بنیاد عبدالرحمن برومند

حقوق بشر به عنوان یک پروژه بین‌المللی، حدود 60 سال پیش در صحنه جهانی متولد شد و امروز به عنوان یکی از موضوعات مهم و چالش برانگیز مطرح است، خصوصاً اینکه غرب از کلیه امکانات و مکانیزم‌های حقوق بشری بین المللی برای سیطره تفکر سکولار خود به عنوان مقدمه‌ای برای تسلط سیاسی نهایت سوءاستفاده را انجام می‌دهد و به این ترتیب حساسیت مسأله حقوق بشر به مراتب فراتر از اقتضاء موضوعی آن است.  

از همین جهت جمهوری اسلامی ایران از بدو پیروزی انقلاب تا کنون به بهانه مسائل حقوق بشری مورد تهاجمات وسیع غرب قرار داشته است. توجه به این شرایط سبب شد که در تاریخ 10 /10/ 84 شورای عالی امنیت ملی طی مصوبه ای، ستادحقوق بشر را تاسیس و این ستاد را به عنوان یک نهاد مرجع درباره مسائل مربوط به حقوق بشر در نظام جمهوری اسلامی مورد تصویب قرار دهد.  

بر این اساس ستاد حقوق بشر قوه قضائیه مسئولیت هدایت و پیگیری کلیه امور مربوط به مسأله حقوق بشر در سطح داخلی و بین‌المللی را با همکاری و هماهنگی دستگاه‌های ذیربط برعهده گرفته است و در جهت انجام وظایف محوله با نگرش دقیق و جامع به اصول و مبانی قضای اسلامی، حقوق اساسی و سیاست‌های کلی نظام و قوانین حاکم داخلی و کنوانسیون‌ها و مقررات بین المللی و با استفاده از آراء و اندیشه‌های نخبگان حقوقی، خبرگان قضائی و دیگر صاحب نظران فعالیت کرده تا با تمرکز فعالیت‌های نظام در زمینه حقوق بشر و استفاده بهینه از امکانات در اجرای دقیق تصمیمات و ارائه نتایج حاصله توفیق یابد.

*لازم به ذکر است که در سال 1380 ستادحقوق بشر به عنوان بخشی از معاونت امور بین‌الملل قوه قضائیه تاسیس شد اما در سال 1384 با مصوبه شورای عالی امنیت ملی به یک نهاد فرا قوه ای تبدیل شروع به کار کرد.

 وظایف ستاد حقوق بشر

وظایف اصلی ستادحقوق بشر قوه قضائیه به شرح ذیل است:

• نظارت و پیگیری مواضع جمهوری اسلامی ایران در صحنه بین المللی و مقابله با تهاجمات مطرح شده.
•  توسعه همکاری‌های دوجانبه و چندجانبه با کشورها درحوزه حقوق بشر.
• پایش وضعیت حقوق بشری در داخل و خارج از کشور به خصوص با تکیه بر مسأله اسلام ستیزی جاری در غرب و تخلفات وسیع حقوق بشری که به اسم مقابله با تروریسم در منطقه و جهان صورت می‌گیرد.
• توسعه نظری حقوق بشر براساس فکر اسلامی که متضمن شکوفایی در مجامع علمی و روشنفکری جهان اسلام است.
• پیگیری و تلاش برای ایجاد یک سازمان و مرکز اسناد حقوق بشری اسلامی از طریق کشورهای عضو سازمان کنفرانس اسلامی.

 ترکیب اعضاء اصلی ستاد حقوق بشر

براساس مصوبه شورای عالی امنیت ملی، ریاست ستاد حقوق بشر با رئیس قوه قضائیه است. این ستاد دارای دبیر می‌باشد که توسط رئیس ستاد منصوب می‌شود. اعضای ستاد عبارتند از: دبیر ستاد، دادستان کل کشور، رئیس دیوان عالی کشور، رئیس سازمان بازرسی کل کشور، رئیس سازمان زندانها و اقدامات تأمینی و تربیتی کشور، وزیر امور خارجه، وزیر دادگستری، وزیر اطلاعات، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، وزیر کشور، مسئول کمیته حقوقی دبیرخانه شورایعالی امنیت ملی، معاونت امنیت بین الملل دبیرخانه شورایعالی امنیت ملی، فرمانده نیروی انتظامی، دو نفر از حقوقدانان یا قضات با سابقه.

 دستاوردها

ستاد حقوق بشر قوه قضائیه در طول 5 سال گذشته دستاوردهای قابل توجهی داشته است که ناشی از مجموعه وسیعی از فعالیت‌های بین المللی و داخلی بوده است.

از جمله دستاوردهای این ستاد را می‌توان به شرح ذیل مورد اشاره قرار داد:

-           تصویب گزارش یو.پی آر جمهوری اسلامی ایران با اجماع آراء در شورای حقوق بشر سازمان ملل.

-           تعامل گسترده با نهادها و سازمان‌های بین المللی مرتبط با حقوق بشر.

-           برگزاری همایش‌های تخصصی حقوق بشری داخلی و خارجی.

-           برگزاری کارگاه‌های تخصصی حقوق بشری داخلی و خارجی.

-           توسعه گفتگوها و مذاکرات دوجانبه حقوق بشری با کشورهای جهان.

-           شرکت فعال در کمیته سوم مجمع عمومی سازمان ملل متحد.

-           تهیه گزارش مفصل در رد اتهامات وارده به ایران برای ارائه به سازمان ملل.

-           تلاش برای اصلاح متن پیش‌نویس گزارش دبیرکل سازمان ملل متحد.

-           اعزام هیأت به ژنو برای شرکت در اجلاس‌های دوره‌ای شورای حقوق بشر برای پاسخگویی به ادعاهای مطروحه و دفاع از مواضع جمهوری اسلامی ایران.

-           اعزام هیأت به نیویورک برای دفاع از مواضع کشورمان در ارتباط با پیش‌نویس قطعنامه پیشنهادی کشورهای غربی.

-           اعزام هیأت به یونسکو برای پاسخگویی به سؤالات مطروحه و شرکت در اجلاس مربوط.

-           اعزام هیأت به ژنو برای شرکت در اجلاس بررسی گزارش ادواری جمهوری اسلامی ایران درخصوص اجرای میثاق ‌بین‌المللی حقوق مدنی و سیاسی.

 

 درباره پایگاه اطلاع‌رسانی ستاد حقوق بشر

از آنجا که حقوق بشر در سال‌های اخیر به ابزاری سیاسی برای اعمال فشار به کشورهای مستقل از سوی قدرت‌های جهانی و خصوصاً آمریکا تبدیل شده است رسانه‌ها نقش مهمی در خنثی کردن و یا تقویت کردن این فشار دارند. بر همین اساس نگاهی گذرا به فعالیت‌های تخریبی کشورهای غربی به سرکردگی آمریکا علیه نظام جمهوری اسلامی ایران نشان می‌دهد که موتور محرک و پیش‌برنده همه این برنامه‌ها، رسانه‌های گروهی بوده‌اند. از این رو استفاده از رسانه در چنین میدان کارزاری از اولویت‌هایی بود که در ستاد حقوق بشر به آن توجه شد و قرار بر این است که این سرمایه‌گذاری در بخش رسانه به مدد الهی توسعه یابد.

برهمین اساس پایگاه اینترنتی ستاد حقوق بشر از 15 اردیبهشت ماه سال 1388 فعالیت آزمایشی خود را آغاز کرد. سایت مشتمل بر مهمترین عناوین خبری، تحلیلی و پژوهشی درباره مسائل حقوق بشر ایران و جهان، مسائل حقوق بشری مرتبط با نظام حقوقی و قضایی جمهوری اسلامی ایران و حوزه‌های مربوط به زنان، کودکان، حقوق شهروندی، اقلیت‌ها و سایر موضوعات روز است.

 

درباره لوگوی پایگاه اطلاع رسانی ستاد حقوق بشر

این لوگو به گونه ای طراحی شده که کلیه ارزش‌ها و باورهای دینی و باورهای ملی جمهوری اسلامی ایران درباره حقوق بشر و حقوق انسان را در بر بگیرد. به همین منظور موارد زیر در طراحی لوگو در نظر گرفته شده است:

• استفاده از دایره که نشانه نگاهی جهانشمول و فراگیر به مسائل است.
• استفاده از آرم قوه قضائیه که نماد عدل و انصاف و مساوات است.
• استفاده از بال فرشته که نشانه صلح و آرامش و نشانه رابطه با آسمان و اعتقادات معنوی است.
• استفاده از آیه شریفه: و لقد کرمنا بنی آدم که بیانگر شأن و منزلت رفیعی است که خداوند تبارک و تعالی برای بشر قائل شده است.
• استفاده از یک فراز منشور حقوق بشر کوروش کبیر به زبان میخی که در نوع خود اولین منشور حقوق بشر به شکل مکتوب و منقوش در جهان است و نشان دهنده این حقیقت است که ایران در زمینه پاسداری از حقوق انسانها پیشگام بوده است.