بنیاد عبدالرحمن برومند

برای حقوق بشر در ایران

https://www.iranrights.org
امید، یادبودی در دفاع از حقوق بشر در ایران
یک سرگذشت

عفت حداد

درباره

سن: ۳۲
ملیت: ايران
مذهب: اسلام
وضعیت تأهل: متاهل

مورد

تاریخ کشته‌شدن: ۲۷ اردیبهشت ۱۳۷۴
محل: منطقه الشعب، بغداد، عراق
نحوه کشته‌شدن: اعدام فراقضایی با سلاح گرم

ملاحظات

اطلاعات در باره قتل فراقضایی خانم عفت حداد با نام عفت حدادیان، به همراه یک نفر دیگر در روزنامه جمهوری اسلامی و ایرنا- خبرگزاری جمهوری اسلامی (٣١ اردیبهشت ١٣٧۴) انتشار یافت. هم چنین اطلاعات در باره زندگی و قتل خانم حداد و یک نفر دیگر در وبسایت‌های سازمان مجاهدین خلق ایران (٢٩ فروردین ١٣٩٢)، آسو- شاهد علوی (١٢ بهمن ١٣٩٧) و پیشتازان راه آزادی ایران- شهدای استان خراسان (٨ تیر ١٣٩٧) نیز منتشر شده است.

خانم حداد، ٣٢ ساله، متولد سبزوار و دیپلمه بود. او چهار فرزند ٩ تا ١۴ ساله داشت.

براساس اطلاعات موجود، خانم حداد در سال ١٣۶۵ به ارتش آزادی بخش سازمان مجاهدین خلق ایران* در عراق پیوست و مسئولیت‌های سازمانی را به عهده گرفت. او در هنگام مرگ یکی از اعضای شورای ملی مقاومت ایران و از مسئولان پشتیبانی ارتش آزادیبخش ملی سازمان مجاهدین خلق ایران بود.

مرگ خانم عفت حداد

بنا بر اطلاعات موجود، در روز چهارشنبه ٢٧ اردیبهشت ١٣٧۴ خانم حداد هنگامی که به همراه چهار نفر دیگر با یک خودرو در خیابان ابی طالب در منطقه شعب بغداد حرکت می‌کردند، مورد حمله افراد مسلح قرار گرفتند. این افراد با یک ماشین به ماشین همراهان خانم حداد نزدیک شدند و با مسلسل به آنها شلیک کردند. در این حادثه خانم حداد و همرزم او خانم فرشته اسفندیاری کشته شدند و یکی از زنان همراه نیز زخمی گردید.

واکنش مسئولان ایران

خبرگزاری جمهوری اسلامی- ایرنا، حمله به اعضای مجاهدین را به گروهی بنام مبارزان عراق نسبت داد و به نقل از سخنگوی این گروه نوشت: «مبارزان عراقی روز یکشنبه مسئولیت حمله ٢٧ اردیبهشت ماه به چند تن از منافقین در منطقه الشعب بغداد را برعهده گرفت. وی تاکید کرد. مبارزان عراقی خواهان خروج کامل منافقین از بغداد هستند و حملات خود را تا تحقق این هدف همچنان تداوم می‌بخشند.» به گفته این سخنگو، در کشتار مجاهدین دست دارد: «حمله اخیر مبارزان عراقی به نیروهای منافقین که ١٢ کشته و زخمی برجای گذاشت در راستای خواسته مبارزان برای خروج کامل منافقین از بغداد انجام گرفت.»  

در گزارش روزنامه جمهوری اسلامی در مورد ترور خانم حداد و همراهان او آمده است که «دو تن از اعضای مرکزیت منافقین در جریان حمله مسلحانه افراد ناشناس در شمال بغداد به هلاکت رسیدند.» و به نقل از از خبرگزاری‌های دیگر « این حادثه را بزرگترین ضربه به اعضای بلند پایه این سازمان در چند سال اخیر تفسیر کردند. هم چنین در جواب سازمان مجاهدین خلق که جمهوری اسلامی ایران را مسئول این حمله اعلام کرد، به نقل از برخی از خبرگزاری‌ها این حادثه را «اختلافات درون گروهی و مخالفت با حرکت‌های فمینیستی (زن گرایی در کادر رهبری سازمان) به عنوان دلایل احتمالی این حادثه نام می برند» دانستند.

واکنش سازمان مجاهدین خلق ایران

سازمان مجاهدین خلق با ارسال نامه به مجامع بین المللی حمله مسلحانه علیه اعضای خود را به جمهوری اسلامی ایران آن نسبت داد. به نقل از مجاهدین: «اکيپ مزدورانی که اين جنايت شنيع را انجام دادند مربوط به يکی ازفعال‌ترين شبکه‌های تروريستی وزارت اطلاعات رژيم آخوندی در بغداد بودند که ابتدا در ايران، آموزش تروريستی ديده وپس ازاعزام به عراق چندين عمليات تروريستی برعليه مجاهدين انجام داده بودند.» آنها مسئول این تیم ترور را دیبر دوم وقت سفارت جمهوری اسلامی در بغداد معرفی کردند.

به گزارش سازمان مجاهدین: «این سی و سومین عمل تروریستی مزدوران جنایتکار اطلاعات آخوندی در خاک عراق علیه مجاهدین بود.»

واکنش خانواده

از واکنش خانواده اطلاعی در دست نیست.

____________________________________

* سازمان مجاهدین خلق ایران در سال ١٣۴۴ پایه گذاری شد که از نظر ایده‌ئولوژی، تشکیلاتی مذهبی و معتقد به اصول و مبانی اسلام بود. این سازمان، با تفسیری انقلابی از اسلام به مبارزه مسلحانه علیه رژیم محمدرضا شاه پهلوی (١٢٩٨- ١٣۵٩) اعتقاد داشت و مارکسیسم را به عنوان روشی علمی برای تحلیل اقتصادی و اجتماعی از جامعۀ ایران می‌پذیرفت و در عین حال، اسلام را سرچشمه الهام فرهنگ و ایده‌ئولوژی خود می‌دانست. در دهه ١٣۵٠، زندانی شدن و اعدام بسیاری از کادرها باعث تضعیف سازمان مجاهدین شد. در سال ١٣۵۴ این سازمان با یک بحران ایده‌ئولوژیک عمیق مواجه شد که در طی آن تعداد زیادی از کادرهای سازمان به نقد و نفی اسلام پرداختند و، پس از حذف فیزیکی چند تن از کادرها و تصفیه اعضای مسلمان، مارکسیسم را به عنوان ایده‌ئولوژی خود برگزیدند. این اقدام در سال ١٣۵۶ منجر به انشعاب و ایجاد بخش مارکسیست لنینیست سازمان مجاهدین خلق شد. در بهمن ماه سال ١٣۵٧، رهبران زندانی سازمان مجاهدین که هنوز معتقد به ایده‌ئولوژی اسلامی بودند، همراه با دیگر زندانیان سیاسی، آزاد شدند و به بازسازی سازمان و عضوگیری پرداختند. پس از استقرار جمهوری اسلامی، مجاهدین که رهبری آیت الله خمینی را پذیرفته، و به دفاع از انقلاب اسلامی برخاسته بودند، حضور در ارگانهای حکومتی و شرکت فعال در حیات سیاسی جامعه را در دستور کار خود قرار دادند. در دو سال اول انقلاب، آن‌ها هواداران بسیاری، به ویژه در مدارس و دانشگاه‌ها، یافتند ولی تلاششان برای کسب قدرت سیاسی، چه از طریق انتصاب توسط مقامات و چه از طریق انتخاب توسط مردم با مخالفت شدید رهبران جمهوری اسلامی روبه رو شد.
كنار گذاشتن كامل مجاهدین از نهادهای دولتی و بستن نشریات و دفاترشان از طرفی، و تناقض بین تفسیر مجاهدین و تفسیر حكومت از اسلام از طرف دیگر، اختلافات بین آن دو را تشدید كرد به طوری که رهبران جمهوری اسلامی مجاهدین را «منافق» می‌نامیدند و طرفداران حزب اللهی رژیم، هواداران این سازمان را در هنگام تظاهرات و پخش نشریاتشان آماج حمله خویش قرار دادند و حتی باعث کشته شدن تنی چند از آنها شدند. روز ٣٠ خرداد ١٣۶٠ مجاهدین برای اعتراض به برخورد رژیم با آنها و عزل بنی صدر، رئیس جمهور وقت، تظاهراتی را سازمان دادند که هزاران تن به خیابانها آمدند و برخی از آنان به مقابله با تهاجم پاسداران و افراد حزب اللهی پرداختند. تعداد تلفات آن روز روشن نیست اما تعداد زیادی از تظاهركنندگان دستگیر و در روزها و هفته‌های بعد اعدام شدند. جمهوری اسلامی پس از آن روز سركوب و كشتاری را آغاز کرد كه در تاریخ معاصر ایران بی‌نظیر بوده است و در طی آن هزاران نفر از طرفداران مجاهدین زندانی یا اعدام شدند. سازمان مجاهدین از ٣١ خرداد قیام مسلحانه علیه رژیم را اعلام كرد و پس از آن تعدادی از مسئولان بلندپایه و طرفداران جمهوری اسلامی را ترور کرد.
در تابستان ۶٠، رهبر سازمان مجاهدین و رئیس جمهور مخلوع (ابوالحسن بنی صدر) از کشور گریختند و در فرانسه مستقر شدند و «شورای ملی مقاومت» را تشکیل دادند. این سازمان پس از اخراج رهبران و تعداد زیادی از هوادارانش از فرانسه، در خرداد سال ١٣۶۶ ارتش رهایی بخش ایران را در عراق پایه گذاری کرد که چندین بار وارد خاک ایران شد. آخرین حمله آن تحت عنوان «عملیات فروغ جاویدان» در مرداد ١٣۶٧ شکست خورد. چند روز پس از شکست این عملیات هزاران نفر از هواداران سازمان که در زندانهای جمهوری اسلامی به سر می‌بردند در کشتار دسته جمعی سال ۶٧ اعدام شدند. از تابستان ١٣۶٠ به بعد فعالیت های علنی سازمان مجاهدین خلق ایران در خارج از کشور ادامه یافته است. از دامنۀ فعالیت ها و تعداد اعضا و هواداران کنونی سازمان در داخل کشور اطلاع دقیقی در دست نیست.
به رغم اعلام مبارزۀ مسلحانه از سوی سازمان مجاهدین خلق در فردای ٣٠ خرداد ١٣۶٠، بسیاری از هواداران این سازمان، تعلیمات نظامی ندیده بودند، مسلح نبودند و در عملیات نظامی شرکت نداشته‌اند.

تصحیح و یا تکمیل کنید