بنیاد عبدالرحمن برومند

(نیویورک) - دیده بان حقوق بشر امروز گفت که بنابرگزارش فعالان محلی،نیروهای امنیتی بیش از 65 نفر از ساکنان عرب استان اکثراً عرب نشین خوزستان ایران را در جریان یورش های امنیتی از اواخر سال 2011 تاکنون دستگیر کرده اند. دیده بان حقوق بشر افزود که دولت ایران باید افراد دستگیرشده را فوراً تفهیم اتهام و یا آزاد کند و در مورد گزارش‏های فعالان محلی مبنی برکشته شدن دو تن از بازداشت شدگان در بازداشتگاه های وزارت اطلاعات در هفته گذشته تحقیق نمایند.

گزارش‏های فعالان محلی در مورد بازداشت‏های گسترده در شهرهای حمیدیه، شوش، و اهواز حاکی از آن است که مقامات دست کم برخی از این دستگیری‏ها را در پاسخ به شعارنویسی و دیوارنویسی‏های ضد دولتی صورت داده اند که برای ابراز همدردی با بهار عرب و تحریم انتخابات مجلس، که قرار است در 2 مارس برگزار گردد، توسط اسپری‏های نقاشی بر دیوارهای ساختمان های عمومی انجام شده است.  طبق اطلاعاتی که در دسترس دیده بان حقوق بشر قرار گرفته است محمد کعبی، 34 ساله، و ناصر آلبوشوکه درفشان، 19 ساله، ظاهراً در اثر شکنجه در بازداشتگاه‏های تحت اداره مسئولین اطلاعات محلی، به ترتیب در شوش و اهواز جان باخته اند. فعالان محلی می گویند که بسیاری از بازداشت شدگان به شکل انفرادی در بازداشتگاه‏ها نگهداری می شوند.

جو استورک، معاون بخش خاورمیانه دیده بان حقوق بشر گفت: « سکوت مطلقی در مورد دور اخیر بازداشت‏‏ فعالان و معترضان عرب در ایران حاکم است. ما از مقامات می خواهیم که فوراً دلایل دستگیری این افراد را توضیح داده و امکان ملاقات آنان را با خانواده‏ها و وکلایشان  فراهم آورند و همچنین همه بازداشت شدگان را بی درنگ برای محاکمه حاضر کرده و آنانی را که مرتکب شکنجه شده اند پاسخگو و مسئول بدانند.»  

دیده بان حقوق بشر در مورد افراد بازداشت شده ابراز نگرانی می‏کند. باتوجه به اعمال گذشته دولت، برخی از بازداشت شدگان درصورتی که توسط دادگاه انقلاب  در ارتباط با جرائم امنیت ملی ازجمله تروریسم و یا جاسوسی محاکمه گردند و یا محکوم شناخته شوند، درمعرض خطرقریب الوقوع اعدام قرار خواهند گرفت.  دیده بان حقوق بشر ازاتهامات مطرح شده دراین پرونده ها اطلاعی در دست ندارد.

براساس گزارش چند گروه حقوق بشری عرب ایرانی، نیروهای امنیتی دست کم 18 مرد عرب را در شهر حمیدیه، واقع در 25 کیلومتری غرب اهواز، مرکز استان، از نوامبر 2011 تاکنون دستگیر کرده اند. اولین دستگیری با حسن منابی، فعال برجسته و مدیر مدرسه ابتدایی و برادر او، غالب، در 28 نوامبر آغاز شد. یکی از دوستان نزدیک حسن منابی به دیده بان حقوق بشر گفت که وی از سال 2005 تاکنون چندین بار توسط نیروهای امنیتی و اطلاعاتی دستگیر شده است. فرد مزبور افزود که منابی در مورد شکنجه و بدرفتاری نیروهای امنیتی و اطلاعاتی با خود  در طی بازداشت‏های قبلی با دوستانش صحبت کرده بود و ازاین رو در اواخر سال 2010 تصمیم گرفته بود در ترکیه تقاضای پناهندگی کند.  

دوست منابی به دیده بان حقوق بشر گفت که مامواران وزارت اطلاعات همسر وی را جهت اعمال فشار بر او برای بازگشت به ایران احضار، و برای چندین روز بازداشت کردند. منابی با بازگشت به ایران در سپتامبر 2011، خود را به مسئولین اطلاعات در اهواز معرفی کرد که پس از چندین ساعت بازجویی آزاد شد. اما در 28 نوامبر، ماموارن اطلاعاتی به خانه او هجوم برده و وی  و برادر او، غالب، را دستگیر کردند. از آن زمان تاکنون، مقامات او را به اتهام جاسوسی برای ایالات متحده امریکا و انگلستان و داشتن ارتباط با گروه های عرب مخالف که در استان خوزستان فعالیت دارند تحت بازداشت قرار داده اند.   

یکی از فعالان محلی خوزستان به دیده بان حقوق بشر گفت که آخرین دور دستگیری‏ها در حمیدیه زمانی آغاز شد که نیروهای امنیتی 9 تن عرب ایرانی را در 10 ژانویه و 4 تن دیگر را در 26 و 28 ژانویه به زندان انداختند. اکثریت این افراد 20 تا 28 سال دارند و برخی از آنان در گذشته نیز به دلیل شرکت در تظاهرات‏ جهت احراز حقوق بیشتر برای اقلیت قومی عرب بازداشت شده بودند. فرد مزبور افزود که دست کم یکی از این افراد با قرار وثیقه آزاد شده است، اما تعداد بیشتری از آن زمان تا کنون دستگیر شده اند.

مقامات دست کم 27 نفر را در شوش، واقع در 115 کیلومتری اهواز، در هفته‏های اخیر دستگیر کرده اند. بنابرگزارش یکی از فعالان محلی، نیروهای امنیتی، ازجمله لباس شخصی‏های عضو وزارت اطلاعات، این دستگیری ها را در واکنش به شعارها و دیوار نویسی ضد دولتی آغاز کرده اند که در حمایت از بهار عرب و تحریم انتخابات مجلس که قرار است در 2 مارس برگزار شود توسط اسپری‏های نقاشی بر دیوارهای عمومی انجام شده است. وی افزود که نیروهای امنیتی در سراسر شوش پست های بازرسی ایجاد کرده اند و مردم پس از آن که نیروهای امنیتی جاسم کعبی، دختر او خدیجه و پسرش محمد را دستگیر کردند، « برآشفتند و به خیابان ها ریختند». نیروهای امنیتی در واکنش به این امر، 24 مرد که اغلب آنان در سنین 20 قرار داشتند را در 25 و 26 ژانویه دستگیر کردند. این دستگیری‏ها در احمدآباد، خازیره، داور و چندین روستا درخارج شهر شوش صورت گرفت.

فرد مزبور گفت: « [از 25 ژانویه] برای مدت چهار روز  شوش عملاً تحت حکومت نظامی قرار داشت، اما وضعیت فعلاً به حالت عادی برگشته است. با این همه نیروهای امنیتی در شهر حضور سنگینی دارند.»

وی به دیده بان حقوق بشر گفت که محمد کعبی در 21 ژانویه در شوش دستگیر شد و در حین بازداشت در یکی از بازداشتگاه های نیروهای وزارت اطلاعات محلی جان باخت. فرد مزبور گزارش سایر فعالان محلی را تائید نمود که مقامات مسئول دفتر وزارت اطلاعات محلی در شوش با خانواده کعبی در 2 فوریه تماس گرفته و می گویند که کعبی مرده است. طبق گزارش‏ها، فرد مسئول به خانواده کعبی می گوید که مقامات، او را قبلاً دفن کرده و آنان نیازی به تشییع جنازه ندارند و هشدار می دهد که خانواده او نباید مجلس عزاداری عمومی برای فرزند  خود برگزار بکنند.

قبل از انتشار خبر مرگ کعبی، فعالان محلی به دیده بان حقوق بشر اطلاع دادند که ظاهراً ناصر آلبوشوکه درفشان بر اثر شکنجه در یکی از بازداشتگاه های وزارت اطلاعات در اهواز در 30 ژانویه جان باخته است. یک منبع نزدیک به خانواده درفشان به دیده بان حقوق بشر گفت که نیروهای امنیتی درفشان را در تاریخ 26 ژانویه به دلایل نامعلومی دستگیر کرده بودند.

فرد مزبور افزود که در 30 ژانویه، ماموران وزارت اطلاعات اهواز به پدر درفشان زنگ زده و از او می خواهند جهت بردن درفشان به آنجا بیاید. بعد از رسیدن به بازداشتگاه، پدرش در یک نگاه گذرا چشمش به جسدی در داخل یک آمبولانس می افتد که در آنجا پارک شده بود و می پرسد که آیا جسد پسرش است، اما مقامات انکار می کنند. اما بعد از دنبال کردن آمبولانس در بیمارستان می فهمد که آن جسد پسرش بوده است. فرد مزبور افزود که خانواده درفشان آثار شکنجه، از جمله کبودی صورت، گردن، کمر و دنده را بر بدن او مشاهده کرده اند. مقامات ادعا می کنند که درفشان در اثر مرگ طبیعی مرده است.

فرد مزبور به دیده بان حقوق بشر گفت که مقامات از تحویل جسد به خانواده درفشان اجتناب کرده اند.

فعالان محلی همچنین به دیده بان حقوق بشر گفتند که ماموران اطلاعات دست کم 11 مرد عرب را در اهواز و اطراف آن از 3 فوریه تا کنون دستگیر کرده اند. نیروهای امنیتی همچنین 10 مرد عرب سنی مذهب را در 17 ژانویه دستگیر کردند. یکی از آنها به دیده بان حقوق بشر گفت که در حال حاضر نیروهای امنیتی، اکثراً ماموران لباس شخصی، در سراسر اهواز حضور دارند و وضعیت منطقه در مجموع ملتهب است.

دیده بان حقوق بشر اسامی بسیاری از کسانی را که دستگیر و یا کشته شده اند دریافت کرده است، اما به علت وضعیت امنیتی خوزستان و اعمال محدودیت شدید توسط دولت نسبت به ارسال گزارش‏های بی طرفانه از این منطقه، قادر نبوده است نحوه بازداشت آنان را به شکل مستقل تائید نماید. دیده بان حقوق بشر قبلاً از مقامات ایرانی خواسته بود که جهت بررسی ادعاهای نقض جدی حقوق بشر در این استان، به رسانه های مستقل بین المللی و سازمان های حقوق بشری اجازه دسترسی آزادانه بدهند.  

جو استورک گفت، «عملیات‏ امنیتی در استان خوزستان که بعد از تظاهرات ماه آوریل سال گذشته آغاز شد، تاکنون بیشترین تعداد مرگ و میر و جراحت افراد را بعد از سرکوب تظاهرکنندگان به دنبال انتخابات بحث برانگیز ریاست جمهوری سال 2009 از خود به جا گذاشته است. با توجه به سیاست عدم انتقال اطلاعات و محاکمه و اعدام های مخفیانه در این استان، ما دلایل قانع کننده ای در دست داریم که در مورد افراد ربوده و ناپدید شده توسط مقامات ابراز نگرانی کنیم.»