کارشناسان حقوق بشر سازمان ملل از آزادی ایرانی-آمریکایی‌ها استقبال کرده، خواستار آزادی‌های بیشتر شدند
ژنو (۱۹ ژانویه ۲۰۱۶) – کارشناسان حقوق بشر سازمان ملل متحد امروز از اقدام دولت جمهوری اسلامی ایران برای آزادی چهار ایرانی-آمریکایی استقبال کرده و از تهران خواستند تا راه را برای آزادی همه کسانی که در زندان‌های کشور در بازداشت‌های غیرقانونی به سر می‌برند هموار کند.
طی آخر هفته گذشته، مقامات ایرانی اعلام کردند که چهار تبعه ایرانی و آمریکایی، شامل خبرنگار روزنامه واشنگتن پست، جیسون رضاییان و کشیش مسیحی، سعید عابدینی و امیر حکمتی طی آنچه به نظر می‌رسد تبادل زندانیان با کشور ایالات متحده آمریکا بوده، آزاد شدند. آقای رضاییان و آقای عابدینی به اتهام جاسوسی و سایر جرایم امنیتی در محاکماتی که از موازین بین المللی فاصله داشتند محاکمه شده بودند.
دیوید کی، گزارشگر ویژه سازمان ملل متحد در مورد آزادی اندیشه و بیان گفت: “ظرف یک سال و نیم گذشته، بازداشت غیرقانونی آقای رضاییان تبدیل به نماد سرکوب رو به افزایشِ آزادی‌های بیان و مطبوعات در کشور توسط دولت ایران شده بود.” آقای کی تاکید کرد: “ما از آزادی او استقبال می‌کنیم، اما آقای رضاییان از ابتدا نباید زندانی می‌شد، چون پیگرد قضایی وی مرتبط با آزادی بیان و شغل وی به عنوان یک روزنامه‌نگار بود. دولت ایران باید به جای محاکمه افرادی که از حق بیان خود بهره می‌برند، از آنها محافظت کند.” وی افزود: “ده‌ها روزنامه‌نگار ایرانی، وبلاگ نویس، و فعالان شبکه‌های اجتماعی تنها به دلیل اینکه از حقوق مشروع خود برای بیان نظرات خود استفاده کرده‌اند، همچنان پشت میله‌های زندان باقی مانده‌اند.”
هاینر بیله فلد، گزارشگر ویژه سازمان ملل متحد در مورد آزادی مذهب یا ایمان، نسبت به مسئولیت دولت ایران برای کسب اطمینان از عدم پیگرد قضایی یا بازداشت هیچ فردی به دلیل دیدگاه‌ها یا فعالیت‌های مذهبی، شامل مسیحیانی که از اسلام به این مذهب گرویده‌اند یادآور شد. طبق گزارشات، آقای عابدینی در سال ۲۰۱۲ برای فعالیت‌هایی که مربوط به کلیسای خانگی بود توسط مقامات دستگیر شد.
آقای بیله فلد متذکر شد: “در حالیکه مقامات ایرانی به کشیش عابدینی اجازه دادند تا سوار هواپیما شود و این مصیبت وحشتناک را پشت سر بگذارد، آنها همچنان ده‌ها مسیحی ایرانی را به اتهامات مبهم و بیش از حد گسترده امنیت ملی مانند “تبلیغ علیه نظام” در زندان نگه‌می‌دارند. این بازداشت‌ها به روشنی نه تنها ناقض تعهدات ایران تحت قوانین بین المللی هستند، بلکه ناقض قانون اساسی خود کشور ایران نیز هستند.”
احمد شهید، گزارشگر ویژه سازمان ملل متحد در مورد وضعیت حقوق بشر در ایران، که قبلا همچنین از لغو تحریم‌های مربوط به برنامه هسته‌ای ایران توسط جامعه بین المللی که همزمان با آزادی زندانیان انجام شد، تمجید کرده بود، از مقامات ایرانی یک درخواست ویژه کرد:
“من از آنان می‌خواهم تا از هیچ تلاشی برای پرداختن به نگرانی‌های حقوق بشری طولانی مدتی که بارها و بارها توسط مکانیسم‌های حقوق بشر سازمان ملل متحد اعلام شده‌اند، به ویژه افزایش نگران کننده اعدام‌ها ظرف سال گذشته، افزایش محدودیت بر آزادی بیان و تجمعات مسالمت آمیز، حقوق زنان، تبعیض علیه اقلیت‌های مذهبی و قومی، و محاکمه مستمر روزنامه‌نگاران، وکلا، و مدافعان حقوق بشر، کوتاهی نکنند.”
آقای شهید مجددا از مقامات ایرانی خواستار تعامل سازنده و معنی دار با ماموریت وی از سوی شورای حقوق بشر از طریق صدور مجوز برای بازدید وی از کشور شد.
گزارشگران ویژه بخشی از آنچه رویه‌های ویژه شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد خوانده می‌شوند هستند. رویه‌های ویژه بزرگ‌ترین نهاد کارشناسان مستقل در سیستم حقوق بشر سازمان ملل متحد است و نام کلی مکانیسم‌های مستقل حقیقت یاب و نظارتی شوراست که یا به رسیدگی وضعیت کشورهای خاص می‌پردازند و یا به صورت موضوعی وضعیت سراسر جهان را مورد بررسی قرار می‌دهند. کارشناسان رویه‌های ویژه داوطلبانه فعالیت می‌کنند؛ آنها کارمندان سازمان ملل متحد نیستند و برای فعالیت خود حقوقی دریافت نمی‌کنند. آنها از هر کشور یا سازمانی مستقل هستند و در ظرفیت شخصی خود مشغول به فعالیت هستند.