بنیاد عبدالرحمن برومند

برای حقوق بشر در ایران

https://www.iranrights.org
ترویج مدارا و عدالت به کمک دانش و تفاهم
گزارشگران بدون مرز

جمهوری اسلامی ایران بزرگترین زندان جهان برای روزنامه‌نگار و وب‌نگاران زن

گزارشگران بدون مرز
گزارشگران بدون مرز
۶ مرداد ۱۳۹۳
اطلاعیه مطبوعاتی

ا بازداشت سه روزنامه‌نگار آمریکایی و ایرانی در تاریخ ۳۰ تیرماه ۱۳۹۳تعداد روزنامه‌نگاران و وب‌نگاران زندانی در ایران به ٦٥ تن افزایش یافته است. در میان آن‌ها ۱۰ تن زن هستند که سه نفر از آن‌ها نیز شهروندان خارجی هستند. امروز جمهوری اسلامی ایران بزرگترین زندان جهان برای روزنامه‌نگار و وب‌نگاران زن است

گزارشگران بدون مرز نگرانی خود را از موج احضار و بازداشت روزنامه‌نگاران و شهروند وب‌نگاران در ایران و از این میان فعالان رسانه‌ای زن اعلام می‌کند. هم‌اکنون ۱۰ روزنامه‌نگار و وب‌نگار زن در ایران زندانی هستند که ٧ تن از آن‌ها به احکامی از ٦ ماه تا ٢٠ سال زندان محکوم شده‌اند.

در تاریخ ۳۰ تیرماه ۱۳۹۳ سه روزنامه‌نگار آمریکایی و ایرانی در تهران‌ بازداشت شدند.جیسون رضاییان، روزنامه‌نگار سی وهفت ساله، دارای ملیت ایرانی و آمریکایی که از سال ٢٠١٢ ( ۱۳۹۱) در ایران با روزنامه‌‌ واشنگتن پست به کار مسغول بوده است، همسرش یگانه صالحی، دارای تابعیت ایرانی و همکار نشریه انگلیسی زبان نشنال در امارات متحده عربی و عکاس خبرنگار مستقل، دارای ملیت آمریکایی که با بسیاری از رسانه‌ها همکاری داشته - خانواده‌ وی خواهان انتشار نامش نیست. علل بازداشت، نهاد بازداشت کننده و همچنین محل بازداشت آن‌ها با نقض صریح قانون‌های ملی و بین‌المللی از سوی مقامات مسئول ایرانی رسما اعلام نشده است.

ساجده عرب سرخی روزنامه‌نگار و وب‌نگار در پی احضار از سوی دادسرای مستقر در زندان اوین، ۲۷ تیرماه برای سپری کردن مدت محکومیت یک ساله خود روانه زندان اوین شد. وی پس از بازگشت به کشور در شهریورماه ١٣٩٢ بارها از سوی اطلاعات سپاه پاسدران احضار و بازجویی شده بود. به گفته‌ی مادرش، این روزنامه‌نگار به هنگام اقامتش در فرانسه به شکل غیابی محاکمه و به اتهام « تبلیغ علیه نظام» به یک سال زندان محکوم شده بود. ساجده فرزند فضل‌الله عرب سرخی یکی از رهبران اصلاح‌طلب است که در پس از انتخابات بازداشت و زندانی شده بود.

پیش ازساجده عرب سرخی، مرضیه رسولی در تاریخ ١٧ تیر ماه برای تحمل دو سال زندان و ٥٠ ضربه شلاق به زندان اوین فراخوانده شده بود، در تاریخ ٢٩ خرداد، ریحانه طباطبایی، روزنامه‌نگار سابق شرق، برای سپری کردن شش ماه حبس خود و در تاریخ ١٧ خرداد، مهنازمحمدی خبرنگار و مستندساز برای سپری کردن پنج سال محکومیت قطعی روانه زندان اوین شدند.

گزارشگران بدون مرز، به ویژه نگران وضعیت صبا آذرپیک است که از تاریخ ٧ خرداد ١٣٩٣ در بازداشت بسر می‌برد و تا امروز محل بازداشت و نهاد بازداشت کننده‌ وی نیز رسما اعلام نشده است. روزنامه‌نگار ماهنامه تجارت فردا و روزنامه‌ اعتماد، در روز های ۲۹ و ۳۰ تیرماه در شعبه ٢٨ دادگاه انقلاب تهران بدون حضور وکیل مدافع محاکمه شد. محمود علیزاده طباطبایی به رسانه‌ها اعلام کرده است که «هیچ اطلاعی از برگزاری دادگاه نداشته، اما این محاکمه در مورد پرونده بازداشت روزنامه‌نگار در سال گذشته است.»صبا آذرپیک از قربانیان بازداشت‌های «یکشنبه سیاه» بود که پس از یک ماه بازداشت در انفرادی با سپردن وثیقه آزاد شده بود.

بنا بر اطلاعات گردآوری شده از سوی گزارشگران بدون مرز، صبا آذرپیک در ارتباط با تهیه گزارش تحقیقی در باره رسانه‌های امنیتی ِ هدایت و حمایت شده از سوی سپاه پاسداران و ماموران وزارت اطلاعات بازداشت شده است و به شدت تحت فشار قرار دارد. این دو نهاد امنیتی با همدستی دستگاه قضایی بیش از پنجاه روز است که این روزنامه‌نگار جوان را با نقض همه‌ی قانون‌های ملی و بین‌المللی ناظر بر حقوق بشر، در بازداشت‌گاهی مخفی که محل آن رسما معرفی نشده است و در انزوای کامل نگاهداری می‌کنند. در فرصت دیدار کوتاهی که به خانواده در روز محاکمه داده شد، وضعیت روحی و جسمی این روزنامه‌نگار تکان‌دهنده اعلام شده است.

شهروندان خارجی زندانی

سه تن از ده روزنامه نگار و وب‌نگار زن زندانی، دارای تابعیت کشورهای غربی و اینگونه شهروند خارجی هستند. خبرنگار- عکاسی که به همراه یگانه صالحی و جیسون رضاییان در تاریخ ۳۰ تیرماه بازداشت شده است دارای تابعیت آمریکایی نیز هست. رویا صابری‌نژاد نیکبخت، دارای ملیت بریتانیایی است و فریده شاهگلی، دارا ملیت آلمانی، این دو برای فعالیت در شبکه‌های اجتماعی و نوشتن بر روی صفحه فیس بوک بازداشت و به زندان محکوم شده‌اند. تا امروز مقامات مسئول دولت‌های بریتانیا و آلمان در باره این شهروندان خود به شکل رسمی ابراز نظر نکرده‌اند.

رؤیا صابری‌نژاد نوبخت که برای دیدار با خانواده‌اش به ایران سفر کرده بود، از مهرماه ١٣٩٢ در زندان بسر می‌برد. در تاریخ ٦ خرداد ١٣٩٣، از سوی شعبه ٢٨ دادگاه انقلاب تهران به بیست سال زندان محکوم شد. اتهام این زن چهل و هفت ساله تنها به خاطر نوشتن یک جمله در فیس بوک « همه چیز اینجا مذهبی است.»، « اقدام علیه امنیت ملی و توهین به مقدسات اسلامی» اعلام شده است. در همان روز، از سوی شعبه ٢٨ دادگاه انقلاب تهران هفت وب‌نگار دیگر نیز به حبس‌های سنگین زندان محکوم شدند، از این میان نغمه شاهی‌سوندی شیرازی که به ۷ سال و ۹۱ روز زندان قطعی محکوم شده است.

فریده شاهگلی در تاریخ ٣١ اردیبهشت ماه ١٣٩٣ برای سپری کردن سه سال حبس روانه زندان اوین شد. وی با اتهاماتی چون «تبلیغ علیه نظام و توهین به رهبر نظام» برای انتشار برخی محتواها بر روی صفحه فیس بوک‌اش از سوی شعبه شعبه ٢٨ دادگاه انقلاب تهران، به شکل غیر قانونی و ناعادلانه مجرم شناخته شد. فریده شاهگلی پس از بیست و پنج سال اقامت در آلمان، در سال ١٣٩١ برای دیدار با خانواده‌اش به کشور رفت که در همان زمان بازداشت و ممنوع خروج شد.

رضا معینی مسوول بخش افغانستان و ایران و تاجیکستان گزارش‌گران بدون مرز، در این باره اعلام کرد: «با ٦٥ روزنامه‌نگار و شهروند وب‌نگار زندانی، ایران یکی از پنج زندان بزرگ جهان برای فعالان رسانه‌ای است و بزرگترین زندان جهان برای روزنامه نگاران و وب نگاران زن. دستگاه قضایی در همدستی با سپاه پاسدران و ماموران وزارت اطلاعات، حقوق روزنامه‌نگاران و وب‌نگاران را پایمال می‌کند. وعده‌های رئیس جمهور حسن روحانی برای گشایش در عرصه آزادی بیان و رسانه‌ها و آزادی زندانیان سیاسی سر و صدای بسیاری به راه انداخت. اما سکوت او در عمل تسهیل کننده‌ی سرکوب آزادی اطلاع رسانی است. حسن روحانی مسئول تضمین اجرای قانون اساسی و حقوق و جان همه شهروندان ایران است.»

ایران یکی از سرکوبگرترین کشورهای جهان در عرصه آزادی اطلاع‌رسانی است. در رده بندی جهانی آزادی مطبوعات در سال ٢٠١٤این کشور ، از میان ۱۸۰ کشور در رده ۱۷۳ قرار دارد.