بنیاد عبدالرحمن برومند

هفت تن به علت شرکت در ویدیوی مربوط به یک آهنگ، با خطر محکومیت مواجه هستند

(بیروت) – سازمان دیده‏بان حقوق بشر امروز اعلام کرد قوه قضائیه ایران باید پرونده هفت تن جوانانی را که در تهیه یک ویدیو شرکت کرده‏اند‏ که آنها را در حال رقص نشان می‏دهد، ختم کرده و به هر گونه دادرسی قضائی یا ایجاد مزاحمت برای آنها و خانواده‏های ایشان پایان دهد. مقامات ایران در روز 21 مه 2014 شش تن از این هفت نفر را با سپردن وثیقه و یک روز پس از نشان دادن آنها در تلویزیون که «اعتراف» نموده و از نقش خود در این ویدیو ابراز پشیمانی می‏کنند، آزاد کردند.

چند هفته پس از آنکه یک ویدیو که نشان می‏‌داد تعدادی از جوانان با ترانه پر طرفدار «هَپی» که توسط فرل ویلیامز خوانده شده می‏‌رقصند و در یوتیوب مورد توجه بینندگان زیادی قرار گرفت، پلیس ایران چهار مرد و سه زن را دستگیر کرد. این ویدیو جوانان مزبور را نشان می‏دهد که چه به تنهایی و چه با یکدیگر، در مکان‏‌های ‏مختلف عمومی و خصوصی  که ظاهراً در تهران است، می‏‌رقصند. زنانی که در ویدیو هستند، حجاب که عبارت از پوشیدن روسری یا شال در مکان‏‌های ‏عمومی برای پوشش موی سر زنان است، ندارند. رقص در ملاء عام یا در معرض تماشا گذاشتن چنین رقصی، به ویژه بین مردان و زنان به طور کلی ممنوع است. مسئولان ساسان سلیمانی که متهم به کارگردانی این ویدیوی یوتیوب است را هنوز در بازداشت نگاه داشته‏‌اند‏.

سارا لی ویتسون، رئیس بخش خاورمیانه سازمان دید‏ه‏بان حقوق بشر گفت: «مردمی که احساس خود را از طریق موسیقی و رقص بیان می‏کنند، جنایتی مرتکب نشده‏اند‏. قوه قضائیه ایران نباید چنین اتهاماتی را دنبال کند.»

تلویزیون دولتی در برنامه‏‌ای در روز 20 مه شش مرد و زن جوان که چهره شان تار شده بود را نشان داد  و آنها را به عنوان افرادی که در ویدیوی یوتیوب ظاهر شده بودند، معرفی کرد. در طی این برنامه، جوانان یاد شده گفتند که آنها قصد نداشتند این ویدیو را به نمایش عمومی بگذارند و اینکه آنها را برای شرکت در این ویدیو فریب داده‏اند‏. حسین ساجدی نیا، یکی از فرماندهان پلیس تهران بزرگ در یک برنامه تلویزیونی اظهار داشت که مسئولان چند ساعت پس از ارسال این ویدیو بر روی اینترنت، هر شش تن را شناسایی و دستگیر کردند که به نظر می‏رسد با گزارش‏هایی ‏که می‏گویند مقامات ابتدا هفته‏ها ‏پس از ارسال ویدیو بر روی اینترنت آنها را دستگیر کرده‏اند‏، تناقض دارد.

دو تن از شرکت کنندگان در ویدیو که با سپردن وثیقه آزاد شده‏اند‏، ریحانه طراوتی و افشین سهرابی بودند. چهار تن دیگر فقط با ذکر نام کوچک (یا نام هنری شان) به اسامی ندا، بردیا، رهام و سپیده معرفی شدند.

هنوز معلوم نیست آیا این جوانان رسماً متهم شده‏ باشند ، اگر چه آزادی آنها با سپردن وثیقه نشانگر آن است که مقامات قصد دارند آنها را تحت پیگرد قرار دهند. مسئولان حکومتی ایران قبلاً برای مجازات افرادی که در فعالیت‏‌هایی ‏شرکت داشته‏‌اند‏ که بر طبق قانون شرع اسلام غیر اخلاقی یا ممنوع محسوب می‏‌شده، برقوانین مربوط به جرائم اخلاقی گوناگون اینترنتی  تکیه کرده‏اند‏. مجازات‏‌های ‏مربوط به نقض اینگونه قوانین می‏تواند شامل جریمه، حبس و تحمل شلاق باشد.

این دستگیری‏‌ها ‏علیرغم سخنان پیشین رئیس جمهور حسن روحانی مبنی بر اعطاء آزادی بیشتر اینترنتی در کشور و اختلاف نظر‏های ‏ظاهری میان شاخه‏‌های ‏گوناگون دولت در مورد میزان نظارت و سانسور اینترنت توسط مقامات، رخ داده است. در روز 21 مه، یعنی روزی که مسئولان این جوانان را آزاد کردند، گرداننده یک توئیتر که با دفتر ریاست جمهوری لینک دارد یک مطلب ارسالی بر روی توئیتر در ژوئن 2013 را دوباره ارسال کرد که می‏گوید «شادی حق مردم ماست. ما نباید در باره رفتارهایی که ناشی از شادی است، بیش از حد سختگیری کنیم.»

یوتیوب و فیسبوک در ایران مسدود هستند، اما میلیون‏ها ‏تن از ایرانیان با استفاده از پروکسی‏ها ‏و فیلترشکن‏‌های ‏دیگر به این سایت‏‌ها ‏و سایت‏‌های ‏فیلتر شده دیگر دسترسی دارند.