بنیاد عبدالرحمن برومند

برای حقوق بشر در ایران

https://www.iranrights.org
امید، یادبودی در دفاع از حقوق بشر در ایران
یک سرگذشت

عباس رفیعی وردنجانی

درباره

سن: ۴۲
ملیت: ايران
مذهب: احتمال قوی اسلام

مورد

تاریخ کشته‌شدن: ۱۹ خرداد ۱۳۷۸
محل: منطقه بوب‌الشام، منطقه الشعب، بغداد، عراق
نحوه کشته‌شدن: بمب‌گذاری

ملاحظات

اطلاعات در خصوص کشته شدن آقای عباس رفیعی وردنجانی، به همراه پنج نفر دیگر در وبسایت‌های سازمان مجاهدین خلق ایران (١٩ فروردین ١٣٨٧ و ١١ اسفند ١٣٨٩) و ایران افشاگر (١٩ خرداد ١٣٩٨) انتشار یافت.

بنا بر اطلاعات موجود، آقای رفیعی وردنجانی، متولد اهواز و دانشجوی پزشکی بود. او از اعضای سازمان مجاهدین خلق ایران* بود و ساکن عراق بود.

سازمان مجاهدین خلق ایران

سازمان مجاهدین خلق ایران در سال ١٣۴۴ پایه گذاری شد که از نظر ایده‌ئولوژی، تشکیلاتی مذهبی و معتقد به اصول و مبانی اسلام بود. این سازمان، با تفسیری انقلابی از اسلام به مبارزه مسلحانه علیه رژیم محمدرضا شاه پهلوی (١٢٩٨- ١٣۵٩) اعتقاد داشت و مارکسیسم را به عنوان روشی علمی برای تحلیل اقتصادی و اجتماعی از جامعۀ ایران می‌پذیرفت و در عین حال، اسلام را سرچشمه الهام فرهنگ و ایده‌ئولوژی خود می‌دانست. در دهه ١٣۵٠، زندانی شدن و اعدام بسیاری از کادرها باعث تضعیف سازمان مجاهدین شد. در سال ١٣۵۴ این سازمان با یک بحران ایده‌ئولوژیک عمیق مواجه شد که در طی آن تعداد زیادی از کادرهای سازمان به نقد و نفی اسلام پرداختند و، پس از حذف فیزیکی چند تن از کادرها و تصفیه اعضای مسلمان، مارکسیسم را به عنوان ایده‌ئولوژی خود برگزیدند. این اقدام در سال ١٣۵۶ منجر به انشعاب و ایجاد بخش مارکسیست لنینیست سازمان مجاهدین خلق شد. در بهمن ماه سال ١٣۵٧، رهبران زندانی سازمان مجاهدین که هنوز معتقد به ایده‌ئولوژی اسلامی بودند، همراه با دیگر زندانیان سیاسی، آزاد شدند و به بازسازی سازمان و عضوگیری پرداختند. پس از استقرار جمهوری اسلامی، مجاهدین که رهبری آیت الله خمینی را پذیرفته، و به دفاع از انقلاب اسلامی برخاسته بودند، حضور در ارگانهای حکومتی و شرکت فعال در حیات سیاسی جامعه را در دستور کار خود قرار دادند. در دو سال اول انقلاب، آن‌ها هواداران بسیاری، به ویژه در مدارس و دانشگاه‌ها، یافتند ولی تلاششان برای کسب قدرت سیاسی، چه از طریق انتصاب توسط مقامات و چه از طریق انتخاب توسط مردم با مخالفت شدید رهبران جمهوری اسلامی روبه رو شد.*

مرگ آقای عباس رفیعی وردنجانی 

بنا بر اطلاعات موجود، آقای رفیعی وردنجانی به همراه ٣۶ نفر دیگر، زمانی که با یک اتوبوس از شهر بغداد به سمت قرارگاه اشرف حرکت می‌کردند، پس از خروج از شهر بغداد در شمال شرق این شهر، با انفجار یک خودرو که در کنار خیابان پارک شده بود، هدف سوءقصد قرار گرفتند. در نتیجه این انفجار، آقای رفیعی وردنجانی به همراه ٣ نفر دیگر به نام فریبا موزرمی، اکبر قنبرنژاد و آقازاده نائینی در دم جانسپردند و چند ساعت بعد از این حادثه معصومه گودرزی و جواد فتوحی نیز بر اثر جراحات وارده جان باختند. در این حادثه ٢١ نفر از سرنشینان اتوبوس مجروح شدند و همچنین تعدادی از مسافران اتوبوس دیگری که حامل شهروندان عراقی بود و هنگام انفجار از آن محل عبور می‌کرد نیز زخمی شدند.

در روز ٢٠‌ خرداد ١٣٧٨ در مراسم تشییع جانباختگان بمب‌گذاری در قرارگاه اشرف، این قرارگاه مورد حمله موشکی قرار گرفت که آسیبی به مجاهدین نرسید اما انفجار موشکی که به خارج از قرارگاه، اصابت کرده بود، باعث زخمی شدن عده‌ای از ساکنان روستای مجاور قرارگاه اشرف شد. 

واکنش مسئولان ایران

از واکنش مسئولان ایران درباره قتل آقای رفیعی وردنجانی اطلاعی در دست نیست.

واکنش سازمان مجاهدین خلق ایران

سازمان مجاهدین خلق ایران مسئول این بمب‌گذاری را  وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی ایران دانست و  آن را یکی از ١۵٠ عمل «تروریستی رژیم حاکم بر ایران با همکاری طرفداران عراقی حکومت ایران» می‌داند که از سال ١٣٧٠ در خاک عراق علیه سازمان‌شان صورت گرفته است. آنها به نقل از یکی از جراید طرفدار ایران در عراق به نام الحوزه درباره این بمب‌گذاری می‌نویسند: «به‌عنوان مثال چند‌ سال ‌پیش یکی از قهرمانان عراقی، اتوبوسی را که حدود ۵۰ تن از عناصر این‌سازمان تروریستی را منتقل می‌کرد، در منطقه بوب‌الشام پشت سیطره الشعب منفجر کرد و از آن‌ روز، در این‌خیابان خودروها حق توقف نداشتند که از ابتدای هلالی بغداد شروع می‌شد و تا غالبیه ادامه می‌یافت‌.» و دلیل این انفجار را هم اینگونه شرح میدهند: «ما اینها را می‌نویسیم تا به‌دولت عراق یادآوری کنیم که چرا مجاهدین بدون هیچ مانع و یا کنترلی می‌چرخند و حفاظت از آنها را نیروهای اشغالگر آمریکایی عهده‌دار شده‌اند؟ و ناراحت‌کننده این‌است که بودجه ناچیز عراق بایستی هزینه‌های این‌سازمان تروریستی را تأمین کند.» سازمان مجاهدین اطلاعات این روزنامه را به ارگان‌های ذیربط بین‌المللی ارسال کرد.

واکنش خانواده

از واکنش خانواده آقای رفیعی وردنجانی اطلاعی در دست نیست.

تأثیرات بر خانواده

از تاثیرات قتل آقای رفیعی وردنجانی بر خانواده اطلاعی در دست نیست.

___________________________

* كنار گذاشتن كامل مجاهدین از نهادهای دولتی و بستن نشریات و دفاترشان از طرفی، و تناقض بین تفسیر مجاهدین و تفسیر حكومت از اسلام از طرف دیگر، اختلافات بین آن دو را تشدید كرد به طوری که رهبران جمهوری اسلامی مجاهدین را «منافق» می‌نامیدند و طرفداران حزب اللهی رژیم، هواداران این سازمان را در هنگام تظاهرات و پخش نشریاتشان آماج حمله خویش قرار دادند و حتی باعث کشته شدن تنی چند از آنها شدند. روز ٣٠ خرداد ١٣۶٠ مجاهدین برای اعتراض به برخورد رژیم با آنها و عزل بنی صدر، رئیس جمهور وقت، تظاهراتی را سازمان دادند که هزاران تن به خیابانها آمدند و برخی از آنان به مقابله با تهاجم پاسداران و افراد حزب اللهی پرداختند. تعداد تلفات آن روز روشن نیست اما تعداد زیادی از تظاهركنندگان دستگیر و در روزها و هفته‌های بعد اعدام شدند. جمهوری اسلامی پس از آن روز سركوب و كشتاری را آغاز کرد كه در تاریخ معاصر ایران بی‌نظیر بوده است و در طی آن هزاران نفر از طرفداران مجاهدین زندانی یا اعدام شدند. سازمان مجاهدین از ٣١ خرداد قیام مسلحانه علیه رژیم را اعلام كرد و پس از آن تعدادی از مسئولان بلندپایه و طرفداران جمهوری اسلامی را ترور کرد.
در تابستان ۶٠، رهبر سازمان مجاهدین و رئیس جمهور مخلوع (ابوالحسن بنی صدر) از کشور گریختند و در فرانسه مستقر شدند و «شورای ملی مقاومت» را تشکیل دادند. این سازمان پس از اخراج رهبران و تعداد زیادی از هوادارانش از فرانسه، در خرداد سال ١٣۶۶ ارتش رهایی بخش ایران را در عراق پایه گذاری کرد که چندین بار وارد خاک ایران شد. آخرین حمله آن تحت عنوان «عملیات فروغ جاویدان» در مرداد ١٣۶٧ شکست خورد. چند روز پس از شکست این عملیات هزاران نفر از هواداران سازمان که در زندانهای جمهوری اسلامی به سر می‌بردند در کشتار دسته جمعی سال ۶٧ اعدام شدند. از تابستان ١٣۶٠ به بعد فعالیت های علنی سازمان مجاهدین خلق ایران در خارج از کشور ادامه یافته است. از دامنۀ فعالیت ها و تعداد اعضا و هواداران کنونی سازمان در داخل کشور اطلاع دقیقی در دست نیست.
به رغم اعلام مبارزۀ مسلحانه از سوی سازمان مجاهدین خلق در فردای ٣٠ خرداد ١٣۶٠، بسیاری از هواداران این سازمان، تعلیمات نظامی ندیده بودند، مسلح نبودند و در عملیات نظامی شرکت نداشته‌اند.

تصحیح و یا تکمیل کنید