بنیاد عبدالرحمن برومند

برای حقوق بشر در ایران

https://www.iranrights.org
ترویج مدارا و عدالت به کمک دانش و تفاهم
دموکراسی خواهی دوران انقلاب اسلامی

تظاهرات به نفع قانون اساسی پنج بهمن هزار و سیصد و پنجاه و هفت

روزنامه آیندگان
۵ بهمن ۱۳۵۷
مقاله از روزنامه

آیندگان، یکشنبه ٨ بهمن ١۳۵۷، صفحه ء ۳

در تظاهرات طرفداران قانون اساسی نامی از شاه نبود

پنجشنبه گذشته گروه هائی که تعداد آن ها تا ۲۵۰ هزار تن تخمین زده می شد در تهران دست به تظاهرات و راه پیمائی گسترده به طرفداری قانون اساسی و سوسیال دموکراسی زدند - در تظاهرات طرفداران قانون اساسی نامی از شاه نبود ولی آن ها پرچم های سه رنگ ایران و تمثال هائی از حضرت محمد و حضرت علی را حمل می کردند. آن ها با شعار هائی که در آن ها" استقلال، آزادی، قانون اساسی" زمینه اصلی بود از نخستین ساعات بامداد در خیابان های منتهی به میدان بهارستان به حرکت در آمدند و مقابل مجلس اجتماع کردند. گروهی از آنان هنگامیکه با خبرنگار " بی بی سی" روبرو شدند شعار دادند " بی بی سی بیچاره، باز هم بگو ساواکه" ، گروهی دیگرمی گفتند " بی بی سی ، بی بی سی ، ای عامل جاسوسی ۵۰ سال دوشیدی، باز هم می خواهی بدوشی؟"

شرکت کنندگان در مقابل مجلس ، قطع نامه ای را صادر کردند که متن آن به شرح زیر است:

١ - شکل گرفتن هر حرکت سیاسی در جهت آینده و آزادی ایران از طریق اجرای قانون اساسی.

۲ - تعظیم به شعائر دین میبن اسلام در عین تأکید بر میراث ها و دستاورد های ملی به ویژه تأکید بر آزادی های سیاسی و حقوق برابر میان زنان و مردان در تمام امور.

۳ - به حرکت در آمدن دوباره چرخ های اقتصادی کشورمان و شکستن اعتصابات قبل از ویرانی مملکت.

۴ - حفظ احترام و ارزش های بنیادی ارتش ، پلیس و ژاندارمری

۵ - محاکمه و مجازات سریع متهمان به فساد.

۶ - محکوم کردن فرد پرستی و تأکید بر آزادی گفتار و حرکت برای گروه های سیاسی مملکت تحت هر شرایط.

۷ - حفظ احترام کامل به حقوق هم وطنان اقلیت مذهبی مطابق با مواد مصرح در قانون اساسی."

گروهی از شرکت کنندگان پس از خواندن قطع نامه، پس از پیمودن خیابان های شاه آباد و فردوسی به میدان سپه رفتند تا در آنجا به مناسبت پایان گرفتن اعتصاب کارکنان مخابرات و پست از آن ها تشکر کنند و اندکی بعد ا ز ساعت ۱۲ به تدریج متفرق شدند. در میان راه پیمایان، چند نفر می خواستند به نفع شاه شعار بدهند اما راه پیمایان ، مانع شدند.

گزارش خبرنگار آیندگان که از نخستین ساعت های بامداد، شاهد این تظاهرات بود حاکی است که تا پیش از نیمروز، جز در دوسه مورد که از سوی گروه های مخالف، بر روی سر تظاهر کنندگان آجر و سنگ پرتاب شد، حادثه دیگری روی نداد.

تظاهر کنندگان شعارهای دیگری را نیز با خود داشتند: " ارتش برادر ماست، حامی ملت ماست " یا " قانون اساسی حافظ امنیت و استقلال ماست "،" ملت ایران خواهان دقیق اجرای قانون اساسی است."،" ما حکومت قانون را به حکومت فردی تبدیل نمی کنیم"،" این است شعار ملت - خدا، قرآن، محمد"،" خلیج فارس، خلیج فارس است ."

در اجتماع روز پنجشنبه اعلام شد که این نخستین پیام این گروه به ملت ایران است و گفتند که پیام های بعدی خود رادر اجتماع های بعدی به آگاهی مردم می رسانند، همچنان که اشاره شد. پیش از ظهرعده ای در چند نقطه به شرکت کنندگان در تظاهرات طرفدار قانون اساسی حمله کردندو درگیری ها باعث زخمی شدن چند تن شد لیکن بعداز ظهر جنگ مغلوبه شد و عده ای از طرف داران قانون اساسی با خشونت بسیار به مخالفان خود حمله ور شدند که درگیری های بعداز ظهر نیز چند مجروح به جا گذاشت. در بسیاری از محله ها، حالتی غیر عادی حکم فرما بود زیرا مردم به پیاده رو ها ریخته بودند و عده ای از جوان ها با چماق مسلح شده بودند و ضمن رتق و فتق ترافیک، آمادهء مقابله بودند.

ساعت چهار بعد از ظهر پنجشنبه ، دو کامیون پلیس در حالی که بر روی هر یک از آن ها دونفر لباس شخصی، پرچم سه رنگ را بر افراشته بودند، در خیابان آیزنهاور حرکت می کردند اما در همان حال سربازان مسلح از درون یک کامیون نظامی، برای مردمی که در پیاده رو ایستاده بودند و برای آنها ابراز احساسات می کردند، دست تکان می دادند. با عده ای از شرکت کنندگان در تظاهرات به طرفداری از قانون اساسی صحبت کردیم که جواب های آن ها قابل توجه است.

تعداد مصاحبه شوندگان ۲۵ نفر و از ۱۰ گروه مختلف انتخاب شده اند، این افراد که ۹ نفر شان فقط خود را معرفی نمودند مشتمل بر ۶ مدیر عامل، ۴ کارمند، ۳ خانم خانه دار و ۵ بیکار (خود را بیکار معرفی کردند)، یکی کشاورز و ۵ کارگر و یک کارخانه دار بودند. ۲۳ نفر از آن ها در مقابل سؤال قانون اساسی چند اصل دارد و چه می گوید، اظهار بی اطلاعی کردند و ۲ نفر از آنان (یک کارخانه دار و یک آموزگار) به ترتیب جواب دادند ۵١ ماده و ۵۲ ماده - جواب این ۲۵ نفر در مقابل این سؤال که چه حکومتی مورد تأیید و خواست شماست؟ نیز بدین قرار بود : یک نفر درخواست حکومت سلطنتی با وزارت بختیار را داشت و چهار نفر دیگر نیز درخواست حکومت سلطنتی دموکراتی همانند انگلیس را داشتند که قدرت در دست دولت باشد لیکن ۱۸ نفر درخواست حکومت جمهوری را داشتند اما تحول سیستم را از طریق قانون خواستار بودند و ۲ نفر نیز گفتند فرقی ندارد ما طالب استقلال ملی هستیم. جالب توجه طبقه مشارکت کننده در پیاده روی بودند. افراد داخل گروه بیشتر پالتو پوست پوش و بسیار شیک و مرتب بودن و افراد اطراف گروه که بیشتر رل محافظ را ایفا می نمودند بیشتر شمایل کارگران را داشتند و هنگامی که از یکی از آنان بنام تقی رحمانیان سؤال کردم که راه پیمائی تاسوعا و عاشورا و اربعین را دیده است یا خیر؟ جواب داد. بله، خودم در آنها شرکت کردم منتهی در این راه پیمائی طبق دستور برای حفاظت و شعار دادن شرکت کرده ام.