بنیاد عبدالرحمن برومند

برای حقوق بشر در ایران

https://www.iranrights.org
ترویج مدارا و عدالت به کمک دانش و تفاهم
گزارشگران بدون مرز

جنگ جمهوری اسلامی با رسانه‌ها ادامه دارد

گزارشگران بدون مرز
۲۹ شهریور ۱۳۹۰
خبرنامه

مقامات ایران از همۀ ابزارها برای ممنوع کردن حضور گزارشگران خارجی و مسدود کردن پخش رادیو و تلویزیون‌های برون مرزی در داخل کشور استفاده می‌کنند. شبکه‌ تلویزیونی بی بی سی بارها به شکل رسمی از "ارسال پارازیت از داخل ایران" اعتراض کرده است.

گزارشگران بدون مرز حملۀ هدفمند رژیم ایران علیه شبکه تلویزیونی بی بی سی فارسی را محکوم می‌کند. در پی پخش مستندی در باره آیت‌الله خامنه‌ای رهبر جمهوری اسلامی ایران، برنامه‌های این شبکه در جمعه شب ٢٥ شهریور با ارسال امواج پارازیت و با اخلال مواجه شد. شنبه ٢٦ شهریور رسانه‌های نزدیک به حکومت از بازداشت " تعدادی از همکاران بی بی سی در ایران" خبر دادند. سید محمد حسینی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی دوشنبه ٢٨ شهریور در مصاحبه با خبرگزاری ایسنا با تائید این خبر گفت "این افراد در پی اتهام همکاری با بی‌بی‌سی فارسی دستگیر شده‌اند.(...) در مورد دستگیری‌ها با وزیر اطلاعات صحبت کردم و قرار شد که جزئیات بیشتری را در این ارتباط در اختیار ما قرار دهند." سه‌شنبه ٣٠ شهریور وزارت اطلاعات با انتشار اطلاعیه‌ای خبر "بازداشت افرادی در ارتباط با بخش فارسی بی‌بی‌سی» را تائید و آنها را به « جاسوسی » متهم کرد. بی بی سی یک روز پیشتر با انتشار بیانیه‌ای در لندن گفته‌های مقامات رسمی ایران را تکذیب و اعلام کرده بود "که این شش نفر هیچ گاه کارمندش نبوده اند".

"خط و نشان رهبری" در بارۀ بخش‌هایی از زندگی و نزدیکان، آیت‌الله خامنه‌ای است. این مستند با تصویرهای اعتراض خیابانی به انتخابات مورد مناقشه محمود احمدی نژاد در سال ١٣٨٨ آغاز و به چگونگی به قدرت رسیدن و نقش رهبر در سرکوب اصلاح‌طلبان و رسانه‌ها را به تصویر می‌کشد. این فیلم با استفاده از تصاویر آرشیو در دسترس همگان و مصاحبه با بسیاری از شخصیت‌های ایرانی در تبعید تهیه شده است. در ایران همچون بسیاری دیگر از کشورهای تمامیت‌خواه سخن گفتن از زندگی و عمل‌کرد "رهبر" موضوعی ممنوعه است. در این باره حتا خبر ارسالی خبرگزاری فرانسه که در باره دستگیری سینماگران است به پخش این فیلم هیچ اشاره‌ای نکرده است. رسانه‌های نزدیک به قدرت تنها حروف اول اسامی بازداشت‌شدگان را منتشر کرده‌اند.

بنا بر اطلاعاتی که گزارشگران بدون مرز جمع‌اوری کرده است تعداد بازداشت شدگان بیشتر از رقمی است که اعلام شده است، اما سازمان نمی‌تواند تا پیش از تائید رسمی مقامات جمهوری اسلامی این اسامی را منتشر کند.

« گزارشگران بدون مرز تاسف خود را از نقض مجدد حقوق بشر در ایران اعلام می‌کند. مقامات ایران از همۀ ابزارها برای ممنوع کردن حضور گزارشگران خارجی و مسدود کردن پخش رادیو و تلویزیون‌های برون مرزی در داخل کشور استفاده می‌کنند. شبکه‌ تلویزیونی بی بی سی بارها به شکل رسمی از "ارسال پارازیت از داخل ایران" اعتراض کرده است. در سال‌های اخیر تعداد زیادی از گزارشگران رسانه های جهانی از جمله خبرگزاری فرانسه، بی بی سیٰ و یا روزنامه ال پایس نتوانسته‌اند اقامت و اعتبار کارت خبرنگاری خود را تمدید و مجبور به ترک کشور شده‌اند. ایران با ٢٩ روزنامه‌نگار زندانی سومین زندان بزرگ روزنامه‌نگاران در جهان است.»

در قوانین اساسی ایران به صراحت اجازۀ تاسیس رادیو و تلویزیون خصوصی و خارج از "نظر مشترک سه قوه" داده نشده است. اما هیج قانونی مصاحبه و همکاری با رسانه‌ها را برای روزنامه‌نگاران ممنوع نکرده است. در دی ماه ١٣٨٨ وزیر سابق فرهنگ و ارشاد اسلامی محمد صفار هرندی فعالیت تلویزیون فارسی بی بی سی در ایران و همچنین همکاری روزنامه‌نگاران ایرانی با رسانه‌های خارجی را ممنوع اعلام کرد. در ١٤ دی ماه ١٣٨٨ حیدر مصلحی وزیر اطلاعات در مصاحبه‌ای اعلام کرد:" مواردی از دستگیرشدگان اتباع بیگانه داشته‌ایم (..) و دوربین‌ها و وسایلی که در اختیارشان بوده کشف شده است ." وزارت اطلاعات همزمان با انتشار فهرستی از ٦٠ انجمن غیر دولتی و رسانه های جهانی هر گونه همکاری و ارتباط با این نهادها را برای شهروندان ایرانی ممنوع کرد. از جمله در این فهرست از رسانه‌هایی چون صدای امریکا و بی بی سی نام برده شده است. در تاریخ ٢٨ آذر شبکه تلویزیونی بی بی سی فارسی برنامه ویژه‌ای را به درگذشت آیت‌الله منتطری اختصاص داد با آنکه از سوی ایران تلاش شد تا کلیت برنامه ماهواره هاتبرد ٦ با ارسال پارازیت با اختلال مواجه شود. اما برای اولین بار پس از ده‌ها سال آیت‌‌الله منتظری در صفحه تلویزیون میلیونها ایرانی ظاهر شد. روزنامه‌نگار و مدافع حقوق بشرعمادالدین باقی در تاریخ ٧ دی ماه بازداشت شد و یکی از دلایل بازداشت وی "تبانی علیه نظام" با ظاهر شدن در تلویزیون بی بی سی اعلام شده بود. وی در تیرماه سال جاری آزادشد. در تاریخ ١٢ اردیبهشت ١٣٨٩ مازیار خسروی سردبیر سایت هم میهن نیوز به اتهام همکاری در پخش گزارشی از حمله به کوی دانشگاه از تلویزیون فارسی بی بی سی بازداشت شد. در فرادی انتخابات مورد مناقشه محمود احمدی نژاد، بسیج و ماموران نیروی انتظامی به خوابگاه دانشجویان حمله کرده بودند، در این حمله ده‌ها دانشجو زخمی و چهار تن به قتل رسیدند. این روزنامه‌نگار یک ماه پس از بازداشت به دلیل بیماری حاد قلبی از زندان آزاد شد.

گزارشگران بدون مرز تشدید سرکوب سینماگران ایرانی را از سوی رژیم محکوم می‌کند. در دوسال گذشته بسیاری از مستندسازان، بازیگران و کارگردانان سینمای ایران دستگیر و به زندان محکوم شده‌اند. اگر صدای هنرمند مشهور جعفر پناهی در جهان شنیده شد، اما بسیاری از گمنامان یا در اوین زندانی و یا در سومین زندان بزرگ جهان برای روشنفکران و روزنامه‌نگاران آزاد اما همچنان تحت فشار و تهدید بسر می‌برند.