بنیاد عبدالرحمن برومند

برای حقوق بشر در ایران

https://www.iranrights.org
امید، یادبودی در دفاع از حقوق بشر در ایران
یک سرگذشت

علی پیشنماز بایزیدی

درباره

ملیت: ايران
مذهب: اسلام
وضعیت تأهل: نامعلوم

مورد

تاریخ کشته‌شدن: ۷ شهریور ۱۳۵۸
محل: زنجان، استان زنجان، ايران
نحوه کشته‌شدن: تيرباران
اتهامات: شرکت در درگیری با برادران پاسدار و بسیجی

ملاحظات

ملاحظات:

خبر اعدام آقای علی پیشنماز بایزیدی همراه با یک تن دیگر در روزنامه ی کیهان مورخ ۷ شهریور ۱۳۵۸ به چاپ رسید. آقای پیشنماز یک شهروند کرد بود.

اعدام آقای پیشنماز از موج اعدام هایی بود که برای مبارزه با «ضد انقلاب» در کردستان صورت گرفت. درپی مذاکرات حزب دمکرات کردستان ايران و مهدی بازرگان نخست وزير دولت موقت، درگیری هایی شدید و گاه مسلحانه بین سپاه پاسداران و پیشمرگان (قوای مسلح حزب دمکرات کردستان) به خصوص در شهرهای سنندج و پاوه رخ داد که به اختلافات بالاگیرنده بین دولت مرکزی شیعه و استان عمدتا سنی نشین کردستان در مورد حقوق و نقش اقلیت ها در تدوین قانون اساسی و مخصوصا مساله خودمختاری کردستان مربوط می شد.

به دنبال این درگیری ها که به تلفاتی چند منجر شدند، آیت الله خمینی در فرمان ٢٧ مرداد ١٣٥٨ به نیروهای نظامی و انتظامی دستور داد: «به سوی پاوه رفته و غائله را ختم کنند... و اگر با توپها و تانکها و قوای مجهز با ٢٤ ساعت دیگر حرکت به سوی پاوه نشود، من همه را مسئول می دانم... و در صورتی که تخلف از این دستور نمایند، با آنان عمل انقلابی می کنم» (کتاب «صحیفه امام» جلد ٩، صفحه ٢٨٥). روز ٢٨ مرداد، آیت الله خمینی حزب دمکرات کردستان را «غیر رسمی و غیر قانونی» اعلام کرد و آن را «حزب شیطان» خواند. وی اشاره کرد که برخی از این «مخالفان اسلام» با جمهوری اسلامی مخالفت کرده و رفراندم [١٢ فروردین] را تحریم کردند» (همان، صفحه ٣١١).

به دستور آیت الله خمینی، آیت الله صادق خلخالی عازم غرب ایران شد و در مصاحبه ای با خبر نگار روزنامه اطلاعات اظهار داشت: «من به تمام مناطق کردستان سر خواهم زد و... تمام کسانی که در این توطئه خونین دست داشته اند را دستگیر و به سزای اعمالشان خواهم رساند» (کتاب «ایام انزوا» صفحه ٩٦). بر اساس گزارش «مرگ صادق خلخالی» نوشته منصور بلوری (سایت اخبار روز، ٩ آذر ١٣٨٢)، حداقل ٥٨ شهروند کرد ظرف ١٠ روز توسط حجت الاسلام صادق خلخالی اعدام شدند. اعدام های دسته جمعی و نبرد سخت مسلحانه تا ماه ها در منطقه ادامه داشت.

دستگیری و بازداشت

از نحوه ی دستگیری و شرایط بازداشت آقای پیشنماز اطلاعی در دست نیست.

دادگاه

. از گزارش کیهان پیداست که این دادگاه یک جلسه ی چند ساعته بیشتر نبوده است. محاکمه ی آقای پیشنماز همراه با یک تن دیگر در دادگاه انقلاب اسلامی شهرستان زنجان در روز ۶ شهریور ماه ۱۳۵۸ صورت گرفت و حکم در در ساعات اولیه ی روز بعد اجرا شد (کیهان). به این ترتیب فرست تجدید نظر خواهی هیچ گاه به آقای پیشنمازی داده نشد.

اتهامات

به گزارش روزنامه ی کیهان اتهام آقای پیشنماز مشارکت در قتل دو پاسدار به نام های حسین جعفریان و حسین رحمانی و مجروح کردن یک تن دیگر به نام اسماعیل داعی بوده است. بر اساس کیفرخواست دادستانی، آقای پیشنماز همراه با شریک خود در منطقه ی ایرانشاه واقع در ۵۰کیلومتری سسندج راه را بر این پاسداران بسته بودند.

مدارک و شواهد

از مدارک و شواهد ابراز شده علیه متهم هیچ اطلاعی در دست نیست.

دفاعیات

از دفاعیات آقای پیشنماز اطلاعی در دست نیست و مشخص نمی باشد که آیا آقای پیشنماز امکان و فرصت دفاع از خود را داشته است یا خیر.

حکم

دادگاه انقلاب آقای پیشنماز را به همراه شریک خود به اعدام محکوم کرد و حکم در ساعت ۳۰: ۳ صبح ۷ شهریور ماه ۱۳۵۸ اجرا گردید (کیهان).

تصحیح و یا تکمیل کنید