بنیاد عبدالرحمن برومند

برای بهبود عضویت شورای حقوق بشر باید در همه مناطق عرصه رقابت ایجاد شود.

(نیویورک، ۲۳ آوریل ۲۰۱۰) -  دیده بان حقوق بشر امروز گفت انصراف ایران از تلاش برای دستیابی به کرسی شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد پیروزی برای حقوق بشر و کسانی است که خواهان یک سازمان حقوق بشری موثری هستند. دیده بان حقوق بشر افزود برای بهبود بیش از پیش کیفیت عضویت در شورا کشورهای همه مناطق باید گزینه های گوناگونی برای انتخاب نامزد داشته باشند.

پگی هیکس مدیر بخش حمایت های جهانی دیده بان حقوق بشر گفت: «ایران به وضوح  شاهد مخالفت های فزاینده جهانی نسبت به سابقه بد حقوق بشر خود بود». وی افزود: «انصراف ایران نشان می دهد فشارهای جهانی می تواند در بهبود ترکیب عضویت شورا موثر باشد».

ایران در فوریه گذشته نامزدی خود را برای عضویت در شورای حقوق بشر اعلام کرد و یکی از پنج کشور گروه منطقه آسیا بود که بدنبال دستیابی به یکی از چهار کرسی این گروه منطقه ای در شورا بود. کشورهای متقاضی دیگر عبارت بودند از مالزی، مالدیو، قطر و تایلند. مجمع عمومی سازمان ملل متحد در ۱۳ مه ۲۰۱۰ چهارده عضو جدید شورا را انتخاب می کند.

بر اساس قطعنامه مجمع عمومی سازمان ملل متحد که شورای حقوق بشر را در سال ۲۰۰۶ ایجاد کرد، اعضای شورا باید «حامی بالاترین معیارهای» حقوق بشر باشند. با وجود این در دسامبر گذشته مجمع عمومی قطعنامه ای را تصویب کرد که در آن «نسبت به نقض جدی، جاری و مکرر حقوق بشر در جمهوری اسلامی ایران ابراز نگرانی جدی» شد. این قطعنامه در حالی صادر شد که مجمع عمومی از سال ۱۹۸۵ تاکنون تقریبا همه ساله وضعیت حقوق بشر در ایران را محکوم کرده است. یک گروه از مدافعین برجسته حقوق بشر در ایران از جمله شیرین عبادی، برنده جایزه صلح نوبل، بطور علنی با نامزدی ایران در شورا مخالفت کردند.

سارا لی ویتسون مدیر بخش خاورمیانه دیده بان حقوق بشر گفت: «تلاش ایران برای کسب کرسی شورا توجهات را معطوف به نقض وسیع حقوق بشر از جمله سرکوبهای شدید پس از انتخابات ژوئن گذشته در این کشور کرد». وی افزود: «امیدواریم حکومت ایران اکنون تلاشهای خود را معطوف به بهبود وضعیت حقوق بشر و کسب صلاحیت برای عضویت در شورا کند».

دیده بان حقوق بشر گفت همچنان نگران فقدان رقابت در بین کشورهای متقاضی عضویت در شورای حقوق بشر است.

با انصراف ایران، در گروه منطقه ای آسیا چهار کشور باقی می مانند که متقاضی چهار کرسی آسیا در این منطقه هستند. برای اولین بار از زمان تاسیس شورا در سال ۲۰۰۶ تعداد کرسی های خالی در هر پنج گروه منطقه ای با تعداد نامزدها یکسان است.

 کشورهای گروه اروپای شرقی تا پیش از امسال همه ساله برای کرسی های هر انتخابات رقابت می کردند. اما با انصراف اخیر کرواسی تنها لهستان و مولداوی نامزدهای باقی مانده برای کسب دو کرسی این گروه هستند. گروه «اروپای غربی و سایرین» کشورهای سوئیس و اسپانیا را برای دو کرسی خالی خود معرفی کرده است. این گروه در سال ۲۰۰۹ نیز که نیوزیلند پس از اعلام نامزدی آمریکا از تقاضای خود صرفنظر کرد عملا شاهد رقابتی نبود.

گروه آفریقا هم به جز سال ۲۰۰۹ همه ساله فاقد رقابت بوده است. این گروه امسال چهار کشور آنگولا، لیبی، موریتانی و اوگاندا را برای چهار کرسی منطقه ای خود تایید کرد. در گروه آمریکای لاتین و کارائیب رقابتی در اولین انتخابات شورا برای احراز دو کرسی جریان داشت. اما از آن سال به بعد تعداد کشورهای متقاضی با تعداد کرسی ها برابر بوده است. این گروه امسال تنها اکوادور و گواتمالا را برای دو کرسی خالی خود معرفی کرده است.

در سالهای گذشته مبارزات و تلاشهای فراوان موجب شکست نامزدی بلاروس (۲۰۰۷)، سریلانکا (۲۰۰۸) و آذربایجان (۲۰۰۹) برای عضویت در شورا شد. در همه این موارد کشورهای متقاضی باید برای کسب کرسی های خالی رقابت می کردند.

هیکس گفت: «وقتی کشورها حق انتخاب داشته باشند، می توان با بهره گیری از انتخابات، کشورهایی را وارد شورای حقوق بشر کرد که وضعیت حقوق بشر بهتری دارند و کشورهایی که سوابق بدی دارند را مجبور کرد پیش از ورود به رقابت ها تجدید نظر بکنند». او افزود: «کشورهایی که به حقوق بشر اهمیت می دهند باید برای رقابتی بودن عرصه این انتخابات در همه مناطق تلاش کنند و خود نیز برای کرسی های شورا رقابت کنند.