بنیاد عبدالرحمن برومند

(بیروت ) سازمان دیده بان حقوق بشر امروز اظهار داشت قوه قضائیه ایران باید روزنامه‎نگاران متعددی را که در روزهای اخیر دستگیر کرده، یا فوراً آزاد نماید یا اتهام ایشان را مشخص کند. هر اتهامی باید بر پایه شواهد و مدارک واضح باشد، نه اینکه خود، به نفسه ناقض حقوق بنیادین روزنامه نگاران، از جمله آزادی بیان و انجمن در میان آنها گردد. قوه قضائیه و کلیه مقامات ایرانی باید حق آزادی بیان کلیه روزنامه نگاران در ایران علی الخصوص در طی دوران پیش از انتخابات ریاست جمهوری 2013 را تضمین نمایند.

نیروهای امنیتی در تهران از روز 26 ژانویه 2013 شروع به حمله به منازل و دفاتر روزنامه نگاران کرده و ظاهراً آنان را به اتهام آنچه که ارتباط ایشان با رسانه های خارجی نامیده می‏شد دستگیر نمودند. به نظر می‏رسد این دستگیری ها بخشی از یک سلسله عملیات سرکوب برای خاموش ساختن روزنامه نگاران و وبلاگ نویس‎ها پیش از انتخابات ریاست جمهوری باشد که قرار است در روز 14 ژوئن برگزار گردد.

سارا لی ویتسون، مدیر بخش خاورمیانه سازمان دیده بان حقوق بشر اظهار داشت «مقامات قصد دارند با نزدیک شدن به زمان انتخابات ریاست جمهوری در ماه ژوئن، با ترساندن روزنامه نگارن، آنها را وادار به سکوت نمایند. دادستان‎های ایران توضیح نداده اند چرا ارتباط یک روزنامه نگار با رسانه های خارجی یا نیروهای سیاسی مخالف، جنایت محسوب می شود.»

بر طبق گزارش سازمان گزارشگران بدون مرز، نیروهای امنیتی در روز 26 ژانویه، به دفاتر خبرگزاری کار ایران «ایلنا» که یک بنگاه خبررسانی دولتی است حمله برده و میلاد فدائی اصل را دستگیر کردند. آنها همچنین همان روز سلیمان محمدی را که برای روزنامه اصلاح طلب «بهار» کار می کند، در دفتر کارش دستگیر نمودند. بنا بر خبر گزارشگران بدون مرز، هر دوی این افراد به زندان اوین انتقال داده شده اند.

گزارشگران بدون مرز همچنین اعلام کرد که روز بعد، نیروهای امنیتی حملات مشابهی را به پنج نشریه دیگر به نام  روزنامه های «اعتماد»، «بهار»، «شرق»، و «آرمان»، و نیز هفته نامه «آسمان» انجام دادند که دفاتر همگی آنها در تهران قرار دارد. حداقل ده تن از این روزنامه نگاران را به نامهای ساسان آقائی، نسرین تخیری، جواد دلیری و امیلی امرائی از روزنامه «اعتماد»؛ مطهره شفیعی، نرگس جودکی، صبا آذرپیک از روزنامه «آرمان»؛ پوریا عالمی و پژمان موسوی از روزنامه «شرق»؛ و اکبر منتجبی ازهفته نامه «آسمان» دستگیر نمودند. نیروهای امنیتی در روز 28 ژانویه دو روزنامه نگار دیگر به نام های کیوان مهرگان و حسین یاغچی را هم دستگیر کردند، اما شفیعی را که روز قبل دستگیر شده بود آزاد نمودند.

یکی از اعضاء سازمان گزارشگران بدون مرز به دیده بان حقوق بشر گفت علیرغم اخباری که توسط خبرگزاری ایرانی نیمه رسمی مهر در روز 29 ژانویه منتشر شده و حاکی از آن است که چند تن از این 13 نفر بازداشت‎شدگان فعلی آزاد شده اند، به جز شفیعی هیچیک از ایشان هنوز توسط مقامات آزاد نشده اند. وی همچنین گفت کلیه این 13 تن در بند 209 زندان اوین نگهداری می شوند که توسط وزارت اطلاعات اداره می شود، و نیز اینکه بسیاری از این بازداشت شدگان قادر بوده اند در چند روز گذشته با خانواده هایشان تماس بگیرند.

بنا بر اظهارات گزارشگران بدون مرز، دادستان ها همچنین احکام جلبی هم برای تعداد نامشخص دیگری از روزنامه نگاران صادر  کرده و از ایشان خواسته اند خود را در عرض چند روز آینده به دادگاه های انقلاب معرفی نمایند.

دادستان ها و مقامات قضائی هیچگونه دلیلی برای این دستگیری ها ارائه نداده اند. منابع نیمه رسمی اتهامات این روزنامه نگاران را مشخص نکرده اند اما گفته اند که ایشان به علت آنچه که گفته می شود ارتباط با گروه های مخالف [دولت] و رسانه های گروهی خارجی بوده است دستگیر شده اند. مقامات ایران ادعا می کنند که گروه های مخالف و رسانه های خارجی مسئول تظاهرات ضد دولتی پس از انتخابات جنجال برانگیز ریاست جمهوری در ژوئن 2009 بوده اند و اکنون نیز قصد دارند در انتخابات آتی، اخلال ایجاد کنند.

بر اساس گزارش های گوناگون، پلیس یکی از افراد بازداشت شده در 28 ژانویه به نام مهرگان را به این دلیل  دستگیر کرده است تا دوران یک ساله حبس خود را که به دلیل محکومیتش در سال 2012  به جرم «تبلیغ علیه نظام» در ارتباط با فعالیت های روزنامه نگاری اش بوده است، سپری نماید. بر طبق گفته سازمان عفو بین الملل، مقامات ایران چند تن از افرادی که در روزهای اخیر دستگیر شده اند، را قبلاً نیز به جرم اینکه می خواستند از حق بنیادین خود برای آزادی بیان و تجمع استفاده نمایند، دستگیر کرده بودند.

در روز 27 ژانویه خبرگزاری جمهوری اسلامی گزارش داد که دادستان تهران دستور مسدود کردن یک سایت خبری مستقل به نام تابناک را صادر کرده است، بدون آنکه دلیل این اقدام را ذکر نماید. تابناک وابسته به محسن رضائی، یکی از نامزد های انتخابات ریاست جمهوری سال 2009 و نیز نیروهای اصولگرای وفادار به آیت الله علی خامنه ای می باشد.

در روز 28 ژانویه خبرگزاری نیمه رسمی مهر گزارش داد که مقامات ایران، روزنامه نگارها را به دلیل همکاری با رسانه های منحرف ایرانی و خارجی و به دستور مقامات قضائی دستگیر نموده اند و اضافه نمود که این روزنامه نگاران ظاهراً با برخی از رسانه های فارسی زبان خارجی همکاری می کرده اند.

همان روز خبرگزاری نیمه رسمی فارس که گمان می رود وابسته به سپاه پاسداران ایران باشد، دستگیری حد اقل 11 تن از این روزنامه نگاران را تأئید نمود. خبرگزاری مزبور، این افراد را «نزدیک به عوامل فتنه و ضد انقلاب» توصیف کرده و گفت که این افراد بر اساس احکام جلب صادره ازسوی مقامات قضائی ایران دستگیر گردیده اند. محمد حسینی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در روز 28 ژانویه اعلام داشت دستگیر شدگان به علت فعالیت های «مربوط به روزنامه نگاری» شان بازداشت نشده اند.

مقامات ایران قبلاً نیز چندین روزنامه که در حملات اخیر هدف قرار داده اند را هم به مدت های متفاوتی تعطیل کرده اند، از جمله روزنامه های شرق و بهار که  در حال حاضراز روزنامه های مستقل اصلاح طلب در ایران می‎باشند.

مقامات فشار را هم علیه روزنامه نگاران داخلی و هم آنهائی که برای رسانه های فارسی زبان مقیم خارج کار می‎کرده اند، تشدید نموده اند. بر طبق سازمان گزارشگران بدون مرز، از ابتدای سال 2013، نیروهای وابسته به سپاه پاسداران انقلاب و وزارت اطلاعات، ظاهراً در ارتباط با تحت پوشش قرار دادن وقایع مربوط به انتخابات آتی، چندین روزنامه نگار را برای بازجوئی فرا خوانده اند.

بر طبق اظهارات صادق صبا، رئیس بخش فارسی بی بی سی و چند روزنامه نگار دیگر، مقامات ایران برای روزنامه نگاران ایرانی مقیم خارج که برای رسانه های فارسی زبان از قبیل بی بی سی و صدای امریکا کار می‎کنند نیز بیش از پیش ایجاد مزاحمت کرده اند، از جمله تهدید، احضار، و بازجوئی از افراد خانواده آنها در داخل ایران. در سال 2012 سازمان دیده بان حقوق بشرمزاحمت های ایجاد شده برای اعضاء خانواده روزنامه‎نگارانی که برای بی بی سی فارسی کار می کنند را مستند ساخت.

رهبر ایران در روز 28 دسامبر 2012 در طی یک سخنرانی به روزنامه نگاران و افراد دیگر اخطار کرد از بیان مطالبی که حاکی از آزاد نبودن انتخابات در ایران می باشد، خودداری نمایند. در روز 21 ژانویه، غلامحسین محسنی اژه‎ای، دادستان کل، در طی یک کنفرانس خبری اعلام نمود وی اطلاعات موثقی دریافت داشته که نشان می دهد روزنامه نگاران بخصوصی در ایران با غربی ها و ضد انقلاب مقیم خارج همکاری دارند. وی اظهار داشت نیروهای امنیتی به زودی این افراد را دستگیر خواهند نمود. هنوز معلوم نیست که آیا مقصود وی روزنامه‎نگارانی که در طی چند روز گذشته دستگیر شده اند، بوده است یا خیر.

حساسیت دولت نسبت به نقش روزنامه نگاران و وبلاگ نویس ها به ویژه در دوران پیش از انتخابات مجلس سال 2012 شدید بوده است. چندین تن از آنان دستگیر شده اند و قوه قضائیه تهدید کرد هر فردی که مردم را به تحریم دعوت کند، تحت تعقیب قانونی قرار خواهد گرفت.

بر طبق  گفته سازمان گزارشگران بدون مرز، از دسامبر 2012،  43 روزنامه نگار و وبلاگ نویس در زندان به سر می برده اند، که در میان کشورهای جهان مقام دوم را در این مورد از آنِ ایران می سازد.