بنیاد عبدالرحمن برومند

برای حقوق بشر در ایران

https://www.iranrights.org
ترویج مدارا و عدالت به کمک دانش و تفاهم
سازمان دیدبان حقوق بشر

زیر پا گذاشتن حقوق بشر: حبس‏ سنگین برای ده‏ها کنشگر و روزنامه نگار

دیده بان حقوق بشر
۲۳ دی ۱۳۹۵
بیانیه

سازمان دیده بان حقوق بشر امروز در گزارش سالانه ۲۰۱۷ خود اعلام داشت حقوق بشر و به ویژه حق آزادی بیان در سال ۲۰۱۶ در ایران زیر پا گذاشته شده است. سازمان‏های ‏انتصابی از جمله شورای نگهبان و قوه قضائیه به تضعیف اقدامات جزیی تعدادی از مقامات دولتی و شماری از اعضاء پارلمان در دفاع از حقوق شهروندان پرداختند، و در ارتکاب این قانون شکنی‏ها، ‏پا را از حد اختیارات قانونی خود فراتر گذاشتند.

دستگاه امنیت، به ویژه واحد اطلاعات سپاه پاسداران انقلاب و قوه قضائیه، شهروندان این کشور را به این دلیل که می‏خواستند از حقوق خود بهره مند شوند، سرکوب کردند. نیروهای ‏تندرو به دستگیری چندین شهروند ایرانی دو تابعیتی و نیز چندین روزنامه نگار اقدام کردند و بدون ارائۀ هیچگونه مدرکی آنها را متهم ساختند که بخشی از شبکه‏‌های ‏نفوذی تحت نظر غرب بوده و هدفشان ضربه زدن به کشور و ارزش‏های ‏اصلی آن می‌‏باشد. ده‏ها ‏تن ازفعالان حقوقی، مدافعان حقوق بشر، و کاربران رسانه های اجتماعی به دلیل ابراز مخالفت مسالمت آمیز، به ویژه در رسانه های اجتماعی، دستگیر شدند. دادگاه های انقلاب به طور فزاینده ای فعالان حقوقی را به حبس‌‏های ‏طویل المدت که در برخی موارد مجازات‏‌های ‏حبس بیش از ۱۰ سال بوده است محکوم کردند.

سارا لی ویتسون، رئیس بخش خاورمیانه در سازمان دیده بان حقوق بشر اظهار داشت «نیروهای امنیتی و قوه قضائیه، علیرغم آنکه هدف خود را حمایت از عدالت ذکر می‏کنند، موانع اصلی بر سر اجرای عدالت در ایران شده‏اند‏. از بین بردن آزادی‏های ‏اساسی شهروندان و بی اعتنایی به حمایت‏های ‏قانونی که بر عهدۀ آنهاست، مشخصاً نشان می‏دهد که آنها به توانایی خود برای حکومت عادلانه  بر مردم، اعتماد ندارند.»

در این گزارش جهانی ۶۸۷ صفحه‌‏ای، که شماره بیست و هفتم آن امسال منتشر شده، سازمان دیده بان حقوق بشر شیوه‏‌های رعایت حقوق بشر در بیش از ۹۰ کشور جهان را مورد بررسی قرار می‏دهد. در این پیشگفتار، کنت راث، مدیر اجرایی سازمان می‏نویسد که نسل جدیدی از زورگویان عوام پسند در تلاشند تا مفهوم محافظت از حقوق بشر را از بین ببرند و در این راه، رعایت حقوق انسان‏ها را نوعی مانع بر سر راهِ رسیدن به خواست اکثریت، قلمداد می‏کنند. برای آنهایی که احساس می‏کنند به دلیل وضعیت اقتصاد جهانی، عقب مانده‏اند و به طور فزاینده‏ای از جنایات خشونت آمیز وحشت دارند؛ گروه‏های جامعۀ مدنی، رسانه‏ها، و عموم مردم در تأئید مجدد ارزش‏هایی که دمکراسیِ احترام به حقوق دیگران بر روی آن بنا شده است، نقشی بسیار مهم و اساسی دارند.

علیرغم کاهش اعدام‏ها ‏در ماه‏های ‏نخست سال ۲۰۱۶، به گفته منابع رسمی مقامات ایران از ۲۵ اکتبر ۲۰۱۶ تا کنون ۲۰۳ تن را اعدام نموده‏اند‏ و این در حالی است که گروه‏های ‏حقوق بشر شمار واقعی اعدام‏ها ‏را تا حدود ۴۰۰ نفر تخمین می‏زنند. اقداماتی که در دسامبر ۲۰۱۵ برای حذف مجازات اعدام در مورد جرایم بدون خشونت مواد مخدر به مجلس ارائه شد، به جایی نرسید. اعضاء مجلس در ۲۳ نوامبر ۲۰۱۶ پیش نویس لایحه جدیدی را برای محدود ساختن مجازات اعدام برای جرایم بدون خشونت مواد مخدر به مجلس تقدیم کردند.

در روز ۲ اوت ایران حداقل ۲۰ نفر را که ادعا می‏شد اعضاء گروهی هستند که از نظر مقامات یک سازمان تروریستی محسوب می‏شوند، به جرم «محاربه» اعدام کرد. گروه‏‌های ‏حقوق بشر معتقدند این افراد جزء ۳۳ نفر کردهای اهل تسنن بودند که طی سال‏های ‏۲۰۰۹ و ۲۰۱۰ دستگیر شدند و پس از تحمل آزار و اذیت و شکنجه در بازداشتگاه، با انجام محاکماتی غیر عادلانه به اعدام محکوم شدند.

زنان ایران در موضوعات احوال شخصیه مربوط به ازدواج، طلاق، ارث، و حضانت فرزند دچار تبعیض هستند. رئیس جمهور حسن روحانی در روز ۳۱ ژوئیه آزمون های استخدام برای مشاغل دولتی  را به منظور تحقیق در بارۀ تبعیض‌‏های ‏آشکار علیه زنان در بازار مشاغل، به حال تعلیق درآورد.

دولت آزادی‏‌های ‏مذهبی را محدود می‌‏نماید و به بهائیان حق اجرای مناسک مذهبی شان را نمی‏دهد. دولت همچنین فعالیت‏‌های ‏فرهنگی و سیاسی را در میان اقلیت‏های ‏آذری، کرد، عرب، و بلوچ ایران محدود ساخته است. اما در ماه اوت شرکت کنندگان در کنکور سراسری دانشگاه‏‌ها ‏در ایران اجازه یافتند زبان‏‌های ‏ترکی و کردی را به عنوان رشته تخصصی خود در مقطع کارشناسی انتخاب نمایند.

در سال ۲۰۱۶ شمار فراوانی از فعالان و مدافعان حقوق بشر از جمله نرگس محمدی، محمد صدیق کبودوند، و عبدالفتاح سلطانی کماکان در حبس باقی ماندند. چهره‌‏های ‏برجستۀ مخالف، میرحسین موسوی، زهرا رهنورد، و مهدی کروبی بدون هیچگونه اتهام یا محاکمه ای از فوریه ۲۰۱۱ تا کنون در حصر خانگی به سر می‏برند.