بنیاد عبدالرحمن برومند

برای حقوق بشر در ایران

https://www.iranrights.org
ترویج مدارا و عدالت به کمک دانش و تفاهم
سازمان دیدبان حقوق بشر

ایران: رهبران مخالفان و خانواده های آنان را آزاد سازید

دیده بان حقوق بشر
۱۱ اسفند ۱۳۸۹
اطلاعیه مطبوعاتی

مقامات به طور خودسرانه میرحسین موسوی و مهدی کروبی را در بازداشت نگاه داشته

(نیویورک) - سازمان دیده بان حقوق بشر امروز اعلام داشت مقامات باید فوراً دو رهبر برجسته مخالفان و اعضاء خانواده‎های آنان را آزاد نموده و به آنان اجازه دهند به فعالیت‎های سیاسی صلحجویانه خود بپردازند. دولت حسین موسوی و مهدی کروبی، همسرانشان، و یکی از پسران کروبی را در بازداشت نگاه داشته است. اعضاء مخالفان گفتند اخیراً مقامات پس از آنکه رفت و آمد این افراد را محدود کرده و به مدت بیش از دو هفته آنها را در بازداشت خانگی نگاه داشته اند، این دو رهبر و همسرانشان را به محل دیگری انتقال داده‎اند.

پس از آنکه این دو رهبر به پشتیبانی از معترضان در تونس و مصر و نیز در اعلان نارضایتی از شرایط ایران، درخواست برپائی تظاهرات نمودند، بازداشت‎های خانگی آغاز گردید. بر طبق چند گزارش رسانه‎ای و نیز بر طبق گفته یکی از اعضاء مخالفان که با سازمان دیده‎بان حقوق بشر گفتگو کرده، در روز ۲۴ فوریه ۲۰۱۱ (۵ اسفند ۱۳۸۹) و یا در حدود همان تاریخ پس از آنکه وبسایت‎های مخالف به دلیل بازداشت خانگی این افراد، [عموم مردم] را به برپائی اعتراضات فراخواندند، نیروهای امنیتی موسوی و کروبی و همسرانشان، زهرا رهنورد و فاطمه کروبی را به زندان حشمتیه که بازداشتگاهی واقع در یکی از پایگاه های سپاه پاسداران در تهران می‎باشد، انتقال دادند. سازمان دیده‎بان حقوق بشر گفت بازداشت این افراد با قانون ایران تطابق ندارد. یکی از سخنگویان موسوی اظهار داشت به این افراد گفته نشده است که چرا دستگیر شده‎اند و نیز آنها را نزد یک قاضی بیطرف (مستقل) حاضر ننموده‎اند و هیچگونه اعلام جرمی علیه آنان صورت نگرفته است.

جو استورک، معاون رئیس بخش خاورمیانه سازمان دیده‎بان حقوق بشر اظهار داشت: «بازداشت حسین موسوی و مهدی کروبی، تلاشی ناشیانه از جانب حُکّام ایران برای سرکوب و خفقان ناراضیان سیاسی صلح طلب می‎باشد.»

مقامات عملاً موسوی و کروبی را از ۱۴ فوریه (۲۵ بهمن) یعنی از زمان نخستین تظاهرات برنامه ریزی شده در ایران در ۲۰۱۱ تحت بازداشت خانگی قرار داده‎اند. دادستان تهران، عباس جعفری دولت‎آبادی در روز ۲ مارس (۱۱ اسفند) گزارش‎هائی که حاکی از انتقال موسوی و کروبی توسط رهبران ایران به یک بازداشتگاه بود، تکذیب کرده و گفت ایشان هنوز در خانه‎هایشان هستند. محسن غلامحسین محسنی اژه‎ای، سخنگو و دادستان کل قوه قضائیه ایران در روز ۲۸ فوریه (۹ اسفند) به خبرنگاران گفته بود مقامات رفت و آمدهای موسوی و کروبی را «محدود» کرده‎اند و ارتباطات میان آنها و دیگران نیز شدیداً محدود گشته است. وی به خبرنگاران گفت: «آنهائی که علیه رژیم اسلامی کار می‎کنند... باید بدانند که با آنها مقابله خواهد شد.»

در روز ۲۵ فوریه (۶ اسفند) شورای هماهنگی راه سبز امید (شورا) که فعالیت‎های جنبش مخالفان ایران را هماهنگ کرده و از موسوی و کروبی حمایت می‎کند، از ایرانیان خواست تا در روز ۱ مارس (۱۰ اسفند) در تهران و دیگر شهرهای بزرگ جمع شده و «نسبت به بازداشت مداوم خانگی و زندانی نمودن رهبران جنبش سبز اعتراض نمایند.» در روز ۱ مارس (۱۰ اسفند) مجدداً هزاران ایرانی خیابان‎های تهران و دیگر شهرهای بزرگ را مملو ساختند. نیروهای امنیتی، از جمله پلیس ضد شورش و گروه شبه نظامی بسیج که تعداد آنها باعث متفرق شدن تظاهرکنندگان در بسیاری از نقاط تهران شده بود، در تلاش برای پیشگیری از شکل گرفتن تجمعات و خواندن شعارهای ضد دولتی، با استفاده از گاز اشک آور، باتوم، و تفنگ ساچمه ای به تظاهرکنندگان حمله نمودند. طبق گفته شاهدان، ده‎ها تن دستگیر گردیدند.

در پاسخ به فراخوان‎های قبلی موسوی و کروبی برای تظاهرات اعتراض آمیز و علیرغم حضور سنگین نیروهای امنیتی، از ۱۴ فوریه (۲۵ بهمن) تا کنون سه تظاهرات در تهران و دیگر شهرها صورت گرفته است. مقامات به تظاهرکنندگان آرام، با حمله های خشونت آمیز پاسخ داده و در روزهای ۱۴، ۱۶، و ۲۰ فوریه (به ترتیب برابر با ۲۵ و ۲۷ بهمن، و ۱ اسفند) ده‎ها تن را در تهران و دیگر شهرهای بزرگ دستگیر نمودند. در نتیجه درگیری‎های میان تظاهرکنندگان و نیروهای امنیتی، حد اقل سه تن جان خود را از دست داده‎اند، که دو تن از آنها در روز ۱۴ فوریه (۲۵ بهمن) و نفر سوم هم در روز ۲۰ فوریه (۱ اسفند) جراحات مهلکی برداشتند.

در روز ۲۸ فوریه (۹ اسفند) وبسایت‎های وابسته به رهبران مخالفین گزارش دادند که مقامات در غروب روز ۲۴ فوریه (۵ اسفند) پس از مدت دو هفته بازداشت خانگی، کروبی و همسرش را با زور از منزلشان برده‎اند. سهام نیوز، وبسایت وابسته به کروبی در روز ۲۶ فوریه (۷ اسفند) گزارش داد که نیروهای امنیتی وارد منزل کروبی شده و پسر کوچکتر وی به نام علی کروبی را دستگیر نموده‎اند. محل نگهداری وی نامعلوم است. بنا به گفته مادرش، فاطمه کروبی، که در سهام نیوز درج گردیده، نیروهای امنیتی قبلاً در فوریه ۲۰۱۰ (بهمن ۱۳۸۸) علی کروبی را بازداشت نموده و گفته می‎شود بدون آنکه هیچگونه اعلام جرمی علیه وی نمایند، او را مورد ضرب و شتم قرار داده بودند.

اردشیر امیر ارجمند، سخنگوی میرحسین موسوی، که در تبعید به سر می‎برد، به سازمان دیده‎بان حقوق بشر گفت مقامات امنیتی که خانه این رهبران را به محاصره درآورده‎اند، دائماً از ارائه هر گونه اطلاعاتی در باره محل نگهداری آنان خودداری می‎کنند، اما منابع ناشناس در داخل کشور تأئید نموده‎اند که مقامات بدون ارائه حکم جلب، موسوی، کروبی، و همسرانشان را به زندان حشمتیه در تهران منتقل نموده‎اند. ارجمند همچنین گزارش‎های قبلی مبنی بر اینکه مقامات برای جلوگیری از دسترسی به اقامتگاه شخصی موسوی، یک در بزرگ فولادی در آنجا نصب کرده‎اند، را تأئید کرد.

مقامات رسمی دولتی و اعضاء مجلس ایران که طرفدار دولت هستند، درخواست کرده‎اند که این دو رهبر مخالفین محاکمه و اعدام شوند. بنا به گزارش سهام نیوز، از زمان آغاز گسترده تظاهرات که به دنبال انتخابات جنجال برانگیز ریاست جمهوری در سال ۲۰۰۹ (۱۳۸۸) صورت گرفت، نیروهای امنیتی، رفت و آمدهای موسوی و کروبی را از نزدیک زیر نظر داشته‎اند، و عوامل لباس شخصی در خارج از اقامتگاه شخصی کروبی جمع شده و چندین حمله خشونت بار علیه وی و خانواده‎اش انجام داده‎اند.

اصل ۳۲ قانون اساسی ایران تصریح می‎کند که «هیچکس را نمی‎توان دستگیر کرد مگر به حکم و ترتیبی که قانون تعیین می‎کند» و اینکه اتهامات باید «بلافاصله کتباً به متهم ابلاغ و تفهیم شود» و پرونده ظرف ۲۴ ساعت به مراجع صالحه قضائی ارسال گردد. علاوه بر آن ماده ۳ میثاق بین‎المللی حقوق مدنی و سیاسی، که ایران از امضاء کنندگان آن می‎باشد، صریحاً دستگیری و بازداشت خودسرانه افراد را منع می‎کند.

استورک گفت: «اکنون بیش از دو هفته است که مقامات آمد و شدهای موسوی و کروبی را شدیداً محدود ساخته‎اند. گزارش حاکی از انتقال آنان به یک بازداشتگاه، نشانگر تشدید وخامت اوضاع توسط دولت است، اما این واقعیت را تغییر نمی‎دهد که مقامات با بازداشت خودسرانه این دو و اعضاء خانواده‎شان، بطور وضوح هم قوانین ایران و هم حقوق بین‎الملل را نقض کرده‎اند.»