و معمولأ نشانی از شکنجه و ضرب و جرح بر پیکر شکنجه شده باقی نمی گذارند.

٣ ـ در برخی موارد آثار شکنجه در طول مدت زندان التیام پذیرفته و لذا کار تشخیص را بر پزشک قانونی دشوار میسازد.

٤ـ گروهی از شکنجه شدگان ابراز شکایت و اطلاع مراتب امر از چگونگی امر را منوط و مشروط به حصول اطمینان از مجازات عاملین شکنجه دانسته و در غیر این صورت به لحاظ هراس از درگیری مجدد و عواقب ناگوار بعدی یا از شکایت خودداری میکنند و یا با اسامی مستعار و بدون نشانی به این کار مبادرت می ورزند.

٥ـ در همین رابطه، ترس از مراجعه و اظهار مراتب و معرفی عاملین به وضوح در کلیه شکنجه شدگان مشهود است.

٦ـ آن دسته از شکوائیه هایی که حاوی اطلاعات کامل تری از جریان امر هستند، اغلب توسط افرادی ارائه شده است که سابقه مبارزاتی داشته و از تجربه سیاسی برخوردارند.

این امر می تواند مبین آن باشد که بسیاری از شکنجه شدگان به لحاظ نداشتن تجربه سیاسی و سابقه مبارزاتی و آشنا نبودن با رموز و پیچیدگی کارها، از مراجعه به مقامات مسئول محروم می مانند و لاجرم بسیاری از موارد شکنجه گزارش نمی شود.

٧ـ بسیاری از شکوائیه ها و مراجعات در شهرهای بزرگ صورت می گیرد. این به احتمال زیاد بدان معنی نیست که در شهرهای کوچک و دور افتاده شکنجه اعمال نمی شود، بلکه بر عکس همین دور افتادگی و هراس از عدم ارجاع مراتب به مقامات مسئول اگر مقامات مسئولی حضور داشته باشند، باعث شده که شکنجه شدگان بیشتر احساس نا امنی کنند و لذا موارد شکنجه به مرکز انعکاس بیابد.

٨ـ در مواردی شکنجه ها در خارج از محیط زندان مثل خیابان، پستوی مغازه، منازل امن، نقاط دور افتاده خارج شهر و داخل اتومبیل و غیره اعمال شده است....

برای مطلع شدن بیشتر از این موضوع مصاحبه ای با یکی از مسئولین دفتر رئیس جمهوری داریم که ذیلا برای اطلاع خوانندگان عزیز چاپ می گردد.

س ـ لطفأ بفرمائید دقیقأ به درخواست چه ارگان یا شخصی شما این اسناد را به هیئت ٥ نفره تحقیق امر شکنجه فرستادید؟

ج ـ آقای دادگر عضو هیئت ٥ نفره طی نامه ای درخواست کرده بود که اگر اسنادی از اعمال شکنجه داریم به آن هیئت تحویل شود.

س ـ این اسناد چگونه بدست شما رسیده است؟

ج ـ همانطوری که می دانید رئیس جمهوری مسئول اجرای قانون اساسی است به همین دلیل و نیز به دلیل علاقه و اعتماد خاصی که مردم ایران به جناب آقای بنی صدر دارند، این دفتر مرجع تظلمات عموم شده است. بسیاری از مردم روزانه شکایات خود را از ارگانهای مختلف مملکت به این دفتر میآورند و تقاضای رسیدگی می کنند. اسناد شکنجه نیز یا توسط خود شکنجه شدگان (در صورتی که آزاد شده باشند) یا توسط کسان و نزدیکان آن ها (درصورتیکه هنوز در زندان هستند یا اعدام شده اند) به دفتر رئیس جمهوری تحویل و توضیح داده شده است.

س ـ گفتید اگر اعدام شده اند اسناد مربوطه توسط کسان آنها به دفتر رئیس جمهوری ارسال شده است. مگر افراد اعدامی هم شکنجه شده اند؟

ج ـ عکس ها، گواهی های پزشکی قانونی و شواهد دیگری که به ما نشان دادند حاکی از وجود آثار شکنجه بر روی بدن بعضی از معدومین است.

س ـ ممکن است بعضی از موارد شکنجه را که در اسنادی که شما به گروه ٥ نفره ارسال داشته اید شرح دهید؟

ج ـ طبق این مدارک شکنجه ها از انواع خیلی ساده تا انواعی که منجر به مرگ شخص شکنجه شده گردیده است میباشد. این امر به عهده هیئت ٥ نفره است که تصمیم نهایی خود را اعلام نماید.

مثلأ ـ با زدن ابزار و آلات آهنی به سر و صورت و نیز انداختن بخاری روشن بر روی یک متهم به قاچاق مواد مخدر باعث فوت وی شده اند یا یکی از پرونده ها حاکی از سوزاندن نوک بینی و نیز بعضی محل های حساس بدن شخصی که مظنون واقع شده است، میباشد که البته وی ٤٨ ساعت پس از دستگیری آزاد شده است. مثلأ پرونده ای حاکی از آن است که اعمالی با شخص دستگیر شده انجام شده که باعث شکستگی جمجمه و خونریزی مغزی و بالاخره فوت وی گردیده است. یا شکستگی ستون فقرات دست و پا (در یک مورد منجر به قطع پا)، پارگی پرده گوش بر اثر سیلی و اینگونه موارد نیز در پرونده ها دیده میشود. البته زدن با مشت و لگد و یا با شیلنگ و کابل بیشتر موارد را تشکیل میدهد. شکنجه های روحی و ایجاد صحنه های اعدام بیشتر اظهار شده است. گاهی موارد خیلی پیچیده و عجیب نیز اظهار شده که باید در مورد آن ها تحقیق بیشتر شود.

س ـ آیا این اعمال فقط برای گرفتن اقرار بوده است؟

ج ـ پرونده هایی که ما به هیئت ٥ نفره ارجاع کرده ایم حالات مختلفی را شامل میشود: شکنجه حین دستگیری، شکنجه قبل از محاکمه، شکنجه حین جستجوی منزل یا مطب، شکنجه هنگام بازداشت موقت و نیز شکنجه برای گرفتن اقرار همه این ها ابراز شده است.

س ـ آیا نامی از اعمال کنندگان یا دستور دهندگان شکنجه در شکوائیه ها ذکر شده است؟

ج ـ ببینید، طبق این مدارک خیلی از موارد طوری بوده است که آزار دهند ناشناس مانده است و لذا شاکی قادر به آوردن اسم شخص مشخصی نیست ولی نام و مشخصات محلی که در آن شکنجه شده را ذکر کرده است. گاهی اوقات اشخاص حاضر در حال شکنجه یا دستور دهنده یا اعمال کننده، شناخته بوده و لذا بعضی اسامی ذکر شده است.

س ـ آیا این اسامی، اسامی افراد مسئولی است؟

ج ـ متاسفانه در بعضی موارد بله.

س ـ ممکن است چند تا را نام ببرید؟

ج ـ تا قبل از اعلام نظر هیئت نه، متأسفم.

س ـ شایع است بعضی افراد گروه فرقان قبل از اعدام به سختی شکنجه شده اند آیا در این مورد شما اطلاعی دارد؟

ج ـ چند مورد عکس هایی در دست است که طبق آن عکس ها چنین استنباطی را می توان کرد.

س ـ آیا افرادی که در مورد شکنجه شکایت کرده اند، مرتکب جرمی شده اند یا همه بیگناهند؟

ج ـ این وظیفه قوه قضائیه است که چنین تشخیصی را بدهد ما از این بابت هیچگونه نظری نداریم، فقط از نظر شکنجه، پرونده ها را تحقیق و یا تکمیل کرده ایم. ممکن است این افراد واقعأ مجرم باشند و ممکن است مجرم نباشند، آنچه اساس این بحث است این است که آیا شکنجه اعمال شده است یا نه؟ زیرا متهم چه واقعأ مجرم و چه غیر مجرم، اعمال شکنجه در هر حال مخالف روح اسلام، مخالف قانون اساسی و محالف کلیه اصول انسانیت است.

س ـ آیا اسناد دیگر هست که هنوز تحویل نشده باشد؟

ج ـ شکایات زیاد است ولی آنچه که به هیئت فرستاده ایم آنهایی است که تکمیل و قابل تحقیق است و بقیه به تدریج تکمیل و ارسال می گردد.