بنیاد عبدالرحمن برومند

آنچه در پی می‌آید گزارش اجمالی و ماهیانه وضعیت حقوق بشر در ایران در دوره زمانی اردیبهشت ۹۶است که به همت نهاد آمار، نشر و آثار مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران تهیه‌ شده است، این گزارش با توجه به حجم محدود آن و نیز به دلیل عدم اجازه فعالیت گروه‌های مستقل مدافع حقوق بشر در ایران نمی‌تواند بازتاب‌دهنده کامل وضعیت حقوق بشر در ایران باشد

لازم به یادآوری است بخش آمار این تشکل به‌صورت سالانه گزارش مفصل‌تر خود را به اشکال آماری و تحلیلی از وضعیت حقوق بشر در ایران منتشر می‌کند.

گزارش اجمالی نقض حقوق بشر در اردیبهشت ماه ۱۳۹۶

در اردیبهشت ماه سال ۱۳۹۶ نقض سامانمند حقوق بشر در ایران همچنان مانند گذشته ادامه داشت و در این ماه با اعدام ۱۵ نفر در استان‌های البرز ،مازندران،لرستان،خراسان ،همدان، هرمزگان،اجرا گردید.

متأسفانه در اردیبهشت ماه ۹۶ تعداد قابل‌توجهی از زندانیان اعدام شدند از برجسته‌ترین گزارش‌ها اعدام در این ماه باید: دست کم ۷ زندانی در رجایی شهر کرج اعدام شدند، دو زندانی در زندان مشهد اعدام شدند، اجرای حکم اعدام در ملا عام در بابل اشاره کرد.

در اردیبهشت ماه ۹۶ در کنار تمام اعدام‌های صورت گرفته شاهد بخشش و نجات محکومین به قصاص نیز بودیم .

این ماه همچنین با تداوم تعرض به حقوق اولیه اقلیت‌های قومی و دینی در ایران همراه بود که بارزترین آنها، صدور حکم حبس و جزای نقدی برای چهار شهروند اهوازی، بازداشت تعداد زیادی از شهروندان عرب در شوشتر ازجمله آنها بود.

در رابطه با نقص حقوق شهروندان بهایی نیز همانند گذشته شاهد تبعیض و آزار واذیت متعدد بودیم، گزارشات : پلمپ ۱۸ واحد صنفی شهروندان بهائی در شاهین شهر؛ تفتیش منزل دو شهروند بهائی در کاشان، بازداشت هماهنگ دست کم ۱۴ شهروند بهایی در شهرهای جنوب کشور، انتقال دو شهروند بهایی به زندان مرکزی بندرعباس، چهار جوان بهایی در اصفهان محاکمه شدند، محکومیت حبس برای سه شهروند بهائی در مشهد پلمب محل کسب ۴۲ شهروند بهایی کرمان و رفسنجان از دو سال پیش از جمله آنها بود.

درزمینهٔ حقوق شهروند اهل سنت نیز گزارش‌هایی منتشر گردید گزارش‌ها: احضار مجدد یک مدرس مدرسه مذهبی اهل سنت در سراوان، احضار امام جمعه راسک و فرزندش به دادگاه انقلاب زاهدان، گزارشی از بازداشت حدود ۵۰ تن از شهروندان سنی مذهب در بوکان، بازداشت جمعی از شهروندان اهل سنت ساکن استان هرمزگان از جمله آنها بود.

درزمینهٔ حقوق کودکان نیز گزارش‌هایی منتشر گردید که برجسته‌ترین آن‌ها عبارت بود از: خودکشی دو دانش آموز زنجانی، مرگ مغزی دختر خردسال بر اثر ضرب و شتم ناپدری، شکنجه و آزار کودک ۴ ساله توسط والدین معتاد در پاکدشت، فوت دختر خردسال قربانی خشونت خانگی در مشهد، یکهزارو دویست دانش‌آموز در مناطق عشایری خوزستان سوء‌تغذیه دارند، ازجمله آنها بود.

درزمینهٔ حقوق اولیه زنان در ایران همچنان در ماهی که گذشت قدم جدی برای تحقق شعار برابری جنسی از سوی دستگاه حاکمِ برداشته نشد، زنان ایرانی همچنان شاهد نقض متعدد حقوق خود بودند، از پراهمیت‌ترین گزارش‌ها نقض حقوق بشر در حوزه حقوق زنان به: ممنوع‌الخروجی زهرا نعمتی، پرچمدار تیم ایران در پارالمپیک از سوی همسرش، وقوع یک قتل ناموسی در منطقه خواجه ربیع مشهد، شیوا امینی، فوتبالیست ایرانی اعلام کرد به دلیل عدم رعایت حجاب کنار گذاشته شده است،اشاره کرد.

رویدادها و اخبار کارگری در اردیبهشت ماه ۹۶ پرشمار بود ازجمله آنها: اقدام به خودسوزی یک دستفروش مریوانی،ممانعت از برگزاری تجمع کارگران در مقابل مجلس؛ تجمع بازنشستگان فولاد خوزستان،واله زمانی، فعال کارگری بازداشت شد،خودسوزی سه دستفروش بر اثر خشونت ماموران شهرداری،احضار فارس گویلیان، فعال کارگری به حفاظت نیروی انتظامی،تهدید و اجبار کارگران شهرداری به امضای برگه سفید تسویه معوقات مزدی،احضار به اداره اطلاعات سنندج و تهدید یک فعال کارگری، ازجمله آنها بود.

در حوزه اصناف و حقوق صنفی هم این ماه خالی از حوادث نبود چنانکه: ممانعت از سخنرانی محمود بهشتی در قزوین، یک سال تبعید برای یک معلم به دلیل اجرای موسیقی در کلاس از برجسته‌ترین‌های این رسته بود.

درزمینهٔ ی بهداشت و محیط‌زیست در این ماه گزارش‌ها متعددی منتشر شد که غالب آن‌ها با موضوع آلودگی هوا ، محیط‌زیست و کمبود آب در کشور بود که ازجمله مهم‌ترین آن: گرد و غبار اهواز و شادگان ۱۰ برابر حد مجاز شد،اهالی روستای گزاب از فقدان آب، مدرسه و شناسنامه رنج می برند، میزان گرد و غبار هشت برابر استاندارد در آبادان و خرمشهر، آلودگی هوا مدارس سه شهر را تعطیل کرد  اشاره کرد.

در این بخش سعی شده به گزارش‌هایی از نقض حقوق بشر در اردیبهشت ماه که با حساسیت و توجه بیش‌تری از سوی افکار عمومی مواجه شدند، اشاره شود. بدیهی ست که این توجه بیش‌تر، الزاماً به معنی شاخص بودن این دسته از گزارش‌های به لحاظ حجم نقض حقوق بشر نیست.

ازجمله گزارش‌ها با توجه خاص می‌توان به : خودسوزی سه دستفروش بر اثر خشونت ماموران شهرداری ، وقوع یک قتل ناموسی در منطقه خواجه ربیع مشهد، ممنوع‌الخروجی زهرا نعمتی، پرچمدار تیم ایران در پارالمپیک از سوی همسرش، مرگ مغزی دختر خردسال بر اثر ضرب و شتم ناپدری ، گزارشی از بازداشت حدود ۵۰ تن از شهروندان سنی مذهب در بوکان ، شلاق بر بدن دانش‌آموز لرستانی توسط معلم قرآن، تنبیه بدنی ۴ دانش آموز اردبیلی با شلنگ؛ چشم یک دانش آموز آسیب دید، بازداشت هماهنگ دست کم ۱۴ شهروند بهایی در شهرهای جنوب کشور ، از ادامه تحصیل مصطفی دانشجو یکی از وکلای دراویش گنابادی جلوگیری شد، محکومیت حبس برای سه شهروند بهائی در مشهد  اشاره کرد.

در مقابل بخش قبل، بسیاری از گزارش‌های حقوق بشری اساساً باکم توجهی و بعضاً بی‌توجهی رسانه‌ها و افراد فعال در شبکه‌های اجتماعی که به هر ترتیب تشکیل‌دهنده‌ی قسمتی از افکار عمومی هستند؛ روبه‌رو شدند. گفتنی است این نوع کم‌توجهی‌های بعضاً غیر تعمدی یا بعضاً تبعیضات هدفمند، زمینه بیشتری از تداوم و گسترش نقض حقوق بشر را فراهم می‌آورد.

برای انتخاب مورد اول در این دسته باید به: بازداشت تعداد زیادی از شهروندان عرب در شوشتر که با واکنش و حساسیت زیادی در افکار عمومی روبرو نشد. همچنین: اعدام یک زندانی در زندان مرکزی بندرعباس ، یک زندانی در مشهد اعدام شد، یک کشته و دو زخمی در اثر تیر اندازی مستقیم نیروهای امنیتی در سوران ، برخورد ماموران انتظامی با دراویش گنابادی در شهرستان کوار ، منع حاکم شرع مردمی کردستان از سفر به زاهدان ، دفتر جمعیت دفاع از کودکان کار و خیابان پلمب شد ، اعظم طالقانی: علمای قم گفتند نمی‌گذاریم شما خانم ها به رییس‌جمهوری برسید، احضار هفت فعال کارگری و فعال حقوق زنان به دادگاه انقلاب دزفول شناسایی ۷۸۰ نوزاد و کودک مسموم‌ شده با موادمخدر در ۹ ماهه اول سال گذشته نیز از دیگر گزارش‌هایی بود که در سایه کم‌توجهی از سوی افکار عمومی قرار گرفتند.