محمد نجفی، یک مدافع حقوق بشر تحت فشار
نام: محمد
نام خانوادگی: نجفی
شغل: وکیل دادگستری
محل کار: استان مرکزی
آقای محمد نجفی وکیل دادگستری و عضو کانون وکلای استان مرکزی است که وکالت پرونده‌های حقوق بشری را بر عهده گرفته و همچنین از طریق نوشته‌های وبلاگی و مصاحبه با رسانه‌ها به انتقاد صریح از اوضاع سیاسی و وضعیت حقوق بشر در کشور پرداخته است. او به دلیل فعالیت‌های مسالمت‌آمیز مدنی و حقوق بشری خود بارها دستگیر شده و در پرونده‌های جداگانه با چندین اتهام امنیتی مجموعا به ۲۰ سال زندان محکوم شده است. نجفی برای اولین بار در سال ۱۳۸۸ توسط ماموران امنیتی شازند دستگیر و به اتهامات «تبلیغ علیه نظام»، «توهین به رئیس جمهور» و «نگهداری ماهواره» به سه ماه زندان، جریمه نقدی و شش ماه تعلیق از وکالت محکوم شد. این حکم به اجرا گذاشته شد. او بار دیگر پس از سال ۱۳۹۱ به دلیل وبلاگ‌نویسی و فعالیت‌های سیاسی دستگیر شد اما نهایتا از اتهامات انتسابی تبرئه شد. دادسرای انتظامی کانون وکلای استان مرکزی نیز او را به دلیل فعالیت‌های سیاسی از جمله شرکت در تحصن اعتراضی خانم نسرین ستوده در مقابل کانون وکلای دادگستری مرکز محاکمه کرد. او بار دیگر از اتهامات وارده تبرئه شد. محمد نجفی در ۲۱ اردیبهشت سال ۱۳۹۵ به اتهام «نشر اکاذیب به قصد تشویش اذهان عمومی» به دادستانی شهرستان شازند احضار شد. این اتهام مبتنی بود بر سخنرانی انتقادی او در یک مجلس ترحیم در مسجد نوبنیاد شازند. او بار دیگر در ۱۹ مهرماه ۱۳۹۵ به اتهام« تشویش اذهان عمومی» بازداشت شد و به زندان اراک انتقال یافت. اما پس از هفت روز با قرار وثیقه آزاد شد. در چهارده اسفند همان سال نیز به اتهام «فعالیت تبلیغی علیه نظام» به دلیل نوشته‌های فیس‌بوکی و مطالب منتشره در کانال تلگرامی پشت کوهی به دادسرای شازند احضار و دوباره با تودیع وثیقه آزاد شد. محمد نجفی در ۲۵ دی ماه ۹۶ به دلیل تحقیق در مورد مرگ وحید حیدری در بازداشت دستگیر شد. حیدری در ۱۰ دی ماه در جریان تظاهرات دی ماه ۱۳۹۶ در اراک دستگیر شده بود. مسئولان انتظامی و امنیتی و قضایی اعلام کردند که وحید حیدری معتاد بوده و در بازداشتگاه خودکشی کرده است. محمد نجفی پس از انجام تحقیقات در روستای محل زندگی وحید حیدری نتیجه این تحقیقات را در صفحه اینستاگرام شخصی‌اش منتشر کرد. او نوشت وحید حیدری هرگز اعتیاد نداشته و مرگ او نیز در اثر خودکشی نبوده است. دادستانی دلیل بازداشت این وکیل را سازماندهی تجمعات اعتراضی در اراک عنوان کرد. بنا بر اظهارات وکلای نجفی، افراد دستگیر شده در تظاهرات برای شهادت علیه نجفی با اینکه تحت فشار گذاشته شدند اما با وجود این نتوانستند مدرکی دال بر اینکه او تظاهرات را سازماندهی کرده به دست آورند. نهایتا محمد نجفی در چند پرونده جداگانه و به اتهامات متعدد امنیتی به ۲۰ سال زندان شلاق و جریمه‌ی نقدی محکوم شد. در تاریخ ۴ مرداد ۱۳۹۷ شعبه ۱۰۲ دادگاه کیفری ۲ اراک محمد نجفی را به اتهامات «اخلال در نظم عمومی از طریق هیاهو و جنجال و حرکات نامتعارف نظیر شعار دادن» و «انتشار مطالب کذب و خلاف حقیقت به قصد تشویش اذهان عمومی» (در رابطه با اطلاع رسانی در مورد مرگ وحید حیدری در بازداشت) محکوم به سه سال زندان و ۷۴ ضربه شلاق کرد. این حکم در مرحله تجدید نظر تایید شد. در آذر ۱۳۹۷ حکم شعبه ۱۰۲ دادگاه کیفری اراک در پرونده دیگری علیه محمد نجفی به او در زندان ابلاغ شد. دادگاه نجفی را به اتهام «نشر اکاذیب در فضای مجازی به وسیله سامانه مخابراتی و رایانه‌ای به قصد تشویش اذهان عمومی» با استناد به مطالب منتسب به او در فضای مجازی به یک سال حبس محکوم کرد. بر اساس اطلاعات موجود شعبه ۱۰۲ دادگاه کیفری اراک حکم یک سال زندان دیگر را نیز با همان اتهام قبلی و به بهانه انتشار مطالبی در اینستاگرام علیه او صادر کرده است. محمد نجفی در همان ماه نیز در پرونده دیگری توسط شعبه اول دادگاه انقلاب اراک به اتهام «فعالیت تبلیغی به نفع گروه‌ها و سازمان‌های مخالف نظام» به یک سال حبس، به اتهام «توهین به رهبری از طریق شعار مرگ بر دیکتاتور» به دو سال حبس و به اتهام «همکاری با دول متخاصم از طریق انتقال اخبار و اطلاعات به وسیله مصاحبه» از جمله با رادیو فردا و بی‌بی‌سی به ۱۰ سال حبس محکوم شد. در بهمن‌ماه ۹۷، شعبه ۱۰۲ دادگاه کیفری شهرستان شازند محمد نجفی را در رابطه با پرونده دیگری به اتهام «تشویش اذهان عمومی» به دو سال زندان و پرداخت ۴۰ میلیون ریال جزای نقدی محکوم کرد. این اتهام در رابطه با نامه سرگشاده‌ای بود که محمد نجفی به علی خامنه‌ای رهبر جمهوری اسلامی نوشته بود. وکلای آقای نجفی اعلام کردند که بازداشت او با ثبت اعتراض در دیوان عالی کشور همزمان بوده است. آن‌ها همچنین در رابطه با عواقب جبران‌ناپذیر و حتی مرگبار اجرای حکم شلاق به علت ابتلای محمد نجفی به دیابت هشدار دادند.
در فروردین ۱۳۹۸ محکومیت سه ساله محمد نجفی مشمول عفو شد و او از زندان اراک آزاد شد. اما چهار روز بعد او را بار دیگر برای گذراندن حکم ۱۰ سال زندان دستگیر و به زندان اراک منتقل کردند.
پیشینه:
«آقای نجفی از ضرب و شتم بازداشت شدگان در اراک در بازداشتگاهها خبر داد و به کمپین گفت: «روز اول اعتراضات در اراک که نهم دی بود درگیری وجود نداشت ولی روز دوم کمی فضا به درگیری و تشنج کشید. وحید حیدری هم همین روز بازداشت شده. ما موارد ضرب و شتم را در بازداشتگاه را در این مدت داریم و من خودم افرادی را دارم که به من مراجعه کرده‌اند که در بازداشتگاه مورد ضرب و شتم قرار گرفته‌اند… من معتقد هستم که این جوان خودکشی نکرده و با پدرش صحبت کرده‌ام خیلی نگران بودند و من اعلام کردم که حاضر هستم رایگان وکالت‌شان را بپذیرم و پیگیری کنم. این جوان، معترض بوده، گرفتند و بعد زدند و کشتند و حالا دارند آبرویش را هم می‌برند. خانواده نگران بودند… به شدت فضا امنیتی است و خانواده هم تحت فشار هستند...»
محمد نجفی، مصاحبه با کمپین حقوق بشر ایران، ۱۹ دی ۱۳۹۶
«شاید برای کس و کسانی که بر روی این منبر می‌نشینند اصلا ایران و مشکلات ایرانی اهمیت نداشته باشد. لذا گفتم به جای این‌ها که قرار بود از مشکلات مردم بگویند… من چند خطی را در رثای رنج مردمان سرزمین‌مان و خصوصا شهرمان بگویم…. گرچه ما در دوران رای دادن هستیم و ما را کمی آدم حساب می‌کنند چون رایمان هنوز برایشان ارزش دارد. من پرسش دارم از ایشان، چه کسی تا الان پیگیری کرده این شهر این همه اعتیاد دارد، این همه بیکار، این همه فقر، اصلا برای کدامشان اهمیت دارد؟... از ایشان بپرسید برای شما ایران اولویت دارد یا عراق، سوریه و لبنان؟ بپرسید اولویت برای شما مردم است یا ولی فقیه؟ دوره‌ی ما دوره‌ی ارباب رعیتی است. همه برای یکی، یکی ارباب همه، گنج از آن یکی، رنج از آن همه… ما را گرسنه نگه داشتید که موقع انتخابات با نیسان گونی برنج و روغن رای ما را بخرید؟… این شد عدالت اسلامی؟… در مملکتی که بالاترین نفر باید پاسخگوترین باشد اتفاقا به هیچ کس پاسخگو نیست… عزیزانی را می‌شناسم که این‌ها وظیفه اطلاعاتی دارند. روبه‌روی این‌ها دارم حرف می‌زنم، با آگاهی کامل… مردم باید بدانید که صاحب حق شما هستید، باید پرسش کنید…»
محمد نجفی، سخنرانی در مسجد نوبنیاد شازند، اسفند ۱۳۹۴
«در هفت مرجع قضایی همزمان تحت پیگرد هستم… اتهامات واقعا واهی است… این که من توقع داشته باشم در پرونده‌های سیاسی و امنیتی سیستم قضایی قانون را رعایت بکند، فکر می‌کنم بسیار بسیار سنگین است چرا گه اگر بخواهیم به طور صحیح و دقیق اشاره بکنیم بی قانونی از دهه ۶۰ آغاز شد، وقتی که شخص آقای خمینی با چند خط دستور داد و هزاران نفر اعدام شدند. فکر می‌کنم اینکه من تقاضا داشته باشم که امروز در مورد ما قانون اجرا شود، خواسته بسیار زیادی است... من می‌توانم [در رابطه با شرایط بازداشت] خلاصه به آقای روحانی بگویم که منشور در گور. آنچه که اثری از آن هویدا نبود حقوق شهروندی بود. بازجویی‌ها در اتاق بسیار سرد، گوشه دیوار، چشم بسته، به طور گروهی، شبانه، با تهدید، با فشار. اگرچه کمی رفتارشان در مورد شخص بنده بهتر بود اما رفتاری را با بقیه موکلینم داشتند که نشان می‌داد واقعا حقوق شهروندی فقط یک ویترین بود برای دوره‌ی انتخابات و برای رای… وقتی در داخل هیچ رسانه‌ایی صدای مردم نیست [چاره‌ایی نیست] که مثل همین الان ما صدایمان را اینگونه به گوش مردم برسانیم. در عین حال بحث اصول قانون بین المللی داریم که اصل دسترسی به اطلاعات آزاد یک اصل پذیرفته شده است. در واقع ما نمی‌توانیم جلوی اطلاعات را بگیریم… در واقع می‌شود گفت یکی از عمده فشار‌های پرونده خصوصا در مورد شخص بنده انتقاد از رهبری است… دو موضوع آقای وحید حیدری… به صراحت در بازجویی‌ها دوبار بازجو به من گفت: خب کشته شود، حقش بوده وقتی کسی می‌آید اغتشاش می کند. این را من اینجا تاکید می‌کنم که دوبار به شخص من گفت که ما خودمان کشتیم، کسی که اغتشاش می‌کند چطور با او برخورد کنند؟ به هر شکل این چیزی بود که ابراز کردند.»
محمد نجفی، مصاحبه با رادیو فردا، ۱۰ مرداد ۱۳۹۷
