سازمان دیده بان حقوق بشر امروز اعلام داشت دستگیری یک خبرنگار سابق بی بی سی توسط مقامات ایرانی در روز ۳ فوریه ۲۰۱۶ نشان دهندۀ خطری است که افراد دومیلیتی در صورت تصمیم به زندگی در ایران با آن مواجه هستند. خانوادۀ بهمن دارالشفایی که به عنوان مترجم کار میکرده است ، تاکنون قادر نبوده اند از علت دستگیری اگاهی پیدا کنند. آنها نمیدادند که او توسط چه کسانی دستگیر شده و یا با چه اتهاماتی ممکن است روبرو باشد.
دارالشفایی که دارای تابعیت دوگانۀ بریتانیایی ایرانی میباشد به عنوان خبرنگار برای وبسایت و کانال تلویزیونی بی بی سی فارسی مشغول به کار بود و در ژانویه ۲۰۱۴ پس از چندین سال زندگی در بریتانیا به ایران بازگشت. هنگامی که وی به فرودگاه وارد شد، مقامات کشور گذرنامه او را توقیف کردند. در طی دو ماه بعد مقامات وزارت اطلاعات مرتباً از دارالشفایی در باره فعالیتهای وی به عنوان خبرنگار بازجویی میکردند اما در آن زمان هیچگونه اتهامی علیه وی اعلام نشد.
سارا لی ویتسون، رئیس بخش خاورمیانه سازمان دیده بان حقوق بشر گفت «نهادهای امنیتی غیر پاسخگوایران به وعدههای رئیس جمهور روحانی در بارۀ ایرانی فراگیر باشد اعتنایی نمی کنند. این شیوه دستگیری ایرانیانی که صرفاً در طی زمان اقامت خود در خارج از ایران، از حق خویش برای آزادی بیان و تجمع بهره مند شدند، این مفهوم را که ایران حقیقتاً از شهروندان خود که میخواهند به وطن بازگردند استقبال میکند، شدیداً تضعیف مینماید.»
مأموران لباس شخصی از نهادهای امنیتی ناشناس، دارالشفایی را در صبح روز ۳ فوریه در خانه یکی از دوستانش دستگیر کردند. مأموران سپس دارالشفایی را به خانه والدینش بردند، به او حکم جلب به او نشان دادند و سپس تمام لوازم دیجیتال وی را توقیف نمودند. هنگامی که پدر و مادر وی از مأموران توضیح خواستند، و درخواست کردند خود را معرفی نمایند، آنها از پاسخگویی امتناع ورزیدند.
دوستان دارالشفایی گزارش کردند که حساب کاربری تلگرام وی تا چند ساعت پس از دستگیری او فعال بود و حداقل در یک مورد، مقامات از حساب تلگرام او استفاده کردند تا با یکی از افراد درلیست تماس او گفتگو نمایند.
خانوادۀ دارالشفایی در روز ۶ فوریه به زندان اوین در تهران مراجعه کردند و در آنجا تواستند با یکی از مقامات به طور تلفنی صحبت کنند و او تأئید کرد که پسر آنها در آنجا زندانی است. مقام مزبور به آنها گفت که وی تا یک هفتۀ دیگرنمیتواند با خانوادهاش تماس بگیرد. دو روز بعد، دارالشفایی با خانوادهاش تماس گرفت و به آنها گفت که او رادر «سلولی» محبوس کرده و از او بازجویی میکنند اما در باره اتهامات خود و یا در مورد هویت و وابستگی بازجو (های) خود جزئیات بیشتری ارائه نداد.
سازمان دیده بان حقوق بشر اظهار داشت به نظر میرسد ایرانیانی که دارای تابعیت دوگانه میباشند و یا در خارج از کشور زندگی کرده اند، مخصوصاً توسط نیروهای امنیتی هدف قرار داده میشوند. علیرغم دعوتهای مکرر رئیس جمهور روحانی از ایرانیانی که ترک وطن کرده اند و تشویق آنها به بازگشت به کشور، مقامات ایران چندین تن از شهروندان ایرانی را که باز گشته اند، دستگیر نموده و تحت تعقیب قانونی قرار داده اند.
مقامات ایران در روز ۱۵ اکتبر ۲۰۱۵ سیامک نمازی، شهروند ایرانی امریکایی و مدیر دفتر برنامه ریزی استراتژیک کمپانی نفت کرسنت که مرکز آن در دوبی میباشد را در حالی که برای دیدار از خانواده خود به تهران سفر کرده بود، دستگیر نمودند. وی در حال حاضر در بازداشت به سر میبرد اما اتهامات او هنوز معلوم نیست. جیسون رضائیان، خبرنگار واشنگتن پست که اخیراً در طی مبادله زندانیان میان ایران و ایالات متحده، آزاد شد، به مدت ۱۸ ماه در یکی از بندهای زندان اوین که تحت نظر سپاه پاسداران اداره میشد محبوس بود و در طی این مدت دادگاه او را به محکومیتی محکوم کرده بود که حتی خود او هم از آن اطلاعی نداشت.
«نهادهای امنیتی غیر پاسخگوی ایران به وعدههای رییس جمهور روحانی در بارۀ ایرانی فراگیر باشد اعتنایی نمی کنند. این شیوه دستگیری ایرانیانی که صرفاً در طی زمان اقامت خود در خارج از ایران، از حق خویش برای آزادی بیان و تجمع بهره مند شدند، این مفهوم را که ایران حقیقتاً از شهروندان خود که میخواهند به وطن بازگردند استقبال میکند، شدیداً تضعیف مینماید»
سارا لی ویتسون: رئیس بخش خاورمیانه سازمان دیده بان حقوق بشر
مصطفی عزیزی، فیلمساز مستند و مقیم دایمی کانادا در روز ۲۵ فوریه ۲۰۱۵ در حالیکه برای دیدار خانواده خود به ایران رفته بود دستگیر شد. شعبۀ ۱۵ دادگاه انقلاب تهران عزیزی را که هنوز در زندان به سر میبرد، به اتهام «اقدام علیه امنیت ملی»، «توهین به مقام رهبری»، و «تبلیغ علیه نظام» به تحمل هشت سال حبس محکوم نمود. سازمان امنیت سپاه پاسداران انقلاب ایران سراج میردامادی که در طی اقامتش در فرانسه به عنوان خبرنگار برای وبسایت رادیو زمانه کار میکرد را در روز ۱۰ مه ۲۰۱۴ دستگیر نمود. او در سال ۲۰۱۳ به ایران باز گشته بود و پیش از دستگیری چندین بار مورد بازجوئی قرار گرفته بود.
در روز ۲۷ ژوئیه ۲۰۱۴ شعبه ۱۵ دادگاه انقلاب تهران میردامادی را به دلیل فعالیتهای روزنامه نگاری اش به اتهام «تجمع و تبانی علیه امنیت ملی» و «تبلیغ علیه نظام» به تحمل شش سال حبس محکوم نمود. وی اکنون در زندان اوین به سر میبرد. پدر میردامادی به وبسایت روز آنلاین گفت قاضی ابوالقاسم صلواتی مسئول شعبه ۱۵ دادگاه انقلاب تهران در طی محاکمه وی گفته بوده است با تو چنان رفتاری میکنیم که هیچ کدام از ایرانیان هوس آمدن به ایران را نکنند.
در آوریل ۲۰۱۴ مأموران سازمان اطلاعات سپاه پاسداران انقلاب ایران، حسین نورانی نژاد، روزنامه نگار و عضو جبهه مشارکت ایران اسلامی را دو ماه پس از بازگشتش از استرالیا که برای طی دورۀ کارشناسی ارشد به آنجا سفر کرده بود، دستگیر نمودند. در ماه ژوئن ۲۰۱۴ دادگاه انقلاب، نورانی نژاد را که پس از دو ماه حبس انفرادی به قید وثیقه آزاد شده بود، به جرم «تبلیغ علیه نظام» و «تجمع و تبانی علیه امنیت ملی» به تحمل شش سال حبس محکوم کرد. سپس یک دادگاه تجدید نظر مجازات نورانی نژاد را به یک سال حبس کاهش داد. نورانی نژاد در حال حاضر در زندان اوین به سر میبرد.