ایران: رهبران مخالفان و خانواده های آنان را آزاد سازید
مقامات به طور خودسرانه میرحسین موسوی و مهدی کروبی را در بازداشت نگاه داشته
(نیویورک) - سازمان دیده بان حقوق بشر امروز اعلام داشت مقامات باید فوراً دو رهبر برجسته مخالفان و اعضاء خانوادههای آنان را آزاد نموده و به آنان اجازه دهند به فعالیتهای سیاسی صلحجویانه خود بپردازند. دولت حسین موسوی و مهدی کروبی، همسرانشان، و یکی از پسران کروبی را در بازداشت نگاه داشته است. اعضاء مخالفان گفتند اخیراً مقامات پس از آنکه رفت و آمد این افراد را محدود کرده و به مدت بیش از دو هفته آنها را در بازداشت خانگی نگاه داشته اند، این دو رهبر و همسرانشان را به محل دیگری انتقال دادهاند.
پس از آنکه این دو رهبر به پشتیبانی از معترضان در تونس و مصر و نیز در اعلان نارضایتی از شرایط ایران، درخواست برپائی تظاهرات نمودند، بازداشتهای خانگی آغاز گردید. بر طبق چند گزارش رسانهای و نیز بر طبق گفته یکی از اعضاء مخالفان که با سازمان دیدهبان حقوق بشر گفتگو کرده، در روز ۲۴ فوریه ۲۰۱۱ (۵ اسفند ۱۳۸۹) و یا در حدود همان تاریخ پس از آنکه وبسایتهای مخالف به دلیل بازداشت خانگی این افراد، [عموم مردم] را به برپائی اعتراضات فراخواندند، نیروهای امنیتی موسوی و کروبی و همسرانشان، زهرا رهنورد و فاطمه کروبی را به زندان حشمتیه که بازداشتگاهی واقع در یکی از پایگاه های سپاه پاسداران در تهران میباشد، انتقال دادند. سازمان دیدهبان حقوق بشر گفت بازداشت این افراد با قانون ایران تطابق ندارد. یکی از سخنگویان موسوی اظهار داشت به این افراد گفته نشده است که چرا دستگیر شدهاند و نیز آنها را نزد یک قاضی بیطرف (مستقل) حاضر ننمودهاند و هیچگونه اعلام جرمی علیه آنان صورت نگرفته است.
جو استورک، معاون رئیس بخش خاورمیانه سازمان دیدهبان حقوق بشر اظهار داشت: «بازداشت حسین موسوی و مهدی کروبی، تلاشی ناشیانه از جانب حُکّام ایران برای سرکوب و خفقان ناراضیان سیاسی صلح طلب میباشد.»
مقامات عملاً موسوی و کروبی را از ۱۴ فوریه (۲۵ بهمن) یعنی از زمان نخستین تظاهرات برنامه ریزی شده در ایران در ۲۰۱۱ تحت بازداشت خانگی قرار دادهاند. دادستان تهران، عباس جعفری دولتآبادی در روز ۲ مارس (۱۱ اسفند) گزارشهائی که حاکی از انتقال موسوی و کروبی توسط رهبران ایران به یک بازداشتگاه بود، تکذیب کرده و گفت ایشان هنوز در خانههایشان هستند. محسن غلامحسین محسنی اژهای، سخنگو و دادستان کل قوه قضائیه ایران در روز ۲۸ فوریه (۹ اسفند) به خبرنگاران گفته بود مقامات رفت و آمدهای موسوی و کروبی را «محدود» کردهاند و ارتباطات میان آنها و دیگران نیز شدیداً محدود گشته است. وی به خبرنگاران گفت: «آنهائی که علیه رژیم اسلامی کار میکنند... باید بدانند که با آنها مقابله خواهد شد.»
در روز ۲۵ فوریه (۶ اسفند) شورای هماهنگی راه سبز امید (شورا) که فعالیتهای جنبش مخالفان ایران را هماهنگ کرده و از موسوی و کروبی حمایت میکند، از ایرانیان خواست تا در روز ۱ مارس (۱۰ اسفند) در تهران و دیگر شهرهای بزرگ جمع شده و «نسبت به بازداشت مداوم خانگی و زندانی نمودن رهبران جنبش سبز اعتراض نمایند.» در روز ۱ مارس (۱۰ اسفند) مجدداً هزاران ایرانی خیابانهای تهران و دیگر شهرهای بزرگ را مملو ساختند. نیروهای امنیتی، از جمله پلیس ضد شورش و گروه شبه نظامی بسیج که تعداد آنها باعث متفرق شدن تظاهرکنندگان در بسیاری از نقاط تهران شده بود، در تلاش برای پیشگیری از شکل گرفتن تجمعات و خواندن شعارهای ضد دولتی، با استفاده از گاز اشک آور، باتوم، و تفنگ ساچمه ای به تظاهرکنندگان حمله نمودند. طبق گفته شاهدان، دهها تن دستگیر گردیدند.
در پاسخ به فراخوانهای قبلی موسوی و کروبی برای تظاهرات اعتراض آمیز و علیرغم حضور سنگین نیروهای امنیتی، از ۱۴ فوریه (۲۵ بهمن) تا کنون سه تظاهرات در تهران و دیگر شهرها صورت گرفته است. مقامات به تظاهرکنندگان آرام، با حمله های خشونت آمیز پاسخ داده و در روزهای ۱۴، ۱۶، و ۲۰ فوریه (به ترتیب برابر با ۲۵ و ۲۷ بهمن، و ۱ اسفند) دهها تن را در تهران و دیگر شهرهای بزرگ دستگیر نمودند. در نتیجه درگیریهای میان تظاهرکنندگان و نیروهای امنیتی، حد اقل سه تن جان خود را از دست دادهاند، که دو تن از آنها در روز ۱۴ فوریه (۲۵ بهمن) و نفر سوم هم در روز ۲۰ فوریه (۱ اسفند) جراحات مهلکی برداشتند.
در روز ۲۸ فوریه (۹ اسفند) وبسایتهای وابسته به رهبران مخالفین گزارش دادند که مقامات در غروب روز ۲۴ فوریه (۵ اسفند) پس از مدت دو هفته بازداشت خانگی، کروبی و همسرش را با زور از منزلشان بردهاند. سهام نیوز، وبسایت وابسته به کروبی در روز ۲۶ فوریه (۷ اسفند) گزارش داد که نیروهای امنیتی وارد منزل کروبی شده و پسر کوچکتر وی به نام علی کروبی را دستگیر نمودهاند. محل نگهداری وی نامعلوم است. بنا به گفته مادرش، فاطمه کروبی، که در سهام نیوز درج گردیده، نیروهای امنیتی قبلاً در فوریه ۲۰۱۰ (بهمن ۱۳۸۸) علی کروبی را بازداشت نموده و گفته میشود بدون آنکه هیچگونه اعلام جرمی علیه وی نمایند، او را مورد ضرب و شتم قرار داده بودند.
اردشیر امیر ارجمند، سخنگوی میرحسین موسوی، که در تبعید به سر میبرد، به سازمان دیدهبان حقوق بشر گفت مقامات امنیتی که خانه این رهبران را به محاصره درآوردهاند، دائماً از ارائه هر گونه اطلاعاتی در باره محل نگهداری آنان خودداری میکنند، اما منابع ناشناس در داخل کشور تأئید نمودهاند که مقامات بدون ارائه حکم جلب، موسوی، کروبی، و همسرانشان را به زندان حشمتیه در تهران منتقل نمودهاند. ارجمند همچنین گزارشهای قبلی مبنی بر اینکه مقامات برای جلوگیری از دسترسی به اقامتگاه شخصی موسوی، یک در بزرگ فولادی در آنجا نصب کردهاند، را تأئید کرد.
مقامات رسمی دولتی و اعضاء مجلس ایران که طرفدار دولت هستند، درخواست کردهاند که این دو رهبر مخالفین محاکمه و اعدام شوند. بنا به گزارش سهام نیوز، از زمان آغاز گسترده تظاهرات که به دنبال انتخابات جنجال برانگیز ریاست جمهوری در سال ۲۰۰۹ (۱۳۸۸) صورت گرفت، نیروهای امنیتی، رفت و آمدهای موسوی و کروبی را از نزدیک زیر نظر داشتهاند، و عوامل لباس شخصی در خارج از اقامتگاه شخصی کروبی جمع شده و چندین حمله خشونت بار علیه وی و خانوادهاش انجام دادهاند.
اصل ۳۲ قانون اساسی ایران تصریح میکند که «هیچکس را نمیتوان دستگیر کرد مگر به حکم و ترتیبی که قانون تعیین میکند» و اینکه اتهامات باید «بلافاصله کتباً به متهم ابلاغ و تفهیم شود» و پرونده ظرف ۲۴ ساعت به مراجع صالحه قضائی ارسال گردد. علاوه بر آن ماده ۳ میثاق بینالمللی حقوق مدنی و سیاسی، که ایران از امضاء کنندگان آن میباشد، صریحاً دستگیری و بازداشت خودسرانه افراد را منع میکند.
استورک گفت: «اکنون بیش از دو هفته است که مقامات آمد و شدهای موسوی و کروبی را شدیداً محدود ساختهاند. گزارش حاکی از انتقال آنان به یک بازداشتگاه، نشانگر تشدید وخامت اوضاع توسط دولت است، اما این واقعیت را تغییر نمیدهد که مقامات با بازداشت خودسرانه این دو و اعضاء خانوادهشان، بطور وضوح هم قوانین ایران و هم حقوق بینالملل را نقض کردهاند.»