بنیاد عبدالرحمن برومند

کمیسیون حقیقت: کمیسیون حقیقت و آشتی

مدت کار: ٢٠١٠ تا ٢٠١١

منشور: فرمان ١٣ آوریل ٢٠١٠

اعضای کمیسیون: ٥ نفر (٣ مرد و ٢ زن)

گزارش: هنوز تدوین نشده

تاریخ عملیات: ٤ مه ٢٠١٠ (تاریخ افتتاح) تا ٢٠١١. دست کم ٨ ماه طول کشید. گزارش در ژوئیه ٢٠١١ نهایی شد.

 

زمینه‌ها: در ٢٨ ژوئنسال ٢٠٠٩، به دنبال جنگ قدرت بر سر تغییر قانون اساسی، نظامیان با برکناری مانوئل زلایا، رئیس جمهور هندوراس، قدرت را به دست گرفتند. جامعۀ جهانی این کودتا را محکوم کرد و حکم به اخراج این کشور از سازمان کشورهای امریکایی داد. زلایا به هندوراس بازگشت و به سفارت برزیل پناهنده شد. سیاستمداران کشور در ٣٠‌ اکتبر ٢٠٠٩، توافقنامه‌ای را به نام "موافقتنامۀ آشتی ملی و تقویت دموکراسی در هندوراس" امضا کردند. یکی از موارد این توافقنامه، ایجاد کمیسیون حقیقت بود. پس از انتخابات، رئیس جمهور جدید، پورفیریو لوبو سوزا، قانون عفو عمومی جرایم مربوط به کودتا را امضا کرد و سپس کمیسیونی را برای روشن ساختن رویدادهای پیش و پس از ٢٨ ژوئن ٢٠٠٩ ایجاد کرد.

مأموریت: کمیسیون وظیفه یافت گزارشی را در مورد وقایع پیش و پس از کودتای ٢٨‌ژوئن ٢٠٠٩ تهیه کند. و موظف شد اقداماتی را که باید برای جلوگیری از تکرار چنین رویداد مشابهی گردد، بررسی و پیشنهاد کند. در شرح وظایف کمیسیون نامی از حقوق بشر برده نشد.

ساختار و اعضای کمیسیون: کمیسیون از پنج عضو، سه مرد و دو زن، و به ریاست دیپلمات گواتمالایی به نام ادواردو استاین آغاز به کار کرد. از این پنج عضو، دو نفر از هندوراس و سه دیگر از کشورهای گواتمالا، کانادا و پرو بودند که به فرمان رئیس جمهور منصوب شدند.

گزارش: کمیسیون گزارش خود را در ژوئیه ٢٠١١ منتشر کرد. در جمع‌بندی گزارش، برکناری زلایا و جایگزین شدن نظامیان، چنانکه پیشتر مخالفان کودتا نامیده بودند، غیرقانونی و برخلاف قانون اساسی دانسته شد. در گزارش آمده است که پارلمان هندوراس قادر نشد مسئله جنگ قدرت را مثلا میان پارلمان و پرزیدنت زلایا در سال ٢٠٠٩ حل و فصل کند، و در برکناری رئیس جمهور پا از اختیارات خود فراتر گذاشت. پزارش اعلام کرد که در جریان این کودتا ٢٠ نفر کشته شدند.

 

نتایج:

جمع‌بندی

• کمیسیون گزارش خود را منتشر کرد.

 

اقدام‌های بعدی:

پیگردها

• پرزیدنت لوبو در ژانویه ٢٠١٠ عاملان کودتا را مشمول عفو عمومی کرد.

 

جبران خسارت:

نکات ویژه: گروه‌های حقوق بشری، کمیسیونی غیردولتی و آلترناتیو به رهبری مدافعان مشهور حقوق بشر، ازجمله برندۀ نوبل صلح، آقای آدولفو پرز اسکیول، ایجاد کردند.

منابع:

نگاه کنید به منابع در متن انگلیسی.